Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell

Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell^[1] (ang. Hopewell Ceremonial Earthworks) – obiekt kulturowy znajdujący się w środkowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych, w południowej i środkowej części stanu Ohio, wpisany w 2023 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell^[a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Historyczny Park Narodowy Kultury Hopewell(inne języki) w 2018 roku
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Ohio
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, III
Numer ref.	1689
Region[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2023 na 45. sesji
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell
Położenie na mapie Ohio Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell
39°22′33,0″N 83°00′23,0″W
Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Obiekt obejmuje osiem komponentów, którymi są monumentalne konstrukcje ziemne rozciągające się na długości 150 km wzdłuż środkowych dopływów rzeki Ohio (Licking River(inne języki), Scioto River i Little Miami River(inne języki)), wzniesione między 1 a 400 rokiem n.e., pełniące pierwotnie funkcje ceremonialne i będące przykładem tradycji oraz architektury krajobrazu rdzennej ludności Ameryki Północnej kultury Hopewell(inne języki)^[2][3].

Charakterystyka

Mound City (2008)

Wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell znajdują się w południowej (hrabstwa Warren i Ross) oraz środkowej (hrabstwo Licking) części stanu Ohio i obejmują osiem części składowych (komponentów) o łącznej powierzchni 320,7 ha, które otoczone są strefami buforowymi o łącznej wielkości 561,8 ha^[2][3]. Kopce, wały, rowy oraz inne konstrukcje ziemne tworzące kompleks powstały między 1 a 400 rokiem n.e. i pełniły funkcje ceremonialne dla rdzennych ludów zamieszkujących wówczas ten teren^[2]. Były miejscami zgromadzeń, a często także pochówków^[3]. Na podstawie odkrytych pozostałości archeologicznych wyodrębniono kulturę Hopewell(inne języki), której przedstawiciele żyli w małych, rozproszonych grupach w dolinach rzecznych oraz na wzgórzach i terasach polodowcowych dzisiejszego południowego i środkowego Ohio, zajmując się uprawą roli, łowiectwem i rybołówstwem^[2].

Zaprojektowane i wzniesione przez nich budowle ceremonialne rozmieszczone są na rozległym obszarze i cechują się dużą skalą oraz złożonością. Wielkie ziemne okręgi, kwadraty i ośmiokąty wykonane zostały z precyzją formy, techniki i geometrii, a szczyty kopców wymodelowane zostały tak, by tworzyć płaskie, równe przestrzenie^[3][2]. Zamieszkująca ten teren społeczność posiadała wiedzę astronomiczną, stąd budowle w określonych dniach ustawione są zgodnie z kierunkami wschodów i zachodów Słońca i Księżyca^[3].

W wyniku przeprowadzonych na poszczególnych stanowiskach badań archeologicznych odkryto pozostałości konstrukcji drewnianych i kamiennych związanych z zagospodarowaniem tych miejsc do celów ceremonialnych (w tym pogrzebowych), a także liczne przedmioty rytualne o wysokich walorach artystycznych, wykonane z materiałów pozyskiwanych z różnych, często oddalonych od siebie, miejsc w Ameryce Północnej^[3][2].

Części składowe wpisu

Zobacz lokalizację obiektów na mapach Bing
Eksport wszystkich współrzędnych jako KML

XIX-wieczny plan stanowisk w Newark Earthworks. Octagon Earthworks w lewym górnym rogu, Great Circle Earthworks u dołu, pośrodku

Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell obejmują następujące części składowe^[2][3]:

Nr identyfikacyjny	Nazwa	Hrabstwo	Współrzędne	Obszar (w ha)	Strefa buforowa (w ha)
1689-001	Octagon Earthworks	Licking	40°03′13,2″N 82°26′45,8″W	43,2	30,3
1689-002	Great Circle Earthworks		40°02′28,4″N 82°25′48,4″W	20,2	16,5
1689-003	Hopeton Earthworks	Ross	39°23′05,2″N 82°58′45,0″W	22,7	80,4
1689-004	Mound City		39°22′35,4″N 83°00′14,4″W	13,1	34,0
1689-005	High Bank Works		39°17′54,8″N 82°55′06,6″W	26,0	30,4
1689-006	Hopewell Mound Group		39°21′39,5″N 83°05′36,1″W	69,5	59,9
1689-007	Seip Earthworks		39°14′14,9″N 83°13′11,4″W	56,2	107,3
1689-008	Fort Ancient	Warren	39°24′12,1″N 84°05′33,2″W	69,8	203,0
Suma:				320,7	561,8

Hopeton Earthworks, Mound City, High Bank Works, Hopewell Mound Group oraz Seip Earthworks znajdują się na obszarze Historycznego Parku Narodowego Kultury Hopewell(inne języki) (ang. Hopewell Culture National Historical Park) z siedzibą w Chillicothe, utworzonego w 1923 roku jako Mound City Group National Monument^[3][4][5][6]. Z kolei Octagon Earthworks oraz Great Circle Earthworks tworzą kompleks o nazwie Newark Earthworks(inne języki)^[3]. Wszystkie obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod wspólną nazwą Ceremonialne budowle ziemne kultury Hopewell zarówno figurują w National Register of Historic Places, jak również mają status National Historic Landmark^[3].

Galeria

• 
  Kalendarz solarny z Fort Ancient (2018)
• 
  Seip Earthworks (2013)
• 
  Octagon Earthworks (2011)
• 
  Fajka z wizerunkiem kruka odnaleziona w Mound City (2006)

Przypisy

1. Polski Komitet ds. UNESCO, Nowe wpisy na Liście światowego dziedzictwa [online], www.unesco.pl [dostęp 2023-11-18] (pol.).
2. UNESCO World Heritage Centre, Hopewell Ceremonial Earthworks [online], whc.unesco.org [dostęp 2023-11-18] (ang.).
3. Hopewell Ceremonial Earthworks – Nomination Text [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-11-18] (ang.).
4. U.S. National Park Service, Centennial – Hopewell Culture National Historical Park [online], www.nps.gov, 20 września 2023 [dostęp 2023-11-18] (ang.).
5. U.S. National Park Service, Places – Hopewell Culture National Historical Park [online], www.nps.gov, 15 maja 2017 [dostęp 2023-11-18] (ang.).
6. U.S. National Park Service, Hopewell Ceremonial Earthworks – Hopewell Culture National Historical Park [online], www.nps.gov, 16 października 2023 [dostęp 2023-11-18] (ang.).