Arcybiskup większy

Arcybiskup większy – w Kościele katolickim tytuł zwierzchnika katolickiego Kościoła obrządku wschodniego, posiadającego własną jurysdykcję i autonomię.

Arcybiskup większy według Kan. 151 KKKW to metropolita stolicy określonej lub uznanej przez najwyższą władzę kościelną, który przewodniczy Kościołowi wschodniemu sui iuris, a któremu nie został nadany tytuł patriarszy.

Podobnie jak patriarcha arcybiskup większy jest wybierany przez synod Kościoła arcybiskupiego większego, po czym we własnoręcznie podpisanym liście zwraca się do papieża o zatwierdzenie wyboru. Po otrzymaniu zatwierdzenia następuje złożenie wyznania wiary i zaprzysiężenie elekta przed synodem biskupów danego Kościoła arcybiskupiego większego, a następnie zostaje przeprowadzona intronizacja, poprzedzona niekiedy przyjęciem święceń biskupich, o ile elekt wcześniej nie posiadał takowych. Jeżeli elekt nie zostanie zatwierdzony przez papieża, synod dokonuje ponownego wyboru w określonym terminie (Kan. 153).

Arcybiskupi więksi zaliczani są do hierarchów Kościoła, których kanon 984 KKKW wymienia w następującej kolejności: papież, patriarcha, arcybiskup większy, metropolita stojący na czele Kościoła metropolitalnego, biskup eparchialny i ci, którzy czasowo go zastępują w rządzeniu.

Arcybiskupi więksi zasiadający w kolegium kardynalskim zaliczani są do kardynałów prezbiterów, natomiast patriarchowie do kardynałów biskupów.

Arcybiskupi więksi są ipso iure (mocą samego prawa) członkami Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich.

Kościoły arcybiskupie większe i ich zwierzchnicy

siedziba arcybiskupstwa	nazwa Kościoła sui iuris	arcybiskup większy	nadanie Kościołowi tytułu arcybiskupstwa większego
Kijów-Halicz[uwaga 1][uwaga 2] (Ukraina)	Ukraiński Kościół greckokatolicki	Swiatosław Szewczuk	1963
Ernakulam-Angamaly[uwaga 3] (Kerala, Indie)	Syromalabarski Kościół katolicki	Raphael Thattil	1992
Trivandrum[uwaga 4][uwaga 5] (Kerala, Indie)	Syromalankarski Kościół katolicki	Baselios Cleemis Thottunkal	luty 2005
Fogarasz-Alba Iulia[uwaga 6] (Rumunia)	Rumuński Kościół Greckokatolicki	Lucian Mureșan	grudzień 2005

Uwagi

1. W latach 1963–2005 zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego nosił tytuł arcybiskupa większego lwowskiego. Od 21 sierpnia 2005 r. jego oficjalny tytuł brzmi: arcybiskup większy kijowsko-halicki. Ze względu na swoje znaczenie jako głowy największego Kościoła katolickiego obrządku wschodniego zwierzchnik UKGK nazywany bywa niekanonicznie „patriarchą”.
2. Archieparchia kijowska.
3. Archieparchia Ernakulam-Angamaly.
4. Arcybiskup większy Syromalankarskiego Kościoła katolickiego nazywany bywa niekanonicznie „katolikosem”.
5. Archieparchia Trivandrum.
6. Archieparchia Fogaraszu i Alba Iulia.