ପେଲଭିସ ପ୍ରଦାହ ରୋଗ

ପେଲଭିସ ପ୍ରଦାହ ରୋଗ ବା ସଂକ୍ଷେପରେ ପି.ଆଇ.ଡି. (ଇଂରାଜୀରେ Pelvic inflammatory disease or pelvic inflammatory disorder or PID) ମହିଳା ପ୍ରଜନନ ଅଙ୍ଗଶ୍ରେଣୀର ଉପର ଭାଗ ଯଥା ଜରାୟୁ, ଫାଲୋପିଆନ ଟ୍ୟୁବ ଓ ଓଭାରି ଇତ୍ୟାଦିର ସଂକ୍ରମଣକୁ କୁହାଯାଏ । ^[1] ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଏହି ରୋଗ ଲକ୍ଷଣ ବିହୀନ ଥାଏ । ^[2] ଯେତେବେଳେ ଲକ୍ଷଣ ଓ ଚିହ୍ନ ବାହାରିବା ବେଳେ ତଳି ପେଟରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଯୋନୀପଥ ବିସର୍ଜନ (vaginal discharge), ଜ୍ୱର, ପରିସ୍ରା କଲାବେଳେ କଷ୍ଟ, ଯୌନ ସମ୍ଭୋଗ ବେଳେ କଷ୍ଟ ଓ ଅନିୟମିତ ଋତୁସ୍ରାବ ହୁଏ । ^[1][2] ପି.ଆଇ.ଡି. ରୋଗ ଚିକିତ୍ସିତ ନ ହେଲେ କ୍ରନିକ ପେଲଭିସ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ବନ୍ଧ୍ୟା ଦୋଷ, ଅସ୍ଥାନିକ ଗର୍ଭ, ଓ କର୍କଟ ଇତ୍ୟାଦି ରୋଗ ଜଟୀଳତା ଆକାରରେ ହୁଏ । ^[1][3][4]

ପେଲଭିସ ପ୍ରଦାହ ରୋଗ
ପେଲଭିସ ପ୍ରଦାହ ରୋଗ ସାଧାରଣତଃ ହେଉଥିବା ସ୍ଥାନ ସମୂହ ଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ।
ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ
ସ୍ପେଶାଲିଟି	gynaecology[*]
ଆଇସିଡ଼ି-୧୦	Nn70.htm+ n70 70 .-Nn70.htm+ n77 77 .
ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍	614-616
ରୋଗ ଡାଟାବେସ	9748
ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ	000888
ଇ-ମେଡ଼ିସିନ	emerg/410
Patient UK	ପେଲଭିସ ପ୍ରଦାହ ରୋଗ
MeSH	D000292

ସମୁଦାୟ ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୭୫ରୁ ୯୦ % କେଶରେ ନାଇସେରିଆ ଗନୋରି କିମ୍ବା କ୍ଲାମିଡିଆ ଟ୍ରାକୋମାଟିସ ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣଯୋଗୁ ରୋଗ ହୁଏ । ଏକାଧିକ ଜୀବାଣୁ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ହୋଇପାରନ୍ତି । ^[1] କ୍ଲାମିଡିଆ ସଂକ୍ରମଣରୁ ୧୦ % ଓ ଗନୋରିଆ ସଂକ୍ରମଣରୁ ୪୦ % ମହିଳା ପି.ଆଇ.ଡି. ରୋଗର ଶୀକାର ହୁଅନ୍ତି । ^[1][5] ସଙ୍କଟଦାୟକ ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାର ଯୌନ ସାଥୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ଓ ନିଶା ସେବନ ଯୋଗୁ ଏହି ରୋଗ ବ୍ୟାପିଯାଏ । ଯୋନୀପାଥ ଡୁସ ମଧ୍ୟ ସଙ୍କଟ ସୃଷ୍ଟି କରେ । ପ୍ରଦର୍ଶିତ ଚିହ୍ନ ଓ ଲକ୍ଷଣ ସାହାଯ୍ୟରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । ପିଲା ଧାରଣ କ୍ଷମତା ଥିବା ସମସ୍ତ ମହିଳାଙ୍କର ତଳିପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହେଉଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ବିଚାରକୁ ନେବାକୁ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ । ଲାପାରୋସ୍କୋପିକ ଅପରେସନ କଲାବେଳେ ଫାଲୋପିଆନ ଟ୍ୟୁବରେ ପୂଜ ପାଇଲେ ପି.ଆଇ.ଡି. ଥିବା ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଏ । ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ^[1]

ଏହି ରୋଗ ନ ହେବା ନିମନ୍ତେ ଯୌନ ସମ୍ଭୋଗ ବାଦ ଦେବା ବା ଅଳ୍ପ ଯୌନ ସାଥୀ ରଖିବା ଓ କଣ୍ଡୋମ ବ୍ୟବ‌ହାର କରିବା ଉଚିତ । ^[6] କ୍ଲାମିଡିଆ ପ୍ରବଣ ମହିଳାମାନଙ୍କର ସ୍କ୍ରିନିଙ୍ଗ କରି ଆବଶ୍ୟକ ଚିକିତ୍ସା କଲେ ପି.ଆଇ.ଡି. ସଙ୍କଟରୁ ରକ୍ଷା ମିଳେ । ^[7] ରୋଗ ସନ୍ଦେହ କଲାମାତ୍ରେ ଚିକିତ୍ସା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଉପଦେଶ ଦିଆଯାଏ । ^[1] ମହିଳାର ଯୌନସାଥୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ^[7] ସାମାନ୍ୟ ବା ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ବେମାରୀ ହୋଇଥିଲେ ଗୋଟିଏ ଡୋଜ ସେଫଟ୍ରିଆକସନ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ସ‌ହିତ ୨ ସପ୍ତାହ ନିମନ୍ତେ ଡକ୍ସିସାଇକ୍ଲିନ ଓ ମେଟ୍ରୋନିଡାଜୋଲ ପାଟିବାଟେ ଦିଆଯାଏ । ୩ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ କିଛି ଉନ୍ନତି ନ ହେଲେ ବା ସାଙ୍ଘାତିକ ବେମାରୀ ହୋଇଥିଲେ ଶୀରାମାଧ୍ୟମ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଦିଆଯାଏ । ^[8]

ସନ ୨୦୦୮ରେ ସାରା ପୃଥିବୀରେ ୧୦୬ ନିୟୁତ କ୍ଲାମିଡିଆ ଓ ୧୦୬ ନିୟୁତ ଗନୋରିଆ କେଶ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ^[5] ପି.ଆଇ.ଡି. ରୋଗ ସଂଖ୍ୟା କିନ୍ତୁ ନିରୁପିତ ହୋଇ ନାହିଁ । ^[9] ହିସାବ କରି ଦେଖାଯାଇଛି, ଏହି ରୋଗ ବାର୍ଷିକ ୧.୫ % ମହିଳାଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରେ । ^[9] ଆମେରିକାରେ ବାର୍ଷିକ ଏକ ନିୟୁତ ଲୋକ ପି.ଆଇ.ଡି.ର ଶୀକାର ହୁଅନ୍ତି । ^[10] ଏକ ଆଇ.ୟୁ.ଡି. ଡାଲକନ ସିଲ୍‌ଡ ବ୍ୟବ‌ହାର ଯୋଗୁ ୧୯୭୦ ମସିହାରେ ପି.ଆଇ.ଡି. ହାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ପ୍ରଚଳିତ ଆଇ.ୟୁ.ଡି. ଯୋଗୁ ଏକ ମାସ ପରେ ସେହି ସମସ୍ୟା ହେଉ ନାହିଁ । ^[1]

ଆଧାର

1. Mitchell, C; Prabhu, M (December 2013). "Pelvic inflammatory disease: current concepts in pathogenesis, diagnosis and treatment". Infectious disease clinics of North America. 27 (4): 793–809. PMID 24275271.
2. "Pelvic Inflammatory Disease (PID) Clinical Manifestations and Sequelae". cdc.gov. October 2014. Archived from the original on 22 February 2015. Retrieved 21 February 2015.
3. Chang, A. H.; Parsonnet, J. (2010). "Role of Bacteria in Oncogenesis". Clinical Microbiology Reviews. 23 (4): 837–857. doi:10.1128/CMR.00012-10. ISSN 0893-8512.
4. Chan, Philip J.; Seraj, Ibrahim M.; Kalugdan, Theresa H.; King, Alan (1996). "Prevalence of Mycoplasma Conserved DNA in Malignant Ovarian Cancer Detected Using Sensitive PCR–ELISA". Gynecologic Oncology. 63 (2): 258–260. doi:10.1006/gyno.1996.0316. ISSN 0090-8258.
5. World Health Organization (2012). "Global incidence and prevalence of selected curable sexually transmitted infections - 2008" (PDF). who.int. pp. 2, 19. Retrieved 22 February 2015.
6. "Pelvic Inflammatory Disease (PID) Patient Counseling and Education". cdc.gov. October 2014. Archived from the original on 22 February 2015. Retrieved 21 February 2015.
7. "Pelvic Inflammatory Disease (PID) Partner Management and Public Health Measures". cdc.gov. October 2014. Archived from the original on 22 February 2015. Retrieved 21 February 2015.
8. "2010 STD Treatment Guidelines Pelvic Inflammatory Disease". cdc.gov. August 15, 2014. Retrieved 22 February 2015.
9. Eschenbach, D (2008). "Acute Pelvic Inflammatory Disease". Glob. libr. women's med. doi:10.3843/GLOWM.10029. ISSN 1756-2228.
10. "Self-Study STD Modules for Clinicians - Pelvic Inflammatory Disease (PID) Next Centers for Disease Control and Prevention Your Online Source for Credible Health Information CDC Home Footer Separator Rectangle Epidemiology". cdc.gov. October 2014. Archived from the original on 22 February 2015. Retrieved 21 February 2015.