Iranka[5] (Irania gutturalis) – gatunek małego ptaka z rodzinymuchołówkowatych (Muscicapidae), jedyny z rodzaju Irania. Zamieszkuje zachodnią i środkową Azję. Nie wyróżnia się podgatunków[3][6]. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Występuje na obszarach od Azji Mniejszej, południowego Kaukazu i Lewantu na wschód do Iranu oraz od południowego Kazachstanu i Tadżykistanu po zachodni i północny Afganistan; być może także w środkowym Uzbekistanie[3]. Wędrowny, przeloty w sierpniu–wrześniu i kwietniu–maju. Zimuje w północno-wschodniej i wschodniej Afryce[3]. Sporadycznie zalatuje do Europy, przeważnie w maju. Gniazduje na zboczach górskich i w wąwozach, porośniętych jałowcem i innymi krzewami oraz pojedynczymi drzewami.
Samiec ma pomarańczowy brzuch i siny tułów z długim czarnym ogonem oraz widoczne białe brwi, biało-czarne gardło i białe podbrzusze. Końce skrzydeł oraz lotki 3. rzędu są sinobrązowe. Samica jest skromniej ubarwiona od samca: ciemię, czoło i pokrywy uszne są jasnobrązowe, a tułów całkiem szary. Skrzydła są nieco ciemniejsze, a bok ciała i część podbrzusza bladopomarańczowe.
Głos
Odzywa się donośnym „csi-czyt”, a śpiewa w locie ślizgowym ze sztywno rozpostartymi skrzydłami i ogonem albo z widocznego miejsca. Śpiew jest zróżnicowany, niekiedy może być bardziej ciągły: zgrzytliwe dźwięki na przemian z fletowymi gwizdami mogą przypominać śpiew pokrzewki czarnogardłej i częściowo kopciuszka.
IUCN uznaje irankę za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). Liczebność populacji wstępnie szacuje się na 1,8–4,1 miliona dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[4].
Collar, N.:White-throated Robin (Irania gutturalis).[w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line].Lynx Edicions, Barcelona,2020.[dostęp 2020-04-08].
.jpg)
