Jan Hörl (cichociemny)

Jan Wilhelm Hörl vel Stanisław Kolski, vel Jan Halicki, pseud. „Frog”, „Flet” (ur. 28 maja 1921 w Sulejówku, zm. 7 maja 1943 w Warszawie) – podporucznik broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych, cichociemny.

Jan Wilhelm Hörl

Stanisław Kolski
Jan Halicki

Frog, Flet

podporucznik broni pancernych
Data i miejsce urodzenia	28 maja 1921 Sulejówek
Data i miejsce śmierci	7 maja 1943 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1939–1943
Siły zbrojne	Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	10 Brygada Kawalerii Pancernej (PSZ) 66 batalion czołgów Okręg Lublin AK
Stanowiska	zastępca dowódcy plutonu dowódca czołgu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Życiorys

Był synem ewangelika reformowanego Wilhelma Franciszka, pułkownika WP, i Zofii z Żabczyńskich^[1]. Był ochrzczony i konfirmowany w parafii ewangelicko-reformowanej w Warszawie razem z siostrą Zofią (1924–1944)^[2]. W 1939 roku ukończył 1. klasę licealną w Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie.

We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. Przekroczył granicę polsko-węgierską 24 września 1939 roku. W październiku znalazł się we Francji, gdzie został skierowany do Szkoły Podchorążych Broni Pancernej w Sérignan. Walczył w szeregach 10 Brygady Kawalerii Pancernej. W czerwcu 1940 roku został razem z brygadą ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie został przydzielony do 14 pułku, a następnie do 66 batalionu czołgów.

Placówka odbioru cichociemnych „Koza”, gdzie został zrzucony Jan Hörl i kamień ją upamiętniający

Zgłosił się do służby w kraju. Po konspiracyjnym przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 29 listopada 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 13 na 14 marca 1943 roku w ramach operacji „Stock”. Dostał przydział do Okręgu Lublin AK. 29 kwietnia 1943 roku został aresztowany przez Kriminalpolizei jako Stanisław Kolski przy ul. 6 Sierpnia 4 w Warszawie. Był więźniem Pawiaka, przesłuchiwanym przez gestapo. 7 maja 1943 roku został rozstrzelany w ruinach getta przy ul. Dzielnej 27.

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Jana Hörla

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 13414^[3] – pośmiertnie, 1 lipca 1944 roku.

Upamiętnienie

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Jan Hörl jest wymieniony wśród 110 poległych cichociemnych.

Przypisy

1. Aleksandra Sękowska. Rodzina Hörlów. „Jednota”. 11–12, 27 stycznia 2011. [dostęp 2013-11-01].brak numeru strony
2. Ewangelicy warszawscy w walce o niepodległość 1939–45. Słownik biograficzny, Warszawa 2007, s. 247–248
3. ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 421.

Bibliografia

• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 59–60. ISBN 83-902499-5-2.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 321. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 146–147.