Jan Przanowski (ur. 27 lipca 1909 w Warszawie, zm. 6 grudnia 1980 tamże) – polski ekonomista i prawnik, żołnierz 1 Dywizji Pancernej, wieloletni pracownik Polskiego Radia.
| Data i miejsce urodzenia |
27 lipca 1909 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 grudnia 1980 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
ekonomista |
| Edukacja | |
| Alma Mater | |
| Rodzice |
Władysław Przanowski, Teresa z Wojsznarów |
| Małżeństwo |
trzykrotnie żonaty |
| Dzieci |
bezdzietny |
| Krewni i powinowaci |
Edward Przanowski (dziadek), |
| Odznaczenia | |
          | |
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Urodził się w rodzinie Władysława (1880–1937) i Teresy z Wojsznarów. Był wnukiem Edwarda (1845–1929), powstańca styczniowego, inżyniera. Jego stryjem był Stefan Przanowski.
Egzamin maturalny zdał w Gimnazjum im. T. Reytana w Warszawie (1929)[1], a w 1933 uzyskał tytuł magistra nauk ekonomicznych na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego[2].
Od 19 września 1933 do 15 lipca 1934 uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, a następnie odbył praktykę w 7 pułku strzelców konnych wielkopolskich w Poznaniu[3]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 35. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii[4].
Od 1935 był pracownikiem Polskiego Radia w Warszawie, kolejno w Wydziale Ogólnym w Dyrekcji Administracyjnej, a następnie w Wydziale Aktualności w Dyrekcji Programowej[5].
W 1938 wraz z 24 pułkiem ułanów – jako dowódca plutonu ckm brał udział w zajęciu Zaolzia.
W czasie II wojny światowej był uczestnikiem wojny obronnej 1939: wraz z 24 pułkiem ułanów – walczył jako dowódca 2 plutonu w szwadronie ckm, przebył szlak bojowy od Jordanowa do Lwowa; 19 września 1939 przekroczył razem z 24 pułkiem ułanów granicę węgierską. W 1940 (po ucieczce z obozu internowanych w Parkanach) przedostał się do Francji, a następnie z 24 pułkiem do Anglii; w 1944 awansowany na stopień porucznika. Od 1 lipca 1944 na froncie zachodnim: zastępca dowódcy 2 szwadronu czołgów i dowódca 3 szwadronu czołgów 24 pułku ułanów w ramach 1 Dywizji Pancernej gen. S. Maczka. W 1944 awansowany na rotmistrza. Walczył we Francji (Normandia, Falaise), Belgii (Antwerpia), Holandii (Breda, Moerdijk), Niemczech (Papenburg, Aschendorf). Posiadał przydomek „Przan”[6].
Do Polski powrócił w 1947 i podjął pracę w Polskim Radiu w Biurze Prawnym, a następnie jako kierownik Wydziału Rozrachunkowego Dyrekcji Programowej. Od 1950 pracował w Biurze Planowania Polskiego Radia, w latach 1955–1971 pełnił funkcję dyrektora Biura[5] (z czasem w strukturze Komitetu ds. Radia i Telewizji).
Był rozpracowany w ramach sprawy obiektowej (SO) prowadzonej w latach 1947–1972 przez Wydział II Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego dla m.st. Warszawy[7].
Był autorem wspomnień wojennych, m.in. Bitwa pod Moerdijk [w:] 1 Dywizja Pancerna w walce, praca zbiorowa. Brussels 1947, s. 261–265 oraz [w:] Księga wspomnień: na Zachodzie, red.: J. Przanowski, S. Smoleński. Warszawa: Wyd. Radia i Telewizji, 1972, s. 84–88.
Opracował, wraz ze Stanisławem Smoleńskim, Skrócone kalendarium Polskiego Radia za lata 1924–1939 (druk do użytku wewnętrznego)[8] oraz Kalendarz Komitetu ds. Radia i Telewizji za lata 1944–1973 (maszynopis)[9].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari za kampanię na froncie zachodnim 1944–1945 nr 10522[10]
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie[11]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1959)
- Złoty Krzyż Zasługi (uchwała Rady Państwa z 8 lipca 1954)[12]
- Odznaka Grunwaldzka (1971)
- Medal Wojska (1946)
- France and Germany Star
- 1939–1945 Star
- Defence Medal
- War Medal 1939–1945
Był trzykrotnie żonaty, nie miał dzieci.
Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 18 K rząd V nr 31/32).
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.