Chimera owcy domowej i kozy domowej

Kozo-owca – chimera kozy domowej z owcą domową.

Koza domowa i owca domowa mają inną liczbę chromosomów w kariotypie – odpowiednio 2n=60 i 2n=54, co sprzyja izolacji rozrodczej. W związku z tym nie dochodzi między nimi do krzyżowania, a sztuczne próby, podejmowane m.in. przez bułgarskich zootechników w latach 60. XX w., zwykle pozwalają jedynie na krótkotrwały rozwój płodu^[1]. Niemniej opisane są pojedyncze przykłady mieszańców o liczbie chromosomów 2n=56 lub 57^[2].

Chimery kozy i owcy udało się sztucznie wytworzyć naukowcom z Institute of Animal Physiology (przekształconego później w Babraham Institute) w pierwszej połowie lat 80. XX w. – Carole B. Fehilly, Steenowi M. Willadsenowi i Elizabeth M. Tucker. Sztuczne zarodki uzyskano przez połączenie blastomerów pochodzących z zarodków kóz i owiec, a następnie wszczepiano biorczyniom: kozom i owcom w odpowiednim dniu rui. W celu uniknięcia problemów z utworzeniem łożyska uważanych za główną przeszkodę w donoszeniu ciąży, wykorzystano odpowiednie dla biorczyń osłonki (trofoektofermy). Większość z płodów dożyła do porodu, choć niektóre zostały urodzone martwe. Młode kozo-owce bardziej przypominały jagnięta niż koźlęta, choć wykazywały mozaikowatość sierści^[1].

Chimery owcy i kozy uzyskały również inne zespoły. Kilka miesięcy później opublikowano wynik podobnego przedsięwzięcia naukowców z Uniwersytetu w Gießen^[3]. Również w latach 80. XX w. udało się to w Instytucie Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu. Uzyskano wtedy ostatecznie jedno młode, bardziej przypominające koźlę^[4]. W różnych doświadczeniach do chimeryzacji używano zarodków w różnych stadiach. W przypadku IGHZ PAN użyto połów ośmioblastomerowych zarodków owcy i dwunastoblastomerowych zarodków kozy^[5].

Przypisy

1. Carole B.C.B. Fehilly Carole B.C.B., S.M.S.M. Willadsen S.M.S.M., Elizabeth M.E.M. Tucker Elizabeth M.E.M., Interspecific chimaerism between sheep and goat, „Nature”, 307 (5952), 1984–2002, s. 634–636, DOI: 10.1038/307634a0, ISSN 0028-0836 [dostęp 2021-10-10] (ang.).
2. L.E.L.L.E.L. Pinheiro L.E.L.L.E.L. i inni, The natural occurrence of sheep × goat hybrids, „Theriogenology”, 32 (6), 1989, s. 987–994, DOI: 10.1016/0093-691X(89)90508-6 (ang.).
3. SabineS. Meinecke-Tillmann SabineS., B.B. Meinecke B.B., Experimental chimaeras—removal of reproductive barrier between sheep and goat, „Nature”, 307 (5952), 1984–2002, s. 637–638, DOI: 10.1038/307637a0, ISSN 0028-0836 [dostęp 2021-10-10] (ang.).
4. MariaM. Członkowska MariaM. i inni, Chimeryzm między owcą a kozą, „Medycyna Weterynaryjna”, 44 (7), 1988, s. 414–416 (pol.).
5. MariannaM. Członkowska MariannaM., ZygmuntZ. Reklewski ZygmuntZ., Biotechnologia w hodowli zwierząt i w produkcji zwierzęcej. Cz. I – Zastosowanie biotechnik zarodka, „Biotechnologia”, 2–3, 1990, s. 71–77 (pol.).