Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Ćwiąkalski (ur. 17 marca 1900 w Borkach Małych, zm. 1 lipca 1983 w Oksfordzie) – podpułkownik Wojska Polskiego.
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
17 marca 1900 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 lipca 1983 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
3 Pułk Strzelców Podhalańskich, |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa), |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Józef Ćwiąkalski urodził się 17 marca 1900 w Borkach Małych k. Tarnopola[1]. U kresu I wojny światowej w listopadzie 1918 brał udział w obronie Lwowa, a następnie szerzej podczas wojny polsko-ukraińskiej[2][1]. Później uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920[1]. Został absolwentem Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej z lokatą 2, po czym został mianowany przez prezydenta RP podporucznikiem piechoty ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[3][4][5]. Decyzją ministra spraw wojskowych został wcielony do właściwego pułku piechoty[6]. W 1923, 1924 był oficerem 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku[7][8]. Został awansowany na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925[9]. W 1928 był przydzielony do macierzystej Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie (Ostrowi)[10]. Tam pełnił funkcje instruktora i adiutanta[1]. W 1932 był oficerem Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie[11]. W połowie lat 30. był w stopniu kapitana[12]. Był autorem artykułu pt. Szkolenie w dowodzeniu plutonem rzeczywistym, opublikowanym w zeszycie 6 „Przeglądu Piechoty” z 1935[13]. W tym czasie kierował kursem podchorążych rezerwy przy 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie[14]. W 1939 był dowódcą batalionu KOP[1].
Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej[1]. W stopniu majora był dowódcą 6 kompanii specjalnej (fortecznej) ckm z 11 pułku piechoty (w ramach Zgrupowania „Tarnowskie Góry” i Grupy Operacyjnej „Śląsk”) w sile de facto czterokompanijnego batalionu (po przeformowaniu w Krakowie jako III batalion[15])[16][17][18], dowodząc którym 8 września 1939 walczył w bitwie pod Ksanami, odnosząc ciężkie rany[19]. Został wzięty przez Niemców do niewoli[1]. Po uwolnieniu wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych i w stopniu majora od 16 kwietnia 1946 do 1947 dowodził 13 Wileńskim batalionem strzelców, będąc ostatnim dowódcą tej jednostki[20][21].
Po wojnie pozostał na emigracji i osiadł w Oksfordzie[1]. Był tam wyróżniającym się działaczem społecznym[1]. Współtworzył Koło Szkół Podchorążych Piechoty w Londynie, którego był wieloletnim prezesem[1]. Do końca życia był w stopniu podpułkownika[1]. Zmarł 1 lipca 1983 w Oksfordzie[1]. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Wolvercote[21][22].
Był żonaty z Zofią (1906–1982), która podczas wojny zesłana przez sowietów do łagrów, po uwolnieniu służyła w Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet (PWSK), a po wojnie na emigracji działała społecznie oraz w organizacjach religijnych i niepodległościowych[2][21].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.