ਆਇਜ਼ਕ ਨਿਊਟਨ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ਆਇਜ਼ੈਕ ਨਿਊਟਨ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦਾ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਗਤੀ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ।[7] ਉਹ ਇੱਕ ਗਣਿਤ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਜੋਤਸ਼ੀ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਧ ਪੱਤਰ Philosophiae Naturalis Principia Mathematica ਸੰਨ 1687 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ,ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂਤਾਕਰਸ਼ਣ ਅਤੇ ਗਤੀ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ,ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਫਿਲੋਸੋਫੀ ਨੇਚੁਰੇਲਿਸ ਪ੍ਰਿੰਸਿਪਿਆ ਮੇਥੇਮੇਟਿਕਾ, 1687 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ, ਇਹ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਜੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ,ਜੋ ਸਾਰਾ ਸਾਹਿਤਕ ਯੰਤਰ ਵਿਗਿਆਨ ਲਈ ਆਧਾਰਭੂਤ ਕਾਰਜ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ, ਨਿਊਟਨ ਨੇ ਗੁਰੂਤਾ ਅਤੇ ਗਤੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਜਿਨ੍ਹੇ ਅਗਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਸ਼ਤਾਬਦੀਆਂ ਲਈ ਭੌਤਿਕ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਲਿਆ। ਨਿਊਟਨ ਨੇ ਵਿਖਾਇਆ ਕਿ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਦਾ ਨਿਅੰਤਰਣ ਪ੍ਰਕਿਰਤਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰਿਹਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਦੇ ਕੇਪਲਰ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦੇ ਸਿੱਧਾਂਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰਤਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਕੇਂਦਰੀਪਣ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਣ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੱਕ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ। ਯੰਤਰ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ,ਨਿਊਟਨ ਨੇ ਸੰਵੇਗ ਅਤੇ ਕੋਣੀ ਸੰਵੇਗ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਦੇ ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਵਿਵਹਾਰਕ ਪਰਾਵਰਤੀ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਬਣਾਇਆ[8] ਅਤੇ ਇਸ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਰੰਗ ਦਾ ਸਿੱਧਾਂਤ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਿਜਮ ਚਿੱਟੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਕਈ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਅਪਘਟਿਤ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸਪੇਕਟਰਮ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ੀਤਲਨ ਦਾ ਨਿਯਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਵਾਜ ਦੀ ਗਤੀ ਉੱਤੇ ਸੋਧ ਕੀਤਾ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨਿਊਟਨ ਦੀ ਮਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਹੈ,ਅਜਿਹਾ ਬਰੀਟੇਨ ਦੀ ਰੋਇਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਵਿੱਚ 2005 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਦੁਆਰਾ ਦਿਖਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਤਹਾਸ ਪਰ ਕਿਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਿਆਦਾ ਗਹਿਰਾ ਹੈ, ਨਿਊਟਨ ਦਾ ਜਾਂ ਐਲਬਰਟ ਆਇੰਸਟਾਈਨ ਦਾ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਨਿਊਟਨ ਨੂੰ ਜਿਆਦਾ ਪਰਭਾਵੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।[9] ਨਿਊਟਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਾਰਮਿਕ ਵੀ ਸਨ,ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਅਪਰੰਪਰਾਗਤ ਈਸਾਈ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੁਭਾਵਕ ਵਿਗਿਆਨ,ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਬਾਇਬਲ ਉੱਤੇ ਜਿਆਦਾ ਲਿਖਿਆ।
ਸਰ ਆਇਜ਼ੈਕ ਨਿਊਟਨ | |
---|---|
ਜਨਮ | 25 ਦਸੰਬਰ 1642 |
ਮੌਤ | 20 ਮਾਰਚ 1727 (84) |
ਕਬਰ | ਵੈਸਟਮਿਨਸਟਰ ਐਬੇ |
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਅੰਗਰੇਜ਼ |
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਟਰਿੰਟੀ ਕਾਲਜ, ਕੈਮਬਰਿਜ |
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ |
|
ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਰੀਅਰ | |
ਖੇਤਰ | |
ਅਦਾਰੇ |
|
ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ | |
ਉੱਘੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ |
|
Influences | |
Influenced |
|
ਦਸਤਖ਼ਤ | |