![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Chile_GDP_per_capita_PPP_Pinochet.svg/langpl-640px-Chile_GDP_per_capita_PPP_Pinochet.svg.png&w=640&q=50)
Chilijski cud
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Chilijski cud (ang. The Miracle of Chile) – zwrot ukuty przez Miltona Friedmana w 1982 r. jako opis liberalnych reform gospodarczych przeprowadzonych w Chile pod dyktaturą Augusto Pinocheta. W tym czasie Friedman oświadczył, że chilijski eksperyment „był porównywalny z cudem gospodarczym powojennych Niemiec”[1]. Ocena efektów tych reform pozostaje jednak niejednoznaczna.
![W okresie dyktatury Pinocheta, PKB Chile spada poniżej średniej dla Ameryki Południowej. W okresie późniejszym nastąpiło prześcignięcie tej średniej.](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Chile_GDP_per_capita_PPP_Pinochet.svg/320px-Chile_GDP_per_capita_PPP_Pinochet.svg.png)
Natychmiast po przeprowadzeniu zakończonego sukcesem zamachu stanu w 1973 r., Pinochet został zaznajomiony z poufnym planem gospodarczym, ze względu na objętość znanym jako El Ladrillo (dosłownie „cegła”)[2]. Plan został przygotowany w maju 1973 r.[3] przez ekonomistów opozycyjnych do rządu Salvadora Allende, przy pomocy Chicago Boys – w większości absolwentów University of Chicago. Dokument ten został udostępniony 12 września 1973 r.[4] urzędom Generalicji Chilijskich Sił Zbrojnych, i stał się szkieletem tego co stało się później chilijską neoliberalną polityką gospodarczą[5].
Część ekonomistów, między innymi nobliści Amartya Sen i Joseph E. Stiglitz, uważa, że dane makroekonomiczne dowodzą raczej porażki, a nie sukcesu planu gospodarczego Chicago Boys[6][7]. Gospodarka Chile popadła w okresie „czystego eksperymentu monetarnego” pomiędzy 1973 a 1983 r. w poważne recesje[8]. Kontrargumentujący wskazują na to, że spadek koniunktury nie ograniczał się do Chile, ale był zjawiskiem szerszym – Chile natomiast było pierwszym państwem regionu, które go przezwyciężyło. Miało to jednak miejsce dopiero po upadku dyktatury, gdy do władzy doszły demokratyczne partie centrowe i centrolewicowe, kontynuujące, mimo swych poglądów, politykę ekonomiczną nakreśloną przez juntę.