Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Algérie – francuski krążownik ciężki okresu międzywojennego i II wojny światowej, krążownik traktatowy. Ostatni francuski krążownik ciężki, uważany za jeden z najbardziej udanych okrętów tej klasy na świecie[2].
 Algerie | |
| Historia | |
| Stocznia | |
|---|---|
| Położenie stępki | |
| Wodowanie | |
 Marine nationale
| |
| Wejście do służby | |
| Los okrętu |
samozatopiony w Tulonie 27 listopada 1942, złomowany |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa - 10 000 t |
| Długość |
186,2 m |
| Szerokość |
20 m |
| Zanurzenie |
7,1 m |
| Napęd | |
| 4 turbiny parowe o mocy 84.000 KM, 6 kotłów parowych | |
| Prędkość |
31 węzłów |
| Zasięg |
8700 mil morskich przy prędkości 15 w |
| Uzbrojenie | |
| 8 x 203 mm (4xII), 12 x 100 mm plot (6xII), 4 x 37 mm plot (4xI), 16 wkm 13,2 mm plot (4xIV), 6 wt 550 mm (2xIII) - stan początkowy, szczegóły w tekście | |
| Wyposażenie lotnicze | |
| 2 wodnosamoloty Loire 130, katapulta[1] | |
| Załoga |
616-729 |
„Algérie” był ostatnim typem francuskiego ciężkiego krążownika, zbudowanym w ramach programu z 1930 roku. Po słabo opancerzonych krążownikach typów Duquesne i Suffren, nowy okręt był projektowany według zupełnie innej koncepcji. Wpływ na jego projekt wywołała budowa przez Włochy czterech wyjątkowo silnie opancerzonych krążowników ciężkich typu Zara. Francuzom udało się w odpowiedzi skonstruować udany projekt, który mieszcząc się w narzuconych traktatem waszyngtońskim ograniczeniach wyporności 10.000 t, oferował bardzo dobrą ochronę i zbalansowane charakterystyki (włoskie okręty z kolei faktycznie przekraczały ten limit wyporności, o ok. 1500 t). Podobnie jak inne francuskie krążowniki ciężkie, klasyfikowany był we Francji jako „krążownik 1. klasy” (Croiseur de 1ère classe).
Stępkę pod okrętem położono 19 marca 1931 w stoczni Marynarki w Breście (Arsenal de Brest), wodowanie – 21 maja 1932, wejście do służby – 15 września 1934[3]. Zbudowano jednak tylko jeden okręt tego typu, z powodu zawarcia przez Francję i Włochy w 1931 układu rzymskiego o ograniczeniu budowy okrętów[4]. Z kolei w odpowiedzi na charakterystyki „Algérie” Niemcy zaprojektowali serię silnych krążowników ciężkich typu Admiral Hipper. Mimo jednak znacznie zwiększonej wyporności ponad limity traktatowe, nie przewyższały one francuskiego okrętu.
W odróżnieniu od wcześniejszych francuskich krążowników ciężkich, „Algérie” miał konstrukcję gładkopokładową, z niewielkim wzniosem pokładu na dziobie i rufie. Charakterystycznym elementem okrętu był rozbudowany wysoki maszt wieżowy na nadbudówce dziobowej, ze stanowiskami kierowania ogniem na szczycie. Dolne piętro nadbudówki rozciągało się przez całe śródokręcie i stały na nim wieża nr 2 na dziobie i wieża nr 3 na rufie. Za nadbudówką dziobową znajdował się pojedynczy lekko pochylony komin, dalej katapulta dla wodnosamolotów i dość charakterystyczna wąska i wysoka nadbudówka stanowiąca podstawę dla platformy reflektorów i dźwigów dla wodnosamolotów i łodzi okrętowych. Sylwetkę uzupełniał pochylony rufowy maszt trójnożny, pomiędzy platformą reflektorów a wieżami rufowymi (w 1942 na jego miejscu wzniesiono nadbudówkę z platformami działek przeciwlotniczych). Ogólnie sylwetka okrętu była zwarta i harmonijna.
Uzbrojenie główne było typowe dla krążowników traktatowych, i składało się z 8 dział 203 mm M1931 w czterech wieżach dwudziałowych, rozmieszczonych po dwie na dziobie i rufie, w dwóch poziomach. Działa te były nowego modelu, o dłuższej lufie i lepszych właściwościach balistycznych, niż na wcześniejszych krążownikach („Algérie” był jedynym okrętem w nie uzbrojonym).
Artyleria przeciwlotnicza średniego kalibru była wyjątkowo silna, w postaci 12 nowych dział kalibru 100 mm, w sześciu podwójnych podstawach z tarczami ochronnymi (dwie po bokach nadbudówki dziobowej i cztery po bokach platformy reflektorów). Lekkie uzbrojenie plot stanowiły początkowo 4 pojedyncze działka półautomatyczne 37 mm, zgrupowane na pokładzie rufowym, zastąpione w 1940 przez 4 podwójne podstawy (8 działek). Uzupełniały je 4 poczwórnie sprzężone podstawy wkm-ów 13,2 mm Hotchkiss (w konfiguracji z lat 1938-1940: jedna na dachu mostka, dwie po bokach nadbudówki dziobowej i jedna na samej rufie). Ogólnie, lekkie uzbrojenie przeciwlotnicze było słabszą stroną okrętu z uwagi na liczbę oraz małą skuteczność półautomatycznych armat 37 mm (szybkostrzelność 30-42 strz./min.). W połowie 1942 wzmocniono to uzbrojenie, instalując platformę na śródokręciu z dwoma podwójnymi podstawami działek 37 mm i dalsze dwie na platformie z przodu masztu wieżowego, oraz montując dalsze wkm-y Hotchkiss.
Pomimo posiadania pancerza mniejszej grubości od włoskich okrętów typu Zara, „Algérie” był jednym z najlepiej opancerzonych przedwojennych krążowników ciężkich. Masa pancerza sięgnęła w nim 2657 t (prawie dwa razy więcej, niż na poprzedzającym typie Suffren). Pancerz był przy tym bardzo dobrze rozplanowany. Główny burtowy pas pancerny, długości 105 m (58% długości kadłuba) miał grubość 110 mm. Wysokość pasa wynosiła na większości długości 3,8-4,5 m. Wewnętrzny pokład pancerny miał grubość 80 mm, a na krańcach i przy burtach - 30 mm. Wieże artylerii głównej miały pancerz: 100 mm z przodu, 70 mm z boków i góry oraz 40 mm z tyłu. Poprzeczne grodzie z przodu i tyłu cytadeli miały grubość 70 mm. Komory amunicyjne były od góry chronione pancerzem 80 mm.[5]
Opancerzenie poziome i pionowe teoretycznie zapewniało całkowitą ochronę kadłuba przeciw niemieckim pociskom kalibru 203 mm na dystansach powyżej 17.700 m (na bliższych mógł zostać przebity pancerz burtowy), podczas gdy pociski „Algerie” mogły przebić pancerz burtowy znacznie większych niemieckich krążowników ciężkich typu Admiral Hipper do odległości 19.500 m, a ich pokład pancerny z odległości powyżej 14.200 m.[5]
Opancerzenie uzupełniał zaawansowany system biernej ochrony przeciw wybuchom podwodnym, wyjątkowy dla okrętów tej klasy, o głębokości (grubości) po 5,1 m od burt do wewnątrz kadłuba. Jego głównym elementem były podłużne grodzie grubości 40 mm, ciągnące się wzdłuż burt od dna do pokładu pancernego. Gródź chroniła siłownię, barbety artylerii i komory amunicyjne. Między grodziami a burtami były zbiorniki paliwa i puste przedziały, stanowiące element ochrony przeciwtorpedowej.
Jedyną wadą okrętu w porównaniu ze starszymi francuskimi krążownikami były nieco gorsze własności morskie, z powodu mniejszych wymiarów i obniżonych burt w części dziobowej, gdyż w odróżnieniu od nich, „Algérie” miał konstrukcję gładkopokładową.
„Algérie” miał wyposażenie lotnicze w postaci jednej katapulty obrotowej na śródokręciu na lewej burcie i dwóch wodnosamolotów (częste w źródłach są błędne informacje o 2 katapultach, 3 wodnosamolotach lub późniejszym zdjęciu wyposażenia lotniczego[1]). Początkowo były to maszyny Gourdou-Leseurre GL-812, a od 1938 łodzie latające Loire 130.
Po wybuchu II wojny światowej, „Algérie” w składzie alianckiego zespołu X (razem z francuskimi okrętami: pancernikiem „Strasbourg”, krążownikiem ciężkim „Dupleix” oraz brytyjskim lotniskowcem HMS „Hermes”) uczestniczył w bezowocnych poszukiwaniach niemieckiego „pancernika kieszonkowego” „Admiral Graf Spee” na Atlantyku. W marcu 1940 przewiózł do Kanady część rezerw złota Francji (59 ton). Po upadku Francji, „Algérie” znalazł się w składzie sił morskich rządu Vichy. W 1942 przeszedł modernizację, podczas której maszt rufowy zastąpiono nadbudówką i wzmocniono lekkie uzbrojenie przeciwlotnicze. Stacjonując w porcie w Tulonie, „Algérie” został samozatopiony przez załogę podczas próby przejęcia floty francuskiej przez Niemców 27 listopada 1942 (okręt płonął do 29 listopada). 18 marca 1943 wrak został podniesiony przez Włochów i przeznaczony do złomowania.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
