Inkwizytorzy papiescy w Niemczech
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Inkwizytorzy papiescy w Niemczech działali od roku 1231 aż do przełomu XVI/XVII wieku.
Pod względem geograficznym obszar jurysdykcji niemieckiej inkwizycji w XIV–XVI wieku obejmował kościelne metropolie: moguncką, kolońską, salzburską, bremeńską i magdeburską, a ponadto archidiecezję trewirską (bez sufraganii[1]), diecezję bazylejską (należącą do metropolii Besançon), egzymowane diecezje bamberską, miśnieńską i pomorską oraz należące do zakonu krzyżackiego Inflanty, a od 1515 także diecezje w południowych Niderlandach, podległe metropolii w Reims[2]. Burgundia i Lotaryngia, a do 1515 także południowe Niderlandy, mimo że należały do Świętego Cesarstwa Rzymskiego, podlegały inkwizytorom francuskim mianowanym przez paryskiego prowincjała dominikanów[3].
W Niemczech, w przeciwieństwie do południowej Francji czy północnych Włoch nie wytworzył się podział na stałe okręgi inkwizytorskie o ustalonych granicach i siedzibach. Jedynym w miarę trwałym podziałem po 1364 był podział na dominikańskie prowincje zakonne Teutonię i Saksonię (w 1515 doszła jeszcze prowincja Germania Dolna), jednak w każdej z nich mógł działać (i z reguły działał) więcej niż jeden inkwizytor. Obszar właściwości nowo mianowanego inkwizytora był określany indywidualnie, na ogół według granic metropolii kościelnych oraz diecezji, a także tzw. „nacji” zakonnych (Austria, Bawaria czy Brabancja w prowincji teutońskiej, Westfalia, Saksonia, Miśnia, Turyngia i Hesja w prowincji saksońskiej). Natomiast nie odgrywały większej roli granice polityczne. Co prawda w 1484 i ponownie w 1487 doszło do mianowania inkwizytora specjalnie dla księstwa Kliwii w diecezji kolońskiej, ale był to wyjątek. Niemal wszyscy inkwizytorzy papiescy w Niemczech byli dominikanami, od 1372 wyznaczanymi na ogół nie bezpośrednio przez papieża, lecz przez władze zakonne (prowincjała Teutonii lub Saksonii lub przez generała zakonu). Jedynymi wyjątkami byli mianowani bezpośrednio przez papieży świeccy księża Konrad z Marburga i Jan Lagenator oraz franciszkanie Jakub z Marchii i Bernhardin von Ingolstadt[4].