Dąbrowa (Łódź)

Dąbrowa – dawna podłódzka wieś, obecnie osiedle w południowej części miasta, na Górnej.

Dąbrowa

część Łodzi
Czerwony Rynek w Łodzi
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Miasto	Łódź
W granicach Łodzi	13 lutego 1946[1]
SIMC	0958045
Plan Dąbrowy
Położenie na mapie Polski Dąbrowa
Położenie na mapie województwa łódzkiego Dąbrowa
Położenie na mapie Łodzi Dąbrowa
51°44′10″N 19°29′37″E

Historia

Prawdopodobnie nazwa tego rejonu pochodzi od licznego drzewostanu. Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku sprowadzono olędrów polskich i niemieckich, a na wykarczowanych polach stały Holędrów Choiński i wieś Dąbrówka, zwana też Dąbrową. Nowo powstałe osady weszły w skład parafii Mileszki erygowanej przez Jana Bogorię Skotnickiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego.

W 1822 roku według „Tabeli miast i wsi” Dąbrowa łącznie z pojawiającą się wtedy Hutą Chojeńską liczy 322 mieszkańców i 34 domy, istniał dom kantora ewangelickiego.

Od 1867 w gminie Chojny należącej do powiatu łodzińskiego (łódzkiego) w guberni piotrkowskiej^[2]. Pod koniec XIX wieku Dąbrowa zaczęła się niezmiernie intensywnie urbanizować. Powstały zakłady przemysłowe, zaczęła się parcelacja lasów i pól oraz ziem należących do chłopów. W jej rezultacie powstało drugie, co do wielkości przedmieście Łodzi, którego centralnym placem był Czerwony Rynek.

W 1906 roku władze carskie włączyły do miasta sąsiadujące z nią tereny, wśród nich Dąbrówkę oraz Chojny Kolonię^[3]. 18 sierpnia 1915 pozostałą część Dąbrowy włączono do Łodzi^[4].

Po I wojnie światowej, powstawać zaczęły na Chojnach i Dąbrowie całe osady domków jednorodzinnych oraz gospodarstw ogrodniczych, (zamieszkało tu wielu tramwajarzy).

1 września 1933 utworzono gromadę (sołectwo) Dąbrowa w granicach gminy Chojny, składającą się ze wsi Dąbrowa, Kowalewszczyzna i Chojny E^[5].

Podczas II wojny światowej włączona do III Rzeszy. Po wojnie Dąbrowa powróciła na krótko do powiatu łódzkiego woj. łódzkim, lecz już 13 lutego 1946 włączono ją do Łodzi^[6]

W latach 1960–1975 zbudowano wielkie osiedle mieszkaniowe. Wywłaszczono licznych gospodarzy i ogrodników oraz wielu właścicieli domków jednorodzinnych. Projektantami osiedla w wyniku konkursu zorganizowanego przez Komitet do Spraw Urbanistyki i Architektury zostali mgr inż. Czesław Kaźmierski i mgr inż. arch. Bolesław Tatarkiewicz. Na południe od istniejącej ulicy Dąbrowskiego powstało osiedle Dąbrowa I, a na północ Dąbrowa II. Projektowane osiedle miało liczyć około 50000 mieszkańców, w tym Dąbrowa I aż 30000. Pierwsze budynki mieszkalne powstały w rejonie ulic Zapolskiej i Umińskiego w systemie szkieletowym. Następne budowano już w systemie wielkiej płyty. Budynki na całym osiedlu wykonało specjalnie powołane w tym celu Przedsiębiorstwo Budownictwa Wielkopłytowego „Dąbrowa”.

Przypisy

1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 1945 r. o zmianie granic miasta Łodzi (Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35).
2. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
3. Rozporządzenie R.M. z dnia 18.10.1906 r.
4. Rozporządzenie Cesarsko-Niemieckiego Prezydenta Policji z dnia 18.08.1915 r.
5. Łódzki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 18, poz. 229.
6. Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35