Loading AI tools
protestancki przekład Biblii na język czeski Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Biblia kralicka (cz. Bible kralická) – pierwszy całościowy przekład Biblii na język czeski dokonany z języków oryginalnych. Jest to protestanckie tłumaczenie Pisma Świętego.
 | |
| Pełna nazwa |
Bible Svatá, aneb všecka Svatá Písma Starého i Nového Zákona, Bible kralická |
|---|---|
| Skrót(y) |
Kralicka |
| Kanon | |
| Język | |
| Opublikowanie kompletnego przekładu |
1579–1593 |
| Źródła przekładu |
Oryginały hebrajskie i greckie |
| Przynależność religijna | |
| Wersja online | |
| Księga Rodzaju 1, 1-3 | |
| Na počátku stvořil Bůh nebe a zemi. Země pak byla nesličná a pustá, a tma byla nad propastí, a Duch Boží vznášel se nad vodami. I řekl Bůh: Buď světlo! I bylo světlo. | |
| Ewangelia Jana 3, 16 | |
| Nebo tak Bůh miloval svět, že Syna svého jednorozeného dal, aby každý, kdož věří v něho, nezahynul, ale měl život věčný. | |
Przekładu dokonali z inspiracji seniora Jana Blahoslava bracia czescy. Został on opublikowany w miejscowości Kralice (Morawy), skąd pochodzi nazwa przekładu. Wydanie pierwsze liczyło sześć tomów i ukazało się w latach 1579–1594. Wydanie zostało wzbogacone aparatem krytycznym z obszernymi komentarzami. Było to pierwsze pełne tłumaczenie Biblii na język czeski dokonane z języków oryginalnych, które uwzględniało także ówczesne osiągnięcia w zakresie humanistycznej biblistyki europejskiej, zarówno w dziedzinie filologii, jak i egzegezy biblijnej[1].
W roku 1596 (dwa lata po opublikowaniu ostatniego tomu) wydano całą Biblię w jednym tomie bez komentarzy, a także kieszonkową wersję Nowego Testamentu. Wydanie trzecie z 1613 stało się najbardziej popularną i było aż do drugiej połowy XX wieku najszerzej rozpowszechnioną i najczęściej używaną wersją Biblii w języku czeskim. Wydanie to stało się wzorem dla odradzającego się na przełomie XVIII i XIX wieku języka czeskiego.
W ramach serii wydawniczej Biblia Slavica w 1995 roku ukazało się sześć tomów z faksymiliami oryginałów pierwszego sześciotomowego wydania Biblii kralickiej[1].
W skład przekładu Biblii kralickiej weszło tłumaczenie Nowego Testamentu Jana Blahoslava (1564, 1568), które zostało na nowo zredagowane do tego przekładu[1]. Tłumaczenie Nowego Testamentu Blahoslava zostało poprawione przez seniora Jana Němčanskiego, a wydanie drugie przez Zacharego Aristona.
Tłumaczenie Starego Testamentu koordynował i prowadził uczeń Jana Blahoslava, biskup Ondřej Štefan. W skład zespołu tłumaczy (zarówno filolodzy, jak i teolodzy) weszli:
Wpływ Biblii kralickiej jest widoczny w polskiej Biblii gdańskiej z roku 1632. Jej tekst wykorzystano głównie w komentarzach.
Dla Słowaków Matej Bel opracował edycję Pisma Świętego opartą na Biblii kralickiej poprzedzoną przedmową Daniela Krmana (Biblia sacra, to jest Biblí svatá, Halle 1722).
Pierwsza Biblia górnołużycka (1728) przetłumaczona z Biblii Lutra i tekstu greckiego została porównana z Biblią kralicką (wydanie z 1613) wraz z przekładem Biblii gdańskiej i Biblii Jurija Dalmatina (1584).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
