Karczmiska (gromada)

Karczmiska – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Karczmiska

gromada
1954–1973
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	1954: puławski 1954–72: opolsko-lubelski
Data powstania	5 października 1954
Data likwidacji	1 stycznia 1973
Siedziba	Karczmiska (Karczmiska Pierwsze)
Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw 3
Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954) 27
brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954^[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973^[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972^[3][4].

Gromadę Karczmiska z siedzibą GRN w Karczmiskach (faktyczne w Karczmiskach Pierwszych) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski^[3] – w powiecie puławskim w woj. lubelskim na mocy uchwały nr 14 WRN w Lublinie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad^[5] Karczmiska I, Karczmiska II i Chodlik ze zniesionej gminy Karczmiska w tymże powiecie^[6].

13 listopada 1954 gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu opolsko-lubelskiego w tymże województwie^[7], gdzie ustalono dla niej 27 członków gromadzkiej rady narodowej^[8].

1 stycznia 1960 do gromady Karczmiska włączono obszar zniesionej gromady Słotwiny w tymże powiecie^[9].

1 stycznia 1962 do gromady Karczmiska włączono kolonię i stację kolejową Wymysłów ze zniesionej gromady Kowala oraz wsie Rogów, Uściąż i Zagajdzie ze zniesionej gromady Rogów w tymże powiecie^[10].

1 stycznia 1963 z gromady Karczmiska wyłączono wieś Rogów, włączając ją do gromady Wilków w tymże powiecie^[11].

1 stycznia 1969 do gromady Karczmiska włączono obszar ze zniesionej gromady Głusko w tymże powiecie^[12].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej^[13]. 1 stycznia 1973 – tym razem w powiecie opolsko-lubelskim – reaktywowano gminę Karczmiska^[14] (od 1999 gmina znajduje się w powiecie opolskim w woj. lubelskim).

Przypisy

1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
3. Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
6. Uchwała Nr 14 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu puławskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 64)
7. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 240
8. Uchwała Nr 258 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych w powiecie Opole Lubelskie (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 13, Poz. 54)
9. Uchwała Nr 10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 28 sierpnia 1959 r. w sprawie utworzenia i zniesienia niektórych w województwie lubelskim w ramach Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 19 grudnia 1959 r. o ogłoszeniu jednolitego tekstu Uchwały Nr 10/59 [...] (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 grudnia 1959 r., Nr. 9, Poz. 63)
10. Uchwała Nr 15/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 20 września 1961 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 11, Poz. 84)
11. Uchwała Nr 21/62 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 29 września 1962 r. w sprawie 1) zmiany niektórych siedzib gromadzkich rad narodowych, 2) zmiany granic niektórych gromad w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 25 lutego 1963 r., Nr. 1-2, Poz. 1)
12. Uchwała Nr XVII/81/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 29 czerwca 1968 r. w sprawie zniesienia, łączenia i utworzenia niektórych gromad w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 7 grudnia 1968 r., Nr. 13, Poz. 100)
13. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
14. Uchwała Nr XXI/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr 12, Poz. 239)