Jan Michałowski (pilot)

Jan Michałowski (ur. 30 sierpnia 1909 w Białymstoku, zm. 21 marca 1943 w Exeterze) – major pilot^[1] Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Ten artykuł dotyczy pilota. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu i nazwisku.

Jan Michałowski

major pilot
Data i miejsce urodzenia	30 sierpnia 1909 Białystok
Data i miejsce śmierci	21 marca 1943 Exeter
Przebieg służby
Lata służby	1930-1943
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego RAF
Jednostki	1 pułk lotniczy dywizjon 300 dywizjon 307
Stanowiska	dowódca dywizjonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, kampania wrześniowa, bitwa o Anglię
Odznaczenia

Życiorys

Syn Pawła i Teofili z Gawryluków. W 1920 rozpoczął naukę w gimnazjum im. króla Zygmunta Augusta w Białymstoku. Egzamin maturalny zdał w 1929 i rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W 1930 został powołany do odbycia służby wojskowej, służył w 5 batalionie podchorążych rezerwy piechoty w Krakowie, następnie wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie^[2]. Szkołę ukończył z 16 lokatą. Mianowany 15 sierpnia 1933 porucznikiem i skierowany do 1 pułku lotniczego w Warszawie. W Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie odbył kurs pilotażu, a w Grudziądzu kurs wyższego pilotażu. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 5. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa^[3]. W marcu 1939 pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy eskadry treningowej^[4].

Podczas kampanii wrześniowej w 1 plot. dowodził eskadrą. Ewakuował się 17 września przez Rumunię do Francji, a następnie odpłynął w grudniu 1939 do Anglii.

Podczas bitwy o Anglię był dowódcą eskadry w dywizjonie 300, a od 23 lipca 1942 dowódcą 307 dywizjonu myśliwskiego nocnego „Lwowskich Puchaczy” w Exeter. Na samolocie De Havilland Mosquito Mk II (nr ser. DZ 261, znaki EW-V) wraz z nawigatorem F/Lt S.B. Bogdanem Szkopem wystartował 21 marca 1943 do nocnego lotu treningowego^[5]. Samolot dwusilnikowy, którym powracali z lotu jeden z silników przestał działać, uległ uszkodzeniu^[1]. Podczas lądowania na drugim sprawnym silniku samolot rozbił się, a obaj lotnicy zginęli^[6].

Major Jan Michałowski został pochowany na Higher Cemetery w Exeterze, grób nr ZK 177.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9098^[1]
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Medal Lotniczy – dwukrotnie
• Distinguished Flying Cross (odznaczenie brytyjskie)

Upamiętnienie

Jan Michałowski jest patronem ulicy w Białymstoku (osiedle Dojlidy^[7]).

Przypisy

1. Śp. major pilot Jan Michałowski. „Skrzydła”, s. 5, 15-20 kwietnia 1943. (pol.).
2. Skrzydlata Polska 1973 ↓, s. 6.
3. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 216.
4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 773.
5. ASN Wikibase Occurrence # 17470. Flight Safety Foundation. [dostęp 2024-02-05]. (ang.).
6. ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 465.
7. Google Maps [online], Google Maps [dostęp 2024-09-24] (pol.).

Bibliografia

• J. Kędzierski. Jan Michałowski (1909-1943). „Skrzydlata Polska”. 4/1973, 28 stycznia 1973. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
• Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich: poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1989, s. 390. ISBN 83-11-07329-5.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.