Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zgodnie z klasyfikacją SIL na terenie Papui-Nowej Gwinei funkcjonuje 851 języków[1]. Mowa tu nie o dialektach, tj. odmianach różnych języków, lecz o zupełnie odrębnych bytach językowych[2], niekoniecznie wzajemnie spokrewnionych[3]. Papua-Nowa Gwinea ma największą liczbę języków spośród krajów świata[4], przy czym większość z nich to języki niezbyt licznych społeczności[5]. Dokładna liczba języków Papui-Nowej Gwinei jest trudna do ustalenia ze względu na mnogość kryteriów definiujących różnicę między dialektem a odrębnym językiem[6].
Autochtoniczne języki Papui-Nowej Gwinei rozpatruje się w ramach dwóch grup: austronezyjskiej i papuaskiej (nieaustronezyjskiej)[5][7]. Języki papuaskie zostały wprowadzone przez osadników ludzkich ok. 40 tys. lat temu. Nie mają wspólnego prajęzyka – dzielą się na dziesiątki niespokrewnionych rodzin i szereg izolatów, o niestwierdzonym pokrewieństwie z innymi językami. Języki austronezyjskie, pochodzące z Tajwanu, pojawiły się w tym regionie 3,5 tys. lat temu[7]. W przeciwieństwie do języków papuaskich tworzą zdefiniowaną rodzinę językową, sprowadzającą się do wspólnego przodka[5][7]. Języki austronezyjskie (ok. 220) występują zasadniczo wyłącznie na terenach nadbrzeżnych oraz na okolicznych wyspach; zwykle są właściwe dla stosunkowo niewielkich grup ludności (w porównaniu do grup austronezyjskich w Indonezji i na Filipinach)[8].
Językami urzędowymi Papui-Nowej Gwinei są angielski, tok pisin i hiri motu. Ponadto w 2015 r. statusem języka urzędowego objęto język migowy (Papua New Guinean Sign Language). Tok pisin należy do języków kreolskich opartych na angielskim[7]. Jest najbardziej rozprzestrzenionym językiem w kraju i stanowi środek komunikacji międzyetnicznej (lingua franca)[7][9]. Hiri motu to ograniczona regionalnie lingua franca południowej części kraju[10]. Hiri motu wywodzi się z austronezyjskiego języka motu, przy czym od lat 70. XX wieku traci na znaczeniu jako lingua franca[11]. Inne języki kontaktów międzyetnicznych to m.in.: dobu, suau, kâte, boiken (o znacznie mniejszym znaczeniu niż tok pisin)[5]. Spośród autochtonicznych języków kraju największą liczbę użytkowników mają papuaskie enga, chimbu i melpa[12] czy też austronezyjski tolai[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
