Loading AI tools
estońska partia polityczna Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Estońska Partia Centrum (est. Eesti Keskerakond, KE[1][2]) – estońska centrowa i socjalliberalna[3] partia polityczna, działająca od 1991. Założycielem i długoletnim przywódcą partii był Edgar Savisaar, pierwszy premier po ogłoszeniu niepodległości (1990–1992).
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
KE |
| Lider | |
| Data założenia |
1991 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Partia została założona 12 października 1991[4]. W pierwszych wyborach, w których wzięła udział, występowała jeszcze jako Estoński Front Ludowy (krajowa organizacja niepodległościowa), zajmując trzecie miejsce. Od tego czasu pozostaje jedną z głównych sił politycznych w Estonii. Centryści oficjalnie kierują swój program wyborczy do klasy średniej. Są partią cieszącą się stosunkowo wysokim poparciem wśród mieszkańców Estonii narodowości rosyjskiej. Lider KE w 2007 sprzeciwiał się przeniesieniu Pomnika Wyzwolicieli Tallinna (Brązowego Żołnierza) z centrum estońskiej stolicy[5].
Edgar Savisaar kierował Estońską Partią Centrum od jej założenia do 1995 i ponownie od 1996 do 2016. W latach 1995–1996 na czele partii stała Andra Veidemann[6]. W listopadzie 2016 nowym przewodniczącym ugrupowania został Jüri Ratas[7]. We wrześniu 2023 przewodniczącym partii został Mihhail Kõlvart[8].
W 1995 partia weszła w skład koalicji współtworzącej gabinet Tiita Vähiego. Opuściła ją jednak już w tym samym roku po zdymisjonowaniu Edgara Savisaara w związku z tzw. aferą podsłuchową z jego udziałem[4]. Ponownie współrządziła w latach 2002–2003 (rząd Siima Kallasa wspólnie z Estońską Partią Reform) i w latach 2005–2007 (rząd Andrusa Ansipa, wspólnie z Estońską Partią Reform i Estońskim Związkiem Ludowym). Od 2007 ponownie pozostawała w opozycji. W 2016 partia współtworzyła nową koalicję rządową z socjaldemokratami i chadekami, w ramach której jej lider Jüri Ratas objął urząd premiera[9]. Po wyborach w 2019 lider centrystów pozostał na czele rządu; partia utrzymała koalicję z ugrupowaniem Isamaa oraz porozumiała się z narodowo-konserwatywną EKRE[10].
W styczniu 2021 Jüri Ratas ustąpił z funkcji premiera[11]. Estońska Partia Centrum pozostała ugrupowaniem rządzącym, zawiązując koalicję z Estońską Partią Reform i współtworząc rząd Kai Kallas[12]. Koalicja ta rozpadła się w czerwcu 2022, kiery to ministrowie z KE zostali odwołani[13].
| Wybory | Poparcie | Zmiana punktów procentowych | Mandaty (Zgromadzenie Państwowe) | Zmiana |
|---|---|---|---|---|
| 1992 | 12,3% | – | 15 | – |
| 1995 | 14,2% | +1,9 | 16 | +1 |
| 1999 | 23,4% | +9,2 | 28 | +12 |
| 2003 | 25,4% | +2 | 28 | – |
| 2007 | 26,1% | +0,7 | 29 | +1 |
| 2011 | 23,3% | –2,8 | 26 | –3 |
| 2015[15] | 24,8% | +1,5 | 27 | +1 |
| 2019[16] | 23,1% | –1,7 | 26 | –1 |
| 2023[17] | 15,3% | –7,8 | 16 | –10 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
