Krasnybór
wieś w województwie podlaskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
wieś w województwie podlaskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Krasnybór (lit. Krasniburas) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Sztabin[4][6].
wieś | |
Kościół parafialny we wsi Krasnybór (dawna cerkiew) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2006) | |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
16-310[3] |
Tablice rejestracyjne |
BAU |
SIMC |
0769798[4] |
Położenie na mapie gminy Sztabin | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu augustowskiego | |
53°43′25″N 23°11′57″E[5] |
W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krasnybór. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Nazwa wsi Krasnybór wywodzi się od dawnej puszczy – Krasnego Boru.
Krasnymborem nazywano część Puszczy Grodzieńskiej, którą po 1492 roku jako „ziemię podłaźną” nadał wielki książę Aleksander Jagiellończyk leśniczemu Koledzie, a w 1506 podskarbiemu litewskiemu – Bohdanowi Chreptowiczowi. Nazwa ta przeszła na dobra, a później na ośrodek zarządzania[7].
Adam Iwanowicz Chreptowicz, podkomorzy nowogródzki wraz z żoną Anną ufundowali tutaj drewniany kościół dla parafii rzymskokatolickiej erygowanej 27 sierpnia 1598 roku[8]. Fundusz parafii katolickiej w 1598 r. ustanowił trzy jarmarki: na dzień Zwiastowania Panny Marii (25 III), na dzień Nawrócenia Świętego Pawła (25 I) i trzeci w dniu Świętego Bartłomieja (24 VIII)[8]. W 1617 roku Adam Chreptowicz ukończył budowę murowanej świątyni dla unickich bazylianów[9], jednak gdy w wyniku zarazy wymarli wszyscy poddani monasteru bazyliańskiego, Adam Chreptowicz zamienił w 1627 roku fundusz bazylianów na dobra w Nowogródku, dokąd przenieśli się mnisi[8]. W roku 1661 Samuel Litawor Chreptowicz na prośbę swojej matki Anny, po odejściu bazylianów, ufundował przy kościele zakonnym klasztor bernardynów, jednak fundacja ta nie utrzymała się, dlatego w ich miejsce w roku 1679 sprowadzono zakon dominikanów[8]. Dominikanie trwali do kasaty zakonu w roku 1825. Obok zakonu, przynajmniej w XIX w. funkcjonował pleban krasnoborski urzędując w drewnianym kościele stojącym w obrębie cmentarza grzebalnego w miejscu, gdzie obecnie stoi kościół św. Rocha. Po zawaleniu się kościoła drewnianego i po odejściu dominikanów proboszcz przeniósł się do kościoła zakonnego i zamieszkał w opuszczonym i częściowo zdewastowanym klasztorze.
Wieś magnacka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[10].
Znajdują się tu dwie zabytkowe świątynie: kaplica św. Rocha (w miejscu pierwotnego drewnianego kościoła parafialnego) i świątynia zakonna zbudowana w latach około 1614–1617[9] (parafialny w XIX wieku).