ନାପ୍ରୋକ୍ସେନ

ନାପ୍ରୋକ୍ସେନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Naproxen, ବିକ୍ରୟ ନାମଗୁଡ଼ିକ Aleve/ ଆଲେଭେ ଓ Naprosyn/ ନାପ୍ରୋସିନ) ଏକ ନନ୍‌ସ୍ଟିରଏଡାଲ ଆଣ୍ଟି-ଇନଫ୍ଲାମେଟରି ଔଷଧ (nonsteroidal anti-inflammatory drug) ଯାହା ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଋତୁସ୍ରାବ କ୍ରାମ୍ପ, ରିଉମାଟଏଡ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ ଓ ଜ୍ୱର ଭଳି ପ୍ରଦାହ ରୋଗର (inflammatory diseases) ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ । ^[5] ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ।^[5] ତୁରନ୍ତ ଓ ବିଳମ୍ବିତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ନିମନ୍ତେ ଏହାର ଦୁଇ ପ୍ରକାର ଔଷଧ ମିଳେ ।^[5] ଏକ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ପ୍ରାୟ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହେ ।^[5]

ନାପ୍ରୋକ୍ସେନ

Clinical data
Pronunciation	/nəˈprɒksən/
Trade names	Aleve, Naprosyn, others[1]
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a681029
data	US DailyMed: 43871
Pregnancy category	AU: C US: C (Risk not ruled out)
Routes of administration	By mouth
ATC code	G02CC02 (WHO) M01AE02, M02AA12
Legal status
Legal status	AU: S2 (Pharmacy only) when in preparations that contain no more than 15 days' supply. Otherwise it is Schedule 4 (Prescription only).[2] CA: OTC UK: POM (Prescription only) Pharmacy medicine (P) only for treatment of primary dysmenorrhoea in women aged 15–50 years subject to a maximum single dose of 500 mg, maximum daily dose of 750 mg for a maximum of 3 days, and max pack size of 9 × 250 mg tablets[3] US: OTC
Pharmacokinetic data
Bioavailability	95% (by mouth)
Protein binding	99%
Metabolism	Liver (to 6-desmethylnaproxen)
Elimination half-life	12–17 hours (adults)[4]
Excretion	Kidney
Identifiers
IUPAC name (+)-(S)-2-(6-Methoxynaphthalen-2-yl)propanoic acid
CAS Number	22204-53-1 Y
PubChem CID	156391
DrugBank	DB00788 Y
ChemSpider	137720 Y
UNII	57Y76R9ATQ
KEGG	D00118 Y
ChEBI	CHEBI:7476 Y
ChEMBL	CHEMBL154 Y
ECHA InfoCard	100.040.747
Chemical and physical data
Formula	C14H14O3
Molar mass	230.259 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image
Melting point	152–154 °C (306–309 °F)
SMILES C[C@@H](C1=CC2=C(C=C1)C=C(C=C2)OC)C(=O)O
InChI InChI=1S/C14H14O3/c1-9(14(15)16)10-3-4-12-8-13(17-2)6-5-11(12)7-10/h3-9H,1-2H3,(H,15,16)/t9-/m0/s1 Y Key:CMWTZPSULFXXJA-VIFPVBQESA-N Y
(verify)

ଏହାର ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମୁଣ୍ଡ ଓଜନିଆ, ମୁଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା, ବ୍ରୁଇସିଙ୍ଗ (bruising), ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା, ଛାତିଜ୍ୱାଳା (heartburn) ଓ ପାକସ୍ଥଳୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇପାରେ ।^[5] ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସାଂଘାତିକ ହେଲେ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ରୋଗ (heart disease) ସଙ୍କଟ, ଷ୍ଟ୍ରୋକ, ପାକସ୍ଥଳୀ ଅନ୍ତନଳୀ ରକ୍ତସ୍ରାବ (gastrointestinal bleeding), ଓ ପାକସ୍ଥଳୀ ଘାଆ (stomach ulcers) ହୋଇପାରେ ।^[5] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଏନଏସଏଆଇଡି ଅପେକ୍ଷା ଏହାର ହୃଦ୍‌ରୋଗ ସଙ୍କଟ କମ୍ ରହେ ।^[5] ବୃକ୍‌କ ସମସ୍ୟା (kidney problems) ଥିଲେ ଏହା ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ ।^[5] ତୃତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକ ଗର୍ଭରେ (third trimester of pregnancy) ମଧ୍ୟ ଏହା ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ ।^[6]

ନାପ୍ରୋକ୍ସେନ ଏକ ନନସିଲେକ୍ଟିଭ କ‌କ୍ସ ଇନହିବିଟର (COX inhibitor).^[5] ଏହା ପ୍ରୋପିଓନିକ ଶ୍ରେଣୀର (propionic acid) ଏକ ଔଷଧ ।^[5] ପ୍ରୋସ୍ଟାଗ୍ଲାଣ୍ଡିନ (prostaglandins) ଭଳି ପ୍ରଦାହକାରୀ ପଦାର୍ଥ ତିଆରିକୁ କମେଇ ଏହା ପ୍ରଦାହରୋଧୀ ଭାବରେ କାମ କରେ ।^[7] ଯକୃତରେ ଏହା ନିଷ୍କ୍ରିୟ ମେଟାବୋଲାଇଟରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ^[5]

ସନ ୧୯୭୬ରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହା ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[5] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ (generic medication) ନାମରେ ବିନା ପ୍ରେସକ୍ରିପସନରେ (over the counter) ମିଳେ ।^[5] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସନ ୨୦୧୭ରେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଏକ ଡୋଜ ପିଛା ୦.୧୫ ପାଉଣ୍ଡ ଥିଲା ।^[6] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ସନ ୨୦୧୮ରେ ଏକ ଡୋଜ ପିଛା ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୦.୧୦ ଡଲାର ଥିଲା । ^[8] ସନ ୨୦୧୬ରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ୧୧ ନିୟୁତ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ହୋଇଥିଲା ଓ ଏହା ୬୮ତମ ସର୍ବାଧିକ ବିକ୍ରୟ ହୋଇଥିବା ଔଷଧ ଥିଲା ।^[9]

ଆଧାର

1. "Naproxen". Drugs.com. 2017. Retrieved 7 February 2017.
2. Gill, A, ed. (July 2013). Standard for the Uniform Scheduling of Medicines and Poisons No. 4 (PDF). Therapeutic Goods Administration. ISBN 978-1-74241-895-7. {{cite book}}: |work= ignored (help)
3. "NAPROXEN". British National Formulary. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (help)
4. Angiolillo DJ, Weisman SM (April 2017). "Clinical Pharmacology and Cardiovascular Safety of Naproxen". American Journal of Cardiovascular Drugs. 17 (2): 97–107. doi:10.1007/s40256-016-0200-5. PMC 5340840. PMID 27826802.
5. "Naproxen Monograph for Professionals". Drugs.com (in ଇଂରାଜୀ). AHFS. Retrieved 19 December 2018.
6. British national formulary : BNF 74 (74 ed.). British Medical Association. 2017. pp. 1048–1049. ISBN 978-0857112989.
7. McEvoy, Gerald K. (2000). AHFS Drug Information, 2000 (in ଇଂରାଜୀ). American Society of Health-System Pharmacists. p. 1854. ISBN 9781585280049.
8. "NADAC as of 2018-12-19". Centers for Medicare and Medicaid Services (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 2018-12-19. Retrieved 22 December 2018.
9. "The Top 300 of 2019". clincalc.com. Retrieved 22 December 2018.