![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/M104_ngc4594_sombrero_galaxy_hi-res.jpg/640px-M104_ngc4594_sombrero_galaxy_hi-res.jpg&w=640&q=50)
Galaktyka Sombrero
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Galaktyka Sombrero (również Messier 104, M104, NGC 4594) – galaktyka spiralna typu Sa, położona w południowej części gwiazdozbioru Panny, tuż przy granicy z konstelacją Kruka[2] o jasności 8,7m i nazwie pochodzącej od jej wyglądu (przypomina kapelusz sombrero).
![]() Messier 104 – Galaktyka Sombrero (HST) | |||
Odkrywca | |||
---|---|---|---|
Data odkrycia |
11 maja 1781 | ||
Dane obserwacyjne (J2000) | |||
Gwiazdozbiór | |||
Typ |
SA(s)a | ||
Rektascensja |
12h 39m 59,4s | ||
Deklinacja |
−11° 37′ 23″ | ||
Odległość |
29,35 mln ly | ||
Przesunięcie ku czerwieni |
0,003642[1] | ||
Jasność obserwowana |
+8,7m | ||
Rozmiary kątowe |
8,7′ × 3,5′ | ||
Charakterystyka fizyczna | |||
Wymiary |
38 tys. ly | ||
Alternatywne oznaczenia | |||
M104, NGC 4594, PGC 42407, UGCA 293, MCG-02-32-020 | |||
![]() Położenie M104 w gwiazdozbiorze Panny | |||
|
Odkrył ją Pierre Méchain 11 maja 1781 roku. Nie znalazła się w oryginalnej drukowanej wersji katalogu Messiera, jednak Charles Messier dopisał ją odręcznie do swej prywatnej kopii katalogu. Niezależnie galaktykę odkrył William Herschel 9 maja 1784 roku, a John Dreyer skatalogował jego obserwację w swym katalogu jako NGC 4594. Dopiero w 1917 roku Camille Flammarion odkrył, że obiekt NGC 4594 był obserwowany wcześniej przez Méchaina i znany był Messierowi, dlatego w 1921 roku dodał tę galaktykę do katalogu Messiera jako M104[3].
Galaktyka Sombrero ma wielkie jasne jądro, mało rozwinięte ramiona spiralne i jest częściowo przesłonięta pasem (torusem) nieświecącej materii, składającym się głównie z pyłu i zimnego gazu wodorowego. Jej pierścień ma średnicę 60 tys. lat świetlnych[4]. Jest to galaktyka z aktywnym jądrem typu LINER[1].
Do jej obserwacji konieczny jest amatorski teleskop[2].
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Sombrero_Galaxy_in_infrared_light_%28Hubble_Space_Telescope_and_Spitzer_Space_Telescope%29.jpg/640px-Sombrero_Galaxy_in_infrared_light_%28Hubble_Space_Telescope_and_Spitzer_Space_Telescope%29.jpg)
Galaktyka ta zawiera wiele gromad kulistych, które tworzą wokół niej sferyczne halo. Sombrero znajduje się w odległości około 30 milionów lat świetlnych. Nie jest pewne, czy należy do jakiejś grupy lub gromady galaktyk.