ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: Śakuntalā) ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਸਮਰਾਟ ਭਰਤ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਦਾ ਨਾਟਕ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਲੀਦਾਸ ਦਾ ਨਾਟਕ ਅਭਿਜਨਾਸ਼ਾਕੁੰਤਲਮ (ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਦੇ ਲੱਛਣ) ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।[1]
ਰਿਸ਼ੀ ਕੰਵਾ ਨੇ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕੁੰਤ ਪੰਛੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ, ਭਾਵ ਸ਼ਕੁੰਤ-ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ।[2][3]
ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੇ ਆਦਿ ਪਰਵ ਵਿਚ, ਕੰਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ:
ਉਹ ਜੰਗਲ ਦੇ ਇਕਾਂਤ ਵਿੱਚ ਸਕੁੰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ, ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਮੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ (ਸ਼ਕੁੰਤ-ਸੁਰੱਖਿਅਤ) ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਾਜਾ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਜਦੋਂ ਆਪਣੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਇੱਕ ਨਰ ਹਿਰਨ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ ਅਤੇ ਗੰਧਾਰਵ ਵਿਆਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਸ਼ਾਹੀ ਅੰਗੂਠੀ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ।[4]
ਕੈਮਿਲ ਕਲਾਉਡੇਲ ਨੇ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਦੀ ਇੱਕ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਈ।[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.