Edward Ptaszyński (1895–1940)

Edward Ptaszyński (ur. 1 stycznia 1895 w Zawierciu^[1][a], zm. między 23 a 24 kwietnia^[4] 1940 w Katyniu) – chorąży Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.

Edward Ptaszyński

chorąży
Data i miejsce urodzenia	1 stycznia 1895 Zawiercie
Data i miejsce śmierci	między 23 a 24 kwietnia 1940 Katyń
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	1 Pułk Piechoty 23 Pułk Piechoty im. płk. Leopolda Lisa-Kuli
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Życiorys

Syn Kajetana i Teofili z Walaszczyków^[1]. Od maja 1915 żołnierz 1 plutonu III batalionu 1 pułku piechoty. 31 lipca 1915 leczył się w Szpitalu Fortecznym nr 9 w Krakowie, następnie (wrzesień 1915) przebywał w Domu Rekonwalescentów w Kamieńsku^[5]. W kwietniu 1917 służył w 10 kompanii III baonu 1 pp. Został przedstawiony do odznaczenia Krzyżem Wojskowym Karola. W Wojsku Polskim od 1918, służył w baonie wartowniczym w Warszawie. 1 kwietnia 1921 został zatwierdzony w stopniu chorążego rezerwowego piechoty^[6]. Ukończył kurs w Centralnej Szkole Podoficerów Piechoty w Chełmnie (1929). W 1932 służył w 23 pułku piechoty^[7]. W marcu 1939 był dowódcą plutonu 9 kompanii 23 pułku piechoty^[8].

Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 dostał się do niewoli radzieckiej. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. 22 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD^[4] – lista wywózkowa 040/3 poz 60, nr akt 1122^[9] z 20.04.1940^[4]. Został zamordowany między 23 a 24 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim^[4]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943^[10].

Był żonaty, miał syna^[1].

Postanowieniem nr 112-49-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku został awansowany pośmiertnie na stopień podporucznika. Awans został ogłoszony w dniu 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i Odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 10 grudnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^{[7][11][2][12]}
• Krzyż Walecznych^[13]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[1]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[1]
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986^[14]
• Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych^[3]

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu

Uwagi

1. Inne źródła podają, że urodził się 1 stycznia 1896 w Kromołowie^[2][3].

Przypisy

1. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 508.
2. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-09-09].
3. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-09-09].
4. УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 618.
5. Lista Strat Legionu Polskiego od lipca do października 1915., Piotrków 1915, s. 25.
6. „Dziennik Personalny” (R.2, nr 38), Warszawa, 8 października 1921, s. 1433.
7. „Dziennik Personalny” (R.13, nr 5), Warszawa, 19 marca 1932, s. 200.
8. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 576.
9. Tucholski 1991 ↓, s. 701.
10. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
11. M.P. z 1931 r. nr 287, poz. 381
12. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-09-09].
13. „Dziennik Personalny” (R.2, nr 29), Warszawa, 23 lipca 1921, s. 1211.
14. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości..

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.