Aži Dahaka
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Aži Dahaka, Zahhak ("wąż Dahak", śrper. Dahak, nwper. Zahak) – mityczny król-smok, który objął władzę nad Irańczykami po utracie przez Dżamszida (awest. Jima Chszaeta), z powodu popadnięcia w pychę, boskiego charyzmatu – chwareny (nwper. farr – "chwała")[1].
W późniejszych źródłach przedstawiany jako król-tyran, któremu z ramion wyrastają czarne węże. Jego tyrańskie rządy to czas nieszczęść i suszy oraz chorób. Wziął do swego haremu siostry Dżemszyda. Dla węży Zahhaka w dworskiej kuchni przygotowywano pożywienie każdorazowo z mózgów dwóch chłopców. Lecz kucharze Ermail i Kermail każdorazowo ratowali jednego chłopca a zamiast jego mózgu dodawali mózg barani. Lud wspominał rządy Dżemszyda i marzył o wybawieniu od króla-tyrana.
Aži Dahaka został pokonany przez Feriduna (lub, w wersji awestyjskiej, Traetona), który wyzwolił uwięzione przez smoka kobiety (w innych wersjach krowy) (powszechny motyw pojedynku kosmogonicznego). Feridun nie zabił demona, lecz przykuł go do góry Demawend (motyw znany również m.in. z mitologii nordyckiej i słowiańskiej: Loki, Fenrir, diabeł przykuty do słupa – osi świata). Ma on zostać zabity przez pierwszego człowieka, który zmartwychwstanie, herosa Garszaspa.
Pomocnikiem Dahaka (nadzorcą jego haremu) był Kondrow, który po klęsce smoka przyłączył się do jego zwycięzcy – Feriduna.