Bania (Beskid Żywiecki)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Bania lub Przegibek (słow. Priehybok) – szczyt górski o wysokości 1126 m n.p.m.[1] (według różnych źródeł 1124[2] lub 1127[3]) w Beskidzie Żywieckim (Kysucké Beskydy na Słowacji). Znajduje się w głównym grzbiecie tego pasma, w grupie Wielkiej Raczy, pomiędzy szczytem Majów (Majov grúñ, 1135 m) a Kikulą (1119 m), od której oddzielony jest przełęczą Pod Banią. Grzbietem tym przebiega granica polsko-słowacka i Wielki Europejski Dział Wodny. Jest też Bania zwornikiem. W północnym kierunku odbiega od niej poprzez przełęcz Przegibek boczny grzbiet ze szczytami Bendoszka Wielka, Praszywka Mała i Praszywka Wielka. Pomiędzy trzema grzbietami Bani znajdują się trzy doliny, którymi spływają trzy potoki: od zachodu jest to potok Ciapków, od północnego wschodu Majów Potok, od południa (na Słowacji) Brhlov[2].
Przełęcz Przegibek i Bania | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Położenie | |||
Pasmo | |||
Wysokość |
1126 m n.p.m. | ||
![]() | |||
|
Bania jest całkowicie porośnięta lasem. Biegną przez nią dwa szlaki turystyczne: czerwony, biegnący blisko wierzchołka, oraz niebieski, trawersujący stoki Bani lasem po polskiej stronie, mniej więcej wzdłuż poziomicy 1000 m[2]. Ten ostatni szlak jest przeżytkiem z okresu powojennego, gdy szlaki ze względów wojskowych nie mogły biec wzdłuż granicy. Na Przełęczy pod Banią dawniej znajdowało się turystyczne przejście graniczne, natomiast na przełęczy Przegibek jest węzeł szlaków turystycznych i schronisko PTTK na Przegibku[4].
W gwarach ludowych mieszkańców Karpat słowo bania oznacza kopalnię rudy lub kruszcu, a nazwa ta pochodzi z języka węgierskiego (banyá). W Tatrach np. istnieje wiele nazw pochodzących od tego słowa i wszystkie związane są z dawnymi kopalniami[5]. Można więc przypuszczać, że również na stokach tej Bani kiedyś istniały jakieś kopalnie i stąd pochodzi nazwa szczytu[4].