![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Bern_Untertorbr%25C3%25BCcke_05.jpg/640px-Bern_Untertorbr%25C3%25BCcke_05.jpg&w=640&q=50)
Aare
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Aare (niem. Aare, fr. Aar, ret. Ara) – rzeka w Szwajcarii, lewy i najdłuższy dopływ Renu na terenie Szwajcarii – 295 km (płynie w całości w jej granicach), i drugi lewy w skali całej rzeki pod względem długości po Mozeli, a jednocześnie najbardziej zasobny w wodę.
![]() Aare w Bernie | |||
Kontynent | |||
---|---|---|---|
Państwo | |||
Rzeka | |||
Długość | 295 km | ||
Powierzchnia zlewni |
17 779 km² | ||
Źródło | |||
Miejsce | w grupie górskiej Finsteraarhorn w Alpach Berneńskich | ||
Wysokość |
1940 m n.p.m. | ||
Ujście | |||
Recypient | Ren | ||
Miejsce |
koło Koblenz | ||
Współrzędne | |||
| |||
|
Wypływa z lodowca o tej samej nazwie w grupie górskiej Finsteraarhorn w Alpach Berneńskich. Rzeka jest skanalizowana w Interlaken, powyżej jej ujścia do jeziora Thun[1]. Przepływa przez jeziora Brienz i Thun. Pierwotnie omijała system "Trzech jezior", płynąc z Aarbergu wprost do Büren an der Aare. Od czasów tzw. pierwszej korekty wód Jury w latach 1868-1891 wpływa przez Kanał Hagneck do jeziora Bienne i opuszcza je Kanałem Nidau-Büren. W górnym biegu wiele wodospadów, w tym m.in. Handeck. Przepływa m.in. przez Berno, Thun, Solurę i Aarau. Uchodzi do Renu w pobliżu Koblencji, naprzeciwko Waldshut. Na rzece zbudowano liczne elektrownie wodne, w dolnym biegu jest żeglowna. W łożysku rzeki występuje piasek złotonośny. Dopływy: lewy Sarine, prawe Emme, Reuss, Limmat.
Główne miasta, leżące nad Aare: Thun, Berno, Solura, Aarau.
Podczas wojen napoleońskich, austriacki arcyksiążę Karol, chcący przejść Aar, został pobity przez wojska francuskie, pod dowództwem generałów Neya i Heudeleta de Bierre 7 sierpnia 1799.
O Aare wspomniał Juliusz Słowacki w swoim poemacie W Szwajcarii (1839), 7-8:
- W szwajcarskich górach jest jedna kaskada,
- gdzie Aar wody błękitnymi spada.