Klub Siedmiu Przygód

Klub Siedmiu Przygód – seria wydawnicza powieści dla dzieci i młodzieży w wieku 12-15 lat^[1] , wydawana w latach 1960–1991 przez wydawnictwo „Nasza Księgarnia”. W serii wydano ponad 200 pozycji w łącznym nakładzie ponad 7 mln egzemplarzy^[2]. Średnie nakłady wynosiły ok. 30 tys. egzemplarzy^[3]. Inicjatorką powstania serii była Hanna Lebecka^[4].

Seria prezentowała głównie utwory pisarzy współczesnych^[5]. Wśród autorów przeważali Polacy, choć publikowano również twórczość młodzieżową autorów zagranicznych, w tym zachodnich (łącznie 56 pozycji, w tym 18 przekładów z angielskiego, 12 z francuskiego^[6]). Tematyka prezentowana w serii to głównie utwory przygodowo-podróżnicze (148 pozycji) i fantastyka naukowa (19 poz.)^[7].

Do każdej książki dodawano wkładkę, zawierającą zadania dla czytelników (pytania, szarady, zagadki), dzięki którym czytelnik był zachęcany do przeanalizowania przeczytanej książki^[7].

Oprawa graficzna

Książki serii, w formacie 20 cm^[1] , charakteryzowały się jednolitym logo i zbliżoną szatą graficzną z charakterystycznymi ukośnymi liniami w tle. Autorem projektu był Janusz Grabiański^[8]. Tomy miały miękką kartonową oprawę i lakierowaną obwolutę^[1] . Na skrzydełkach obwoluty umieszczano fragment tekstu oraz spis tytułów mających ukazać się w danym roku. W tekście pojawiały się proste czarno-białe ilustracje, autorstwa znanych artystów. Jakość wydawanych pozycji pogorszyła się w latach 80.^[9]

Odbiór

Barbara Tylicka i Grzegorz Leszczyński oceniają, że w serii ukazało się wiele „wybitnych pozycji współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży” oraz pierwszych przekładów literatury obcej^[1] . Stanisław Frycie nazywa serię „zasłużoną dla literatury młodzieżowej”, która „zmodyfikowała znacznie i rozszerzyła pojęcie przygody”^[10].

Niektóre tomy w serii

Autor	Tytuł	Rok wydania
Amici, GiulianoGiuliano Amici	Giancarlo wraca do akcji	1976
Arct, BohdanBohdan Arct	Bohaterowie nieba	1963
Arct, BohdanBohdan Arct	Na progu kosmosu	1965
Arct, BohdanBohdan Arct	Rycerze biało-czerwonej szachownicy	1960
Bahdaj, AdamAdam Bahdaj	Dan Drewer i Indianie	1995
Bahdaj, AdamAdam Bahdaj	Piraci z Wysp Śpiewających	1966
Bahdaj, AdamAdam Bahdaj	Podróż za jeden uśmiech	1964
Bahdaj, AdamAdam Bahdaj	Stawiam na Tolka Banana	1967
Bahdaj, AdamAdam Bahdaj	Wakacje z duchami	1962
Banaszczyk, EugeniuszEugeniusz Banaszczyk	Między niebem a ziemią	1964
Baudouy, Michel-AiméMichel-Aimé Baudouy	Skrzydlaty obrońca	1973
Berna, PaulPaul Berna	Alarm	1971
Berna, PaulPaul Berna	Rycerze złotego runa	1962
Biskupski, StanisławStanisław Biskupski	Morze szumi inaczej	1968
Boglar, KrystynaKrystyna Boglar	Supergigant z motylem	1989
Boileau-Narcejac, PierrePierre Boileau-Narcejac	Widmo w zamku Kermoal	1974
Borowikowa, AnnaAnna Borowikowa	Złota gwiazda	1962
Borski, LechLech Borski	Ludzie z rezerwatu „Przygoda”	1988
Brandys, MarianMarian Brandys	Śladami Stasia i Nel	1961
Brandys, MarianMarian Brandys	Z panem Biegankiem w Abisynii	1962
Broszkiewicz, JerzyJerzy Broszkiewicz	Wielka, większa i największa	1960
Broszkiewicz, JerzyJerzy Broszkiewicz	Ci z Dziesiątego Tysiąca	1962
Broszkiewicz, JerzyJerzy Broszkiewicz	Długi deszczowy tydzień	1966
Broszkiewicz, JerzyJerzy Broszkiewicz	Mister Di	1972
Broszkiewicz, JerzyJerzy Broszkiewicz	Mój księżycowy pech	1970
Broszkiewicz, JerzyJerzy Broszkiewicz	Oko Centaura	1964
Brown, PamelaPamela Brown	Zaułek Arlekina	1970
Bułyczow, KiryłKirył Bułyczow	Było to za sto lat	1983
Bułyczow, KiryłKirył Bułyczow	Dziewczynka z przyszłości	1988
Bułyczow, KiryłKirył Bułyczow	Milion przygód	1984
Bułyczow, KiryłKirył Bułyczow	Podróże Alicji	1978
Centkiewicz, AlinaAlina Centkiewicz, Centkiewicz, CzesławCzesław Centkiewicz	Tumbo nigdy nie zazna spokoju	1977
Centkiewicz, AlinaAlina Centkiewicz, Centkiewicz, CzesławCzesław Centkiewicz	Tumbo z Przylądka Dobrej Nadziei	1965
Chamson, AndréAndré Chamson	Oberża nad przepaścią	1967
Chirita, ConstantinConstantin Chirita	Śnieżne skrzydła	1977
Church, RichardRichard Church	Klub Tomahawka na tropie	1972
Coudrier, HélèneHélène Coudrier	Lato w Peyreloube	1975
Dobkiewiczowa, KorneliaKornelia Dobkiewiczowa	Ofka z Kamiennej Góry	1968
Dobkiewiczowa, KorneliaKornelia Dobkiewiczowa	Złote jarzmo	1966
Fatchen, MaxMax Fatchen	Królowie rzeki	1971
Franzén, Nils-OlofNils-Olof Franzén	Agaton Sax i porwany mister Lispington	1969
Gilard, MadeleineMadeleine Gilard	Marinette i słoń	1960
Golicyn, SiergiejSiergiej Golicyn	Niepodpisany portret	1962
Guarnieri, RossanaRossana Guarnieri	Tajemnica baszty saraceńskiej	1970
Hárs, LászlóLászló Hárs	Zwycięzca pilnie poszukiwany	1966
Hegedüs, GézaGéza Hegedüs	Żeglarz z Miletu	1961
Hildick, Edmund WallaceEdmund Wallace Hildick	Jim Starling	1964
Hildick, Edmund WallaceEdmund Wallace Hildick	Ptaszek Jones	1966
Hildick, Edmund WallaceEdmund Wallace Hildick	Tropiciele	1970
Hildick, Edmund WallaceEdmund Wallace Hildick	Wzywam czterech tropicieli	1973
Hughes, MonicaMonica Hughes	Bunt na Konszelfie 10	1980
Hughes, MonicaMonica Hughes	Skąd nie widać Ziemi	1984
Hunyady, JózsefJózsef Hunyady	Żeglarz siedmiu mórz	1969
Jurgielewiczowa, IrenaIrena Jurgielewiczowa	Ten obcy	1961
Kipling, RudyardRudyard Kipling	Kapitanowie zuchy	1960
Klein, EdwardEdward Klein	Indianin	1965
Korczak, JanuszJanusz Korczak	Kajtuś czarodziej	1960
Kowalewski, StanisławStanisław Kowalewski	Nie ma ceny na miód akacjowy	1973
Kowalewski, StanisławStanisław Kowalewski	Ślady białego księżyca	1963
Kuczyński, MaciejMaciej Kuczyński	Białe palmy	1963
Kuczyński, MaciejMaciej Kuczyński	Zimny brzeg	1969
Kušan, IvanIvan Kušan	Zagadkowy chłopiec	1966
Manning-Sanders, RuthRuth Manning-Sanders	Chłopiec z cyrku	1968
Massepain, AndréAndré Massepain	Wyspa potworów	1982
Mauffret, YvonYvon Mauffret	Zatopiona fregata	1964
Minkowski, AleksanderAleksander Minkowski	Błękitni z latającego talerza	1973
Minkowski, AleksanderAleksander Minkowski	Kosmiczny sekret Lutego	1967
Minkowski, AleksanderAleksander Minkowski	Nasturcja i lew	1969
Minkowski, AleksanderAleksander Minkowski	Zakładnik szaleńca	1990
Minkowski, AleksanderAleksander Minkowski	Ząb Napoleona	1971
Mirer, AleksandrAleksandr Mirer	Błękitny wieloryb	1971
Mogilew, LewLew Mogilew	Człowiek ze stali	1966
Moszkowski, AnatolijAnatolij Moszkowski	Przylądek delfinów	1972
Mowat, FarleyFarley Mowat	Przekleństwo grobu Wikinga	1978
Mowat, FarleyFarley Mowat	Zagubieni w tundrze kanadyjskiej	1978
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Księga strachów	1967
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Nowe przygody Pana Samochodzika	1970
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Pan Samochodzik i człowiek z UFO	1985
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Pan Samochodzik i templariusze	1966
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Pan Samochodzik i zagadki Fromborka	1972
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Pan Samochodzik i złota rękawica	1981
Nienacki, ZbigniewZbigniew Nienacki	Wyspa Złoczyńców	1964
Niziurski, EdmundEdmund Niziurski	Awantura w Niekłaju	1962
Niziurski, EdmundEdmund Niziurski	Sposób na Alcybiadesa	1964
Noonan, MichaelMichael Noonan	Latający doktor	1967
Noonan, MichaelMichael Noonan	Powietrzna taksówka	1970
Nowacka, EwaEwa Nowacka	Biały koń bogów	1973
Nowacka, EwaEwa Nowacka	Małgosia contra Małgosia	1975
Nowacka, EwaEwa Nowacka	Może nie, może tak	1982
Nowacka, EwaEwa Nowacka	Szubad żąda ofiary	1969
Nowacka, EwaEwa Nowacka	Śliczna Tamit	1971
Nowacka, EwaEwa Nowacka	Ursa z krainy Urartu	1970
Ożogowska, HannaHanna Ożogowska	Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek	1961
Ożogowska, HannaHanna Ożogowska	Głowa na tranzystorach	1969
Ożogowska, HannaHanna Ożogowska	Za minutę pierwsza miłość	1972
Patchett, Mary ElwynMary Elwyn Patchett	Brumby	1965
Patchett, Mary ElwynMary Elwyn Patchett	Skarby Rafy Koralowej	1962
Petecki, BohdanBohdan Petecki	Bal na pięciu księżycach	1988
Petecki, BohdanBohdan Petecki	Królowa kosmosu	1979
Petecki, BohdanBohdan Petecki	X-1, uwolnij gwiazdy!	1981
Platówna, StanisławaStanisława Platówna	Telefon zaufania	1973
Platówna, StanisławaStanisława Platówna	W myślach, w sercu...	1975
Radowicz, KazimierzKazimierz Radowicz	Skarby zatoki	1971
Rymuszko, MarekMarek Rymuszko	Wielka zasadzka	1984
Suszko, JerzyJerzy Suszko	Kłusownik o stu twarzach	1977
Szczepańska, NoraNora Szczepańska	Dziki Anda	1961
Szczepańska, NoraNora Szczepańska	Ucho wodza	1963
Szczygieł, JerzyJerzy Szczygieł	Powódź	1970
Ścibor-Rylska, DanutaDanuta Ścibor-Rylska	Kłopoty z kółkiem	1968
Tafel, JaroslavJaroslav Tafel	Wakacje z Sherlockiem Holmesem	1969
Tatay, SándorSándor Tatay	Karabiny i gołębie	1963
Tomaszewska, MartaMarta Tomaszewska	Zamach na wyspę	1973
Verne, JuliuszJuliusz Verne	Napowietrzna wioska	1960
Vigerust, VegardVegard Vigerust	Burza śnieżna	1982
Wołkow, KonstantinKonstantin Wołkow	Wenus gwiazda zaranna	1960
Woroszylski, WiktorWiktor Woroszylski	I ty zostaniesz Indianinem	1960
Woskresienski, SiergiejSiergiej Woskresienski	Zatoka Kulawego Niedźwiedzia	1961
Wyszkowski, MieczysławMieczysław Wyszkowski	Pod obcym niebem	1970
Zającówna, JaninaJanina Zającówna	Klub Białej Perły	1972
Ziółkowska, MariaMaria Ziółkowska	Jędrek z Koliby	1976
Ziółkowska, MariaMaria Ziółkowska	Ty pójdziesz górą...	1978

Przypisy

1. Tylicka i Leszczyński 2004 ↓.
2. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 47.
3. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 40.
4. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 123.
5. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 21.
6. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 58-59.
7. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 78, 82.
8. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 106.
9. Jamróz-Stolarska 2014 ↓, s. 106-107.
10. Stanisław Frycie: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970. Warszawa: Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, 1978, s. 199.

Bibliografia

• Barbara Tylicka, Grzegorz Leszczyński: Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 357. ISBN 83-04-04606-7.
• Elżbieta Jamróz-Stolarska: Serie literackie dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945-1989. Produkcja wydawnicza i ukształtowanie edytorskie. Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 2014, s. 82.