ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸਾਮਰਾਜ

ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸਾਮਰਾਜ (ਪੁਰਤਗਾਲੀ: [Império Português] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)), ਜਾਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਮਰਾਜ (Ultramar Português) ਜਾਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸਾਮਰਾਜ (Império Colonial Português), ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਸਾਮਰਾਜ ਸੀ।^[1][2][3] ਇਹ ਯੂਰਪੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸਾਮਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਵਾਲਾ ਸਾਮਰਾਜ ਵੀ ਸੀ ਜੋ ਛੇ ਸਦੀਆਂ ਕਾਇਮ ਰਿਹਾ; 1415 ਵਿੱਚ ਸੇਊਤਾ ਉੱਤੇ ਕਬਜੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1999 ਵਿੱਚ ਮਕਾਓ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਸੌਂਪਣ ਤੱਕ ਜਾਂ 2002 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਤਿਮੋਰ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰੀ ਦੇਣ ਤੱਕ। ਇਹ ਸਾਮਰਾਜ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਰਾਜਖੇਤਰ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 52 ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਮੁਲਕ ਹਨ।

ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸਾਮਰਾਜ Império Português
ਝੰਡਾ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਮੋਹਰ
ਮਾਟੋ:  "Vis Unita Maior Nunc et Semper" (ਲਾਤੀਨੀ) "ਹੁਣ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ, ਇਕੱਠੇ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਭਾਰੀ ਹਾਂ"
ਐਨਥਮ:  O Hino da Carta  (1834–1911) A Portuguesa  (1911–2002)
ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜਖੇਤਰ।
ਰਾਜਧਾਨੀ	ਲਿਸਬਨ a
ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ	ਪੁਰਤਗਾਲੀ
ਸਰਕਾਰ	ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ (1415–1910) ਗਣਰਾਜ (1910–2002)
• ਮਹਾਰਾਜਾ (ਪਹਿਲਾ)	ਜਾਨ ਪਹਿਲਾ
• ਮਹਾਰਾਜਾ (ਆਖ਼ਰੀ)	ਮਾਨੁਅਲ ਦੂਜਾ
• ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ (ਪਹਿਲਾ)	ਮਾਨੁਅਲ ਦੇ ਆਰੀਆਗਾ
• ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ (ਆਖ਼ਰੀ)	ਹੋਰਹੇ ਸੰਪਾਈਓ
1415  ਸੇਊਤਾ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ
• ਭਾਰਤ ਵੱਲ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਾਹ	1498
• ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀ ਖੋਜ	1500
• ਕੋਰਟ ਤਬਾਦਲਾ	1807
• ਪੁਰਤਗਾਲ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਅਲਗਾਰਵੇਸ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ	1815
• ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ	1825
• ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਗਣਰਾਜ	1910
• ਭਾਰਤੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਖਸਾਰਾ	1961
• ਕਾਰਨੇਸ਼ਨ ਇਨਕਲਾਬ	1974–1975
• ਆਖ਼ਰੀ ਬਸਤੀ (ਯਥਾਰਥ)	1999
• ਆਖ਼ਰੀ ਬਸਤੀ (ਕਨੂੰਨੀ) b	2002
^ 1808 ਤੋਂ 1821 ਤੱਕ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਿਓ ਦੇ ਹਾਨੇਈਰੋ ਵਿਖੇ ਸੀ। ^ Although Portugal began the process of decolonizing East Timor in 1975, Macau is generally considered to be Portugal's last colony as the Indonesian invasion of East Timor and resulting occupation were not officially recognized. East Timor's independence in 2002 ended the observed Portuguese sovereignty.

ਹਵਾਲੇ

1. Melvin Eugene Page, Penny M. Sonnenburg, p. 481
2. Liam Matthew Brockey, p. xv
3. Richard M. Juang, Noelle Anne Morrissette, p. 894

ਪੁਸਤਕ ਮਾਲਾ

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ

• Portuguese Empire Timeline
• The First Global Village by Martin Page
• The Portuguese and the East (in Portuguese, Chinese, Japanese and Thai) with English introduction.
• Dutch Portuguese Colonial History Dutch Portuguese Colonial History: history of the Portuguese and the Dutch in Ceylon, India, Malacca, Bengal, Formosa, Africa, Brazil. Language Heritage, lists of remains, maps.