ଆଟେନୋଲୋଲ

ଆଟେନୋଲୋଲ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Atenolol) ଏକ ପ୍ରକାର ବିଟା ବ୍ଲକର (beta blocker) ଔଷଧ ଯାହା ପ୍ରାଥମିକ ଭାବରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଓ ଆଞ୍ଜିନା (angina) ରୋଗମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ ।^[1] ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଅଧକପାଳି ପ୍ରତିଷେଧ ଓ କେତେକ ଆରିଦମିଆ (irregular heart beat) ବା ଅନିୟମିତ ହୃତ୍‌ସ୍ପନ୍ଦନ ରୋଗ ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଇପାରେ । ^[1][2] ପାଟିରେ ବା ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ (injection into a vein) ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ ।^[1][2] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରକ୍ତଚାପ ଔଷଧ (blood pressure medication) ସାଥିରେ ମିଶ୍ରିତ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ ।^[2]

ଆଟେନୋଲୋଲ

Clinical data
Trade names	Tenormin, others
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a684031
data	US FDA: Atenolol
Pregnancy category	AU: C US: D (Evidence of risk)
Routes of administration	By mouth, IV
Drug class	Selective β1 receptor antagonist
ATC code	C07AB03 (WHO)
Legal status
Legal status	℞ (Prescription only)
Pharmacokinetic data
Bioavailability	40–50%
Protein binding	6–16%
Metabolism	Liver <10%
Elimination half-life	6–7 hours
Excretion	Kidney
Identifiers
IUPAC name (RS)-2-{4-[2-Hydroxy-3-(propan-2-ylamino)propoxy]phenyl}acetamide
CAS Number	29122-68-7 Y
PubChem CID	2249
IUPHAR/BPS	548
DrugBank	DB00335 Y
ChemSpider	2162 Y
UNII	50VV3VW0TI
KEGG	D00235 Y
ChEBI	CHEBI:2904 Y
ChEMBL	CHEMBL24 Y
ECHA InfoCard	100.044.941
Chemical and physical data
Formula	C14H22N2O3
Molar mass	266.336 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image
Chirality	Racemic mixture
SMILES O=C(N)Cc1ccc(cc1)OCC(O)CNC(C)C
InChI InChI=1S/C14H22N2O3/c1-10(2)16-8-12(17)9-19-13-5-3-11(4-6-13)7-14(15)18/h3-6,10,12,16-17H,7-9H2,1-2H3,(H2,15,18) Y Key:METKIMKYRPQLGS-UHFFFAOYSA-N Y
(verify)

ଆଟେନୋଲୋଲ ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଥକ୍କା ଅନୁଭବ, ହୃଦ୍‌ପାତ, ମୁଣ୍ଡ ଓଜନିଆ, ଅବସାଦ ଓ ଅଣନିଶ୍ୱାସୀ (shortness of breath) ହୋଇପାରେ ।^[1] ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସାଂଘାତିକ ହେଲେ ବ୍ରୋଙ୍କୋସ୍ପାଜ୍ମ (bronchospasm) ହୋଇପାରେ ।^[1] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହା ଦେବାକୁ ସୁପାରିସ କରାଯାଏନାହିଁ । ^[1] ସ୍ତନ୍ୟପାନ (breastfeeding) କରେଇବା ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ନ‌ଦେଇ ଅନ୍ୟ ଔଷଧ ଦେବାକୁ ପସନ୍ଦ କରାଯାଏ ।^[3] ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡରେ ଏହା ବିଟା୧-ଆଡ୍ରେନର୍ଜିକ ରିସେପ୍ଟରକୁ (β1-adrenergic receptor) ଅବରୋଧ କରି ହୃଦ୍‌ଗତି ହାର ଓ ଚାପ କମେଇଦିଏ ।^[1]

ସନ ୧୯୬୯ରେ ଆଟେନୋଲୋଲ ପେଟେଣ୍ଟ ହୋଇ ସନ ୧୯୭୬ରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[4] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ (generic medication ନାମରେ ମିଳେ ।^[1] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ସନ ୨୦୧୮ରେ ଏକ ମାସର ହୋଲସେଲ ଖର୍ଚ୍ଚ ୧୫ ଡଲାରରୁ କମ୍ ଥିଲା ।^[5] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏନଏଚଏସ (NHS) ନିମନ୍ତେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୫ ପାଉଣ୍ଡରୁ କମ୍ ଥିଲା ।^[2] ସନ ୨୦୧୬ରେ ପ୍ରାୟ ୨୬ ନିୟୁତ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ହୋଇ ଏହା ୨୦ତମ ସର୍ବାଧିକ ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା । ^[6]

ଆଧାର

1. "Atenolol Monograph for Professionals". Drugs.com (in ଇଂରାଜୀ). AHFS. Retrieved 23 December 2018.
2. British national formulary : BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. pp. 151–153. ISBN 9780857113382.
3. "Atenolol use while Breastfeeding". Drugs.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 23 December 2018.
4. Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 461. ISBN 9783527607495.
5. "NADAC as of 2018-12-19". Centers for Medicare and Medicaid Services (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 2018-12-19. Retrieved 22 December 2018.
6. "The Top 300 of 2019". clincalc.com. Retrieved 22 December 2018.