Czebarkul (jezioro)

Czebarkul (ros. Чебаркуль) – jezioro o powierzchni około 19,8 km² położone na wysokości 320 m n.p.m. w obwodzie czelabińskim w Rosji, w pobliżu wschodnich zboczy południowego Uralu. Jezioro ma głębokość sięgającą 12,5 m, zasilane jest wodami rzeki Jełowka i mniejszych strumieni (Kudraszewka i Kundurusza), a wypływa z niego rzeka Kojełga; zamarza od listopada do maja.

Czebarkul

Położenie
Państwo	Rosja
Obwód	czelabiński
Miejscowości nadbrzeżne	Czebarkul
Wysokość lustra	320 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia	19,8 km²[1]
Głębokość • maksymalna	12,5[1] m
Objętość	0,154 km³[1]
Hydrologia
Rzeki zasilające	Jełowka
Rzeki wypływające	Kojełga
Położenie na mapie obwodu czelabińskiego Czebarkul
Położenie na mapie Rosji Czebarkul
54°57′16″N 60°19′46″E

Na wschodnim brzegu jeziora położone jest miasto Czebarkul, stolica rejonu czebarkulskiego w obwodzie czelabińskim, znajdujące się około 78 km na zachód od Czelabińska. Nazwa jeziora (tak jak i leżącego nad jego brzegiem miasta) prawdopodobnie pochodzi od baszkirskich wyrazów sybar (сыбар – kolorowy, pstrokaty) lub sibär (сибәр – piękny) i kül (күл – jezioro), bądź też od ich tatarskich odpowiedników: çuar (чуар – kolorowy, pstrokaty) lub çibär (чибәр – piękny, dobry) oraz kül (күл – jezioro)^[2].

Jeden z okruchów meteorytu z 2013 roku

15 lutego 2013 roku spadający w tym rejonie meteoryt rozpadł się na części; według relacji świadków jeden z większych odłamków wpadł do jeziora Czebarkul^{[potrzebny przypis]}, wybijając w zamarzniętej tafli lodowej jeziora przerębel o średnicy około ośmiu metrów; wokół przerębla znaleziono leżące na lodzie czarne mineralne okruchy o rozmiarach do jednego centymetra^[3]. Ponieważ jednak wysłani na miejsce zdarzenia nurkowie nie znaleźli większych odłamków meteorytu, dopuszcza się przypuszczenie, że przerębel mogła powstać na skutek „innych przyczyn”^{[potrzebny przypis]}.

Przypisy

1. Чебаркуль, озеро. [w:] На Урале [on-line]. [dostęp 2013-02-17]. (ros.).
2. Академик: Географическая энциклопедия, za: Географические названия мира: Топонимический словарь. – М: АСТ. Поспелов Е.М. 2001. (ros.).
3. На озере Чебаркуль упали метеориты (ros.).

Linki zewnętrzne

Zobacz hasło Czebarkul w Wikisłowniku

• rosyjski państwowy rejestr wodny (ros.)
• jezioro Czebarkul w serwisie yandex.ru (ros.)
• arkusz N-41-37 rosyjskiej mapy wojskowej 1:100.000 z 1997 r. – w północnej części widoczne jezioro i miasto Czebarkul

Kontrola autorytatywna (jezioro):

• VIAF: 143294195
• LCCN: n2008015291

Encyklopedie internetowe:

• SNL: Tsjebarkulsjøen