Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ben Lawers (gael. Beinn Labhair, wym. [peɲˈlˠ̪avəɾʲ]) – szczyt w paśmie Lawers, w Grampianach Zachodnich. Leży w Szkocji, w regionie Perth and Kinross. Jest to dziesiąty co do wysokości szczyt w Szkocji.
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
1214 m n.p.m. |
Wybitność |
909 m |
Położenie na mapie Perth and Kinross | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Szkocji | |
56°32′44″N 4°13′15″W |
Na południowych zboczach Ben Lawers nad Loch Tay znajduje się wiele dowodów na dawne osady i inne ludzkie działania. Od bardzo wczesnych czasów żyzne gleby wapienne i łupkowe na tych południowych zboczach były uprawiane, a zachowało się wiele pozostałości z epoki brązu. Odkrycie wielu głazów z tzw. "cup and ring marks" skłoniło Dereka Alexandra, archeologa Narodowego Trustu Szkocji, do stwierdzenia, że Ben Lawers był prawdopodobnie bardzo istotnym krajobrazem w prehistorii.[1]
Przykryte roślinnością ścieżki wiodą w górę góry od doliny do torfowisk i pastwisk na zboczu, a ruiny chat otaczających małe grupy drzew świadczą o wczesnych formach uprawy. Te dowody na osadnictwo, a także obecność chat związanych z transhumancją na dużych wysokościach, świadczą o tym, że miejscowa ludność prawdopodobnie odwiedzała większość, jeśli nie wszystkie szczyty pasma Ben Lawers podczas wypasu zwierząt latem.[2]
Twórca map Timothy Pont odwiedził okolicę w latach 90. XVI wieku, a pisarz Ian R. Mitchell uważa, że pomiary Ponta pokazują, że on lub którzyś z jego współpracowników prawdopodobnie wspiął się na Ben Lawers, zasługując tym samym na zaszczyt najwcześniejszego odnotowanego zdobycia szczytu[3]. W przeciwnym razie, najwcześniejszym odnotowanym zdobyciem było to przez członków grupy zorganizowanej przez wojskowego kartografa Williama Roya: choć nie jest pewne, czy sam Roy wspiął się na szczyt, jego pisma pokazują, że pomiary były przeprowadzone ze szczytu Ben Lawers 17 września 1776 roku.
W 1878 roku grupa dwudziestu mężczyzn pod przywództwem Malcolma Fergusona spędziła dzień budując kopiec o wysokości 6 metrów i średnicy prawie 15 metrów, mając nadzieję przekroczyć "magiczną" liczbę 4,000 stóp (1,219.2 m) nad poziomem morza. Kopiec, który był zwieńczony potężnym blokiem białego kwarcu, już nie istnieje; w każdym razie Ordnance Survey zignorowało go, uznając go za sztuczny obiekt nie będący prawdziwą częścią góry.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.