ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ

ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ (୨୦ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୧୬^[3] - ୨୨ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୦୩) ଜଣେ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ନାଟ୍ୟକାର । ଓଡ଼ିଶାର ଗୀତିନାଟ୍ୟ, ପାଲା, ଗହନ ଆଦିରେ ସଂସ୍କାର ଆଣିବାରେ ସେ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ । ସାଧାରଣ ମଣିଷର ଜୀବନଧାରଣ ଓ ନିତିଦିନିଆ ଚଳଣିକୁ ନେଇ ତାଙ୍କର ନାଟକସବୁ ଜୀବନ୍ତ ।^[4] ସେ ଶତାଧିକ ମଞ୍ଚ ଓ ବେତାର ନାଟକ ଏବଂ ଅନେକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ସଂଳାପ ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ସେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ହିନ୍ଦୀ, ମରାଠୀ ଓ ଗୁଜରାଟୀର ନାଟକକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ରୂପାନ୍ତର କରିଛନ୍ତି ।

ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ	(1916-04-20)୨୦ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୧୬ ପୁରୁଣାଗଡ଼, ଜଗତସିଂହପୁର[1]
ମୃତ୍ୟୁ	୨୨ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୦୩(2003-01-22) (ବୟସ ୮୬) [2] ଭୁବନେଶ୍ୱର
ବୃତ୍ତି	ନାଟ୍ୟକାର
ଭାଷା	ଓଡ଼ିଆ
ସାହିତ୍ୟ କୃତି	ହାସ୍ୟରସର ନାଟକ
ପୁରସ୍କାର	କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଶାରଳା ପୁରସ୍କାର
ସନ୍ତାନ	ଦେବଦାସ ଛୋଟରାୟ, କସ୍ତୁରୀ

ସାହିତ୍ୟ ସର୍ଜନା

ନାଟକ

• ଶ୍ରୀଗଣେଷ
• ମହିଷମର୍ଦ୍ଦିନୀ
• ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ
• ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ
• କପଟପାଶା
• ଘରବରା ଦେଖା
• ନ ପାହୁ ରାତି ନ ମରୁ ପତି
• ଶ୍ରୀମତୀ ସମାର୍ଜନୀ
• ଶ୍ରୀହରିଙ୍କ ସଂସାର
• ପୂରାପୂରୀ ପାରିବାରିକ
• ବିଭ୍ରାଟ
• ଡାକ୍ତର ବାବୁ

ଏକାଙ୍କିକା

• ସହଧର୍ମିଣୀ (୧୯୪୧)
• ପଞ୍ଚନାଟିକା (୧୯୯୩)
• ନ ପାହୁ ରାତି (୧୯୭୧)
• କପଟପଶା (୧୯୮୯)
• ହାସ୍ୟରସର ନାଟକ (୧୯୮୧)
• ବାବୁ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି (୧୯୯୨)
• ସେଇ ଫୁଲ ^[5]
• ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖୀ(୧୯୯୩)

ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ରରେ ସଂଳାପ/କାହାଣୀ

• ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ
• ଅମଡ଼ା ବାଟ
• ଅଭିନେତ୍ରୀ
• ମାଟିର ମଣିଷ
• ଅଦିନ ମେଘ

ଆତ୍ମଚରିତ

• ପଥିକ^[6]

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ

• ଫେରିଆ ^[7]
• ଭରସା(୧୯୫୩)
• ପରକଲମ(୧୯୫୪) ^[8]
• ଶଙ୍ଖା ସିନ୍ଦୁର(୧୯୫୫)
• ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗିନୀ(୧୯୫୬)
• ନଷ୍ଟ ଉର୍ବଶୀ('ନଷ୍ଟ ଉର୍ବଶୀ'ର କଥାବସ୍ତୁ ଯେତିକି ଗ୍ରାମ ଆଉ ସହର ସହିତ ସଂପୃକ୍ତ ସେତିକି ପ୍ରେମ ଆଉ ପ୍ରବଂଛନା, ଦୈହିକ ଲୁଣ୍ଠନ ଆଉ ମାନସିକ ଆନୁଗତ୍ୟ ସହିତ । ଜଣେ ସରଳ ଗ୍ରାମ୍ୟ ବାଳିକାର ଏକ ଜଟିଳ ଭବିତବ୍ୟ ଭିତରେ ବଡ଼ ହୋଇ ଉଠିବାର ଏକ ବହୁକୋଣୀୟ ଅଭିଜ୍ଞତାହିଁ କାହାଣୀର ଉପଜୀବ୍ୟ । ନାଟ୍ୟକାର ନାଟକକୁ ତିନୋଟି ଅଙ୍କରେ ବିଭକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ପ୍ରଥମ ଅଙ୍କ ୫ଟି ଦୃଶ୍ୟ, ୨ୟ ଅଙ୍କ ୭ଟି ଦୃଶ୍ୟ, ୩ୟ ଅଙ୍କ ୧୧ଟି ଦୃଶ୍ୟ ସମ୍ବଳିତ ।)

ପଦ ଓ ସମ୍ମାନ

ପଦ

• ଆକାଶବାଣୀ, କଟକରେ ଅନେକ ବହୁକାଳ ଧରି ଅନେକ ନାଟକ ରଚନା କରିଯାଇ ଅଛନ୍ତି
• ଅନେକ ମଞ୍ଚ, ବେତାର, ଅପେରା, ଚିତ୍ରନାଟ୍ୟ ପାଇଁ କାହାଣୀ ରଚନା ଯାହା ଭିତରୁ ୮ଟି ହିନ୍ଦୀ, ଇଂରାଜୀ ଓ ତେଲୁଗୁରେ ଅନୁବାଦ କରାଯାଇଅଛି ।

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ

• ପଦ୍ମଶ୍ରୀ, ୨୦୦୨ ^{[9] [10]}
• କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୮୨
• ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୭୪^[11]
• ଶାରଳା ପୁରସ୍କାର, ୨୦୦୦^[12]
• ବିଷୁବ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୯୩^[13]

ଆଧାର

1. "Gopal Chhotray". odisha.360.batoi.com. Retrieved 8 January 2013. Gopal Chhotray was born on 1916 in Puranagarh village, Jagatsinghpur district.
2. Patnaik, Prasanta (2008). "Flower that vanishes with the Author". odisha.in. Archived from the original on 2016-09-16. Retrieved 13 September 2015. Mausa left for his heavenly abode on 22nd January, 2003
3. "ନାଟ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ଅନନ୍ୟ ବିନ୍ଧାଣି". ସକାଳ. Archived from the original on 22 January 2021. Retrieved 22 January 2021.
4. http://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/chhotray.html
5. LCCN: 90902198, ଗ୍ରନ୍ଥମନ୍ଦିର, ୧୯୮୯, କଟକ
6. "ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ". ଧରିତ୍ରୀ ସାହିତ୍ୟାୟାନ ମେ'୧୮-ଜୁନ ୧୦,୨୦୧୬ ପୃଷ୍ଠା ୭. Retrieved 31 May 2016.
7. LCCN: 2001291559 , ଗ୍ରନ୍ଥମନ୍ଦିର, ୧୯୮୯, କଟକ (ମୂଳ ଲେଖା ୧୯୪୭)
8. ଜନଶକ୍ତି ପୁସ୍ତକାଳୟ, ୧୯୮୪, କଟକ
9. "Padma Awards". General Administration, Govt. of Odisha. Retrieved 13 September 2015.
10. "The Hindu : Gangubai Hangal, Yesudas, Borde among awardees". hindu.com. 2002. Archived from the original on 2 June 2009. Retrieved 8 January 2013. Gopal Chhotray (literature, playwright, Jagatisinghpur, Orissa)
11. "ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କୃତ ପୁସ୍ତକ ଓ ଲେଖକ". ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ. Archived from the original on 21 February 2020. Retrieved 22 January 2021.
12. "ଶାରଳା ପୁରସ୍କାର ବିଜେତାଙ୍କ ତାଲିକା". Archived from the original on 2011-11-08. Retrieved 2011-10-01.
13. "ବିଷୁବ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା" (PDF). ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଚାର ସମିତି. Archived (PDF) from the original on 8 October 2020. Retrieved 22 January 2021.