![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/AlexanderNevskyCathedral-Sofia-6.jpg/640px-AlexanderNevskyCathedral-Sofia-6.jpg&w=640&q=50)
Bułgarski Kościół Prawosławny
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Bułgarski Kościół Prawosławny, także Patriarchat Bułgarski – jeden z autokefalicznych Kościołów prawosławnych.
![]() Sobór św. Aleksandra Newskiego w Sofii | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Siedziba | |||
Data powołania |
870 – autonomia | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Sobór katedralny | |||
Patriarcha |
wakat | ||
Dane statystyczne (1995) | |||
Liczba wiernych |
8 mln | ||
Liczba kapłanów |
ok. 2300 | ||
Liczba osób zakonnych |
ok. 500 | ||
Liczba diecezji |
15 | ||
Liczba parafii |
3200 | ||
Liczba klasztorów |
123 | ||
Położenie na mapie Bułgarii | |||
42°41′44,8800″N 23°19′58,0800″E | |||
| |||
Strona internetowa |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Boyana_Church.jpg/640px-Boyana_Church.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Eglise_ste_vierge_trajan_monastere_2.jpg/640px-Eglise_ste_vierge_trajan_monastere_2.jpg)
Funkcję katedry patriarchalnej pełni sobór św. Aleksandra Newskiego w Sofii. Językiem liturgicznym Kościoła jest cerkiewnosłowiański, przy wykorzystaniu współczesnego języka bułgarskiego w czytaniach Ewangelii; język bułgarski jest również dopuszczalny w pozostałych częściach nabożeństw i ma stopniowo zostać przyjęty w całym Kościele[1].
Za początek funkcjonowania Kościoła przyjmuje się chrzest Bułgarii w 866, gdy powołane zostało zależne od Konstantynopola arcybiskupstwo o uprawnieniach Kościoła autonomicznego. W 919 sobór biskupów bułgarskich ogłosił autokefalię swojego Kościoła oraz nadanie mu rangi patriarchatu z siedzibą w Presławiu. W 979 cesarz Jan I Tzimiskes podbił wschodnią Bułgarię, podporządkowując równocześnie Patriarchatowi Konstantynopolitańskiemu położone na jej obszarze struktury kościelne. Autokefalię zachowały struktury w Bułgarii zachodniej. W 1018 Bazyli II Bułgarobójca ostatecznie podbił ziemie bułgarskie, zaś w 1020 doprowadził do likwidacji patriarchatu. Autokefaliczny Kościół bułgarski powstał ponownie po sukcesach powstania Teodora i Asena w 1187. Po podboju ziem bułgarskich przez Turków chrześcijanie zostali na tym terenie poddani prześladowaniom, zaś Bułgarski Kościół Prawosławny stracił autokefalię i ponownie został podporządkowany patriarsze Konstantynopola. Całe wyższe duchowieństwo na ziemiach bułgarskich było do końca XIX w. pochodzenia greckiego i prowadziło ich hellenizację. Walka o autokefaliczny Kościół bułgarski stanowiła istotny postulat bułgarskiego ruchu narodowego w XIX w., zaś prawosławny mnich Paisjusz Chilendarski, autor Słowianobułgarskiej historii, uważany jest za jego prekursora. W 1870 sułtan turecki ogłosił powstanie autonomicznego Egzarchatu Bułgarskiego, który w 1872, po zakończonych fiaskiem negocjacjach z patriarchą Konstantynopola, jednostronnie zadeklarował autokefalię i został ogłoszony schizmatyckim. Do ponownego uznania Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego za kanoniczny doszło w 1945, zaś do restauracji patriarchatu – w 1953.
Według danych z 1995 Bułgarski Kościół Prawosławny liczył 8 mln wiernych. Prowadził 3200 parafii obsługiwane przez ok. 2300 duchownych oraz 123 monastery zamieszkiwane przez 500 mnichów i mniszek. Kandydaci na duchownych Kościoła kształcą się w dwóch seminariach duchownych oraz dwóch akademiach teologicznych[2]. Według statystyk CIA The World Factbook na 2006 Bułgarski Kościół Prawosławny jest największym związkiem wyznaniowym w Bułgarii i przynależy do niego 82,6% populacji[3].