Honorowi obywatele Bydgoszczy

Honorowi obywatele Bydgoszczy – lista osób, którym nadano tytuł Honorowego Obywatela Miasta Bydgoszczy.

Wręczenie dyplomu honorowego obywatelstwa Bydgoszczy Marszałkowski Edwardowi Śmigłemu-Rydzowi (1937)

Pierwszy zapis o nadawaniu tytułu Honorowego Obywatela Bydgoszczy znajduje się w ordynacji miejskiej z 1831 r. W latach 1946–1992 zamiast tytułu wręczano odznakę „Bydgoszcz – zasłużonemu obywatelowi”.

Obecnie przyznania tytułu dokonuje się poprzez uchwałę Rady Miejskiej. Z wnioskiem występował w okresie zaboru pruskiego magistrat, w czasach polskich występuje Zarząd Miasta. Dyplom przyznający ten tytuł wyróżnionym osobom wręczał początkowo nadburmistrz, a w czasach polskich prezydent miasta.

Honorowi obywatele Bydgoszczy
1821	Joseph von Stein-Kamieński	prezydent rejencji w Bydgoszczy w latach 1815–1821
1833	Carl von Wissmann	prezydent rejencji w Bydgoszczy w latach 1832–1841, założyciel Towarzystwa Upiększania Miasta i parku na Wzgórzu Dąbrowskiego
1835	Johann Springer	radca sprawiedliwości, fiskał rejencji w Bydgoszczy
1840	Mathias Guderian	sędzia, notariusz, pradziad gen. Heinza Guderiana
1840	Gottfried Groschke	długoletni dyrektor poczty w Bydgoszczy w latach 1815–1847
1858	Jacob Romberg	pastor ewangelickiej parafii bydgoskiej w latach 1829–1857, radca konsystorza ewangelickiego w Poznaniu i rejencji w Bydgoszczy
1864	Julius von Schleinitz	prezydent rejencji w Bydgoszczy w latach 1850–1864, poseł do Sejmu Pruskiego
1865	Gustav Runge	radca szkolny rejencji bydgoskiej w latach 1827–1865
1869	Emil Senff	prawnik, polityk, radny i radca miejski Bydgoszczy
1876	Gustav Gerber	pedagog, filozof, organizator i dyrektor Gimnazjum Realnego, poseł do Sejmu Pruskiego
1878	Benno Hann von Weyhern	generał kawalerii, w Bydgoszczy w latach 1866–1870
1888	Heinrich Gamm	rodowity bydgoszczanin, przemysłowiec, właściciel Fabryki Mydła i Świec
1889	Albert von Maybach	minister i poseł do Sejmu Pruskiego, w latach 1863–1867 kierownik Dyrekcji Kolei Wschodniej w Bydgoszczy
1900	Hermann Franke	rodowity bydgoszczanin, przemysłowiec, samorządowiec, m.in. członek założyciel Towarzystwa Historycznego Obwodu Nadnoteckiego oraz Niemieckiego Towarzystwa Sztuki i Wiedzy
1903	Bernhard von Bülow[1]	kanclerz II Rzeszy oraz premier Prus w latach 1900–1909
1918	Lewin Louis Aronsohn	samorządowiec, fundator posągu „Łuczniczki”
1926	Władysław Piórek	lekarz, działacz społeczny (p. Związek Ludowo-Narodowy)
1930	Jan Biziel	lekarz, działacz społeczny (m.in. założyciel Księgarni Bydgoskiej)
1937	Edward Śmigły-Rydz[2]	marszałek Polski i Naczelny Wódz w wojnie obronnej w 1939
1942	Franz Lüdtke	rodowity bydgoszczanin, poeta, pisarz oraz pierwszy Reichsleiter nazistowskiej organizacji Bund Deutscher Osten
1993	Tadeusz Nowakowski	działacz społeczny, reporter papieża Jana Pawła II
1993	Andrzej Szwalbe	wieloletni dyrektor Filharmonii Pomorskiej i organizator życia muzycznego
1997	Teresa Ciepły	lekkoatletka, wielokrotna medalistka (m.in. złoto, srebro Tokio 1964, brąz Rzym 1960)
1998	Karol Wojtyła	papież Jan Paweł II
1999	Primo Nebiolo	ur. w Turynie poliglota, przewodniczący IAAF (1981–1999)
2003	Jerzy Hoffman	reżyser i scenarzysta filmowy
2005	Irena Szewińska	lekkoatletka, wielokrotna medalistka (m.in. igrzysk olimpijskich – 3 złote, 2 srebrne i 2 brązowe)
2006	Zdzisław Lipiński	ksiądz, wykładowca
2007	Rajmund Kuczma	historyk, popularyzator miasta i wieloletni dyrektor Muzeum Okręgowego
2009	Krzysztof Penderecki	polski kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny
2010	Henryk Muszyński	arcybiskup gnieźnieński, Prymas Polski
2013	Piotr Paleczny	polski pianista i pedagog muzyczny, dyrektor artystyczny Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Jana Paderewskiego
2013	Felicja Gwincińska	działaczka samorządowa - przewodnicząca Rady Miasta Bydgoszczy, wicewojewoda, prezes Towarzystwa Muzycznego im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy
2015	Eleonora Harendarska	długoletnia dyrektor Filharmonii Pomorskiej
2018	Leonard Pietraszak	urodzony i związany z Bydgoszczą aktor teatralny i filmowy

Do dnia 19 marca 2021 roku tytuł Honorowego Obywatela Miasta Bydgoszczy przypisywano marszałkowi Michałowi Roli-Żymierskiemu. W dniu 19 marca Rada Miasta podjęła uchwałę, w której wykazała, iż nie można tej postaci zaliczać do tego grona^[3]

Honorowi obywatele Bydgoszczy

Edward Śmigły-Rydz – 1937

Karol Wojtyła (Jan Paweł II) – 1998

Jerzy Hoffman – 2003

Irena Szewińska – 2005

Krzysztof Penderecki – 2009

Henryk Muszyński – 2010

Leonard Pietraszak – 2018

Przypisy

1. Kronika. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 68 z 24 marca 1903.
2. Marszałek obywatelem honorowym Bydgoszczy. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 208 z 14 września 1937.
3. Baza Aktów Własnych [online], prawomiejscowe.pl [dostęp 2021-03-31].

Bibliografia

• Gliwiński Eugeniusz: Honorowi Obywatele Bydgoszczy. [w.] Kalendarz Bydgoski 2007
• Romaniuk Marek: Honorowi Obywatele Bydgoszczy (1815–1919). [w.] Kronika Bydgoska XX 1998. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. 1999

Linki zewnętrzne

• Honorowi Obywatele Miasta Bydgoszczy