ବେଞ୍ଜଏଲ ପେରକ୍ସାଇଡ

ବେଞ୍ଜଏଲ ପେରକ୍ସାଇଡ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Benzoyl peroxide ବା BPO) ଏକ ଔଷଧ ଓ କାରଖାନାରେ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଉଥିବା ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ (industrial chemical) । ^[1] ସାମାନ୍ୟରୁ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ବ୍ରଣ (acne) ଚିକିତ୍ସାରେ ଏହା ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ । ସାଂଘାତିକ ହୋଇଥିଲେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଔଷଧ ସ‌ହିତ ଦିଆଯାଏ ।^[2] ଏହା କେତେକ ସ୍ଥଳରେ କ୍ଲିଣ୍ଡାମାଇସିନ (clindamycin) ଭଳି ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ (antibiotic) ସାଥିରେ ମିଶ୍ରିତ ହୋଇ ଥାଏ ।^[3] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବ‌ହାର ମଧ୍ୟରେ ଅଟା ପରିଷ୍କାର (bleaching flour), କେଶ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ (hair bleaching), ସଫେଦ ଦାନ୍ତ (teeth whitening) ଓ ଲୁଗା ଧଳା (textile bleaching) କରିବାକୁ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ ।^[4][5][6] ପ୍ଲାସ୍ଟିକ କାରଖାନାରେ (plastic industry) ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବ‌ହୃତ ହୁଏ । ^[1]

ବେଞ୍ଜଏଲ ପେରକ୍ସାଇଡ

Skeletal formula (top) Ball-and-stick model (bottom)
Clinical data
Trade names	Benzac, Clearasil, PanOxyl, others
Synonyms	benzoperoxide, dibenzoyl peroxide (DBPO)
AHFS/Drugs.com
Pregnancy category	US: C (Risk not ruled out)
ATC code	D10AE01 (WHO) QD11AX90 (WHO)
Identifiers
IUPAC name dibenzoyl peroxide
CAS Number	94-36-0
PubChem CID	7187
ChemSpider	6919
UNII	W9WZN9A0GM
KEGG	D03093
ChEMBL	CHEMBL1200370
ECHA InfoCard	100.002.116
Chemical and physical data
Formula	C14H10O4
Molar mass	୨୪୨.୨୩ g·mol−1
3D model (JSmol)	Interactive image
Density	1.334 g/cm3
Melting point	103 to 105 °C (217 to 221 °F) decomposes
Solubility in water	poor mg/mL (20 °C)
SMILES c1ccc(cc1)C(=O)OOC(=O)c2ccccc2
InChI InChI=1S/C14H10O4/c15-13(11-7-3-1-4-8-11)17-18-14(16)12-9-5-2-6-10-12/h1-10H  Y Key:OMPJBNCRMGITSC-UHFFFAOYSA-N

ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଚର୍ମ ଶୁଷ୍କ ହୋଇ ଚୋପା ଛାଡ଼େ ଓ ଗଲୁ ହୁଏ ।^[2][7] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ନିରାପତ୍ତା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନାହିଁ ।^[8] ଏହା ପେରକ୍ସାଇଡ (peroxide) ପରିବାରର ଏହ ରାସାୟନିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ।^[5] ବ୍ରଣ ରୋଗରେ ଏହା ଜୀବାଣୁ (bacteria) ମାରିଦିଏ । ^[4]

ବେଞ୍ଜଏଲ ପେରକ୍ସାଇଡ ସନ ୧୯୦୫ରେ ପ୍ରଥମେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କାର‌ଯାଇଥିଲା ଓ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସନ ୧୯୩୦ରୁ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଗଲା ।^[4] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[9] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ (generic medication) ବିନା ପ୍ରେସକ୍ରିପସନରେ ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।^[7] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହାର ୧୦%ର ଏକ ୧୫୦ମି:ଲି: ବୋତଲର ଦାମ ୪ ପାଉଣ୍ଡ ।^[3] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ମାସ ଚିକିତ୍ସାରେ ୨୫ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ ।^[7]

ଆଧାର

1. Stellman, Jeanne Mager (1998). Encyclopaedia of Occupational Health and Safety: Guides, indexes, directory (in ଇଂରାଜୀ). International Labour Organization. p. 104. ISBN 9789221098171.
2. WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. pp. 307–308. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 January 2017.
3. British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 820. ISBN 9780857111562.
4. Plewig, G.; Kligman, A. M. (2012). ACNE and ROSACEA (in ଇଂରାଜୀ) (3 ed.). Springer Science & Business Media. p. 613. ISBN 9783642597152.
5. Pommerville, Glendale Community College Jeffrey C.; Pommerville, Jeffrey (2012). Alcamo's Fundamentals of Microbiology: Body Systems (in ଇଂରାଜୀ). Jones & Bartlett Publishers. p. 214. ISBN 9781449605957.
6. Braun-Falco, Otto; Plewig, Gerd; Wolff, Helmut Heinrich; Burgdorf, Walter (2012). Dermatology (in ଇଂରାଜୀ) (2 ed.). Springer Science & Business Media. p. 1039. ISBN 9783642979316.
7. Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 173. ISBN 9781284057560.
8. "Benzoyl Peroxide topical Use During Pregnancy | Drugs.com". www.drugs.com. Retrieved 13 January 2017.
9. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.