Koniczyna łąkowa, k. czerwona (Trifolium pratense L.), daw. konicz – gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Występuje w całej Europie, w środkowej Azji oraz północnej Afryce[4]. Została naturalizowana i jest uprawiana także w Australii i obydwu Amerykach. W Polsce jest rośliną pospolitą.
3-listkowe, jajowate lub eliptyczne, całobrzegie listki, przeważnie plamiaste. U nasady liści występują owłosione i szydłowato zakończone, błoniaste przylistki, często zrośnięte z ogonkiem liściowym.
Motylkowe, jasnopurpurowe, pachnące, w główkach kulistych lub jajowatych, znajdujących się przeważnie po 2 na jednej łodydze. W 10-nerwowej i owłosionej z zewnątrz rurce kielicha występuje pierścień włosków.
Ma palowy korzeń sięgający nawet do 1,5 m w głąb. W powierzchniowej warstwie gleby tworzy on liczne i długie rozgałęzienia.
Bylina. Kwitnie od maja do września. Do powstania owocu niezbędne jest zapylenie krzyżowe. Dokonać go mogą tylko owady o długim aparacie gębowym, głównie trzmiele. Roślina miododajna. Inne owady nie mogąc dostać się do nektaru przez gardziel korony i długą jej rurkę często wygryzają z boku korony otwór i wypijają nektar nie dokonując zapylenia. Po przekwitnięciu okwiat zsycha się. Liczba chromosomów 2n=14.
Siedlisko: Łąki kośne, przydroża, pola, jasne lasy, na żyznych glebach, miejsca trawiaste. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Molinio-Arrhenatheretalia. Podgatunek nadmorski T. pratense ssp. maritimum (syn.T. pratense var. villosum) jest gatunkiem charakterystycznym dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea, All. Koelerion albescentis, Ass.Trifolio-Anthyllidetum maritimae[5]. Nasiona rozsiewane są przez wiatr.
Roślina pastewna o dużej zawartości białka i soli mineralnych[6]. Uprawiano ją już w XI w., jednak na większą skalę dopiero od XVIII w. Znajduje się w rejestrze roślin rolniczych Unii Europejskiej i jest jedną z podstawowych roślin bobowatych uprawianych na paszę.
Roślina jadalna: jadalne są wszystkie części rośliny (korzenie po gotowaniu)[7].
W medycynie ludowej była dawniej rośliną leczniczą. Jej ziele i kwiatostany Herba, Flos Trifolii pratensis zawierają glikozydy i flawonoidy. Używano jej jako środka moczopędnego i wykrztuśnego[6].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
WładysławMatuszkiewicz:Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski.Warszawa:Wyd. Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
D.Gayówna,EwaŚliwińska:Rośliny łąk.Warszawa:PZWS,1960. Brak numerów stron w książce
JakubMowszowicz:Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych.Warszawa:WSiP,1986. ISBN83-02-00607-6. Brak numerów stron w książce
LucjanRutkowski:Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej.Warszawa:Wyd. Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
