ଟେଷ୍ଟିକୁଲାର ଟର୍ସନ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ଟେଷ୍ଟିକୁଲାର ଟର୍ସନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Testicular torsion) ସମ୍ଭବ ହୁଏ ଯେତେବେଳେ ଟେସ୍ଟିସ ବା ମୁଷ୍କକୁ ଝୁଲାଉଥିବା ସ୍ପର୍ମାଟିକ କର୍ଡ (spermatic cord) ମୋଡ଼ିହୋଇଯାଏ ଓ ଏହା ଫଳରେ ଟେସ୍ଟିସର ରକ୍ତ ସରବରାହ (blood supply) ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।[3] ପିଲାଙ୍କର ଏଭଳି ଅବସ୍ଥା ହେଲେ ସାଂଘାତିକ ଟେସ୍ଟିସ ଯନ୍ତ୍ରଣା (testicular pain) ହୁଏ ।[1] ସାଧାରଣ ସ୍ଥାନ ଅପେକ୍ଷା ଅଣ୍ଡକୋଷ ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥାଏ ଓ ବାନ୍ତି (vomiting) ହୁଏ ।[1][2] ନବଜାତ ଶିଶୁଙ୍କର (newborns) ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୁଏନାହିଁ ବା ନିଜସ୍ୱ ସ୍ଥାନରୁ ଟେସ୍ଟିସ ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଯାଏ ଓ ଅଣ୍ଡକୋଷ (scrotum) ବେରଙ୍ଗୀ ହୋଇଯାଏ ।[1]
ଟେଷ୍ଟିକୁଲାର ଟର୍ସନ (Testicular torsion) | |
---|---|
![]() 1. ଏପିଡିଡାଇମିସ (Epididymis) 2. ପିଡିଡାଇମିସ ମଥା (Head of epididymis) 3. ପିଡିଡାଇମିସ ଲୋବ୍ୟୁଲ (Lobules of epididymis) 4. ପିଡିଡାଇମିସ ଶରୀର (Body of epididymis) 5. ପିଡିଡାଇମିସ ଲାଞ୍ଜ (Tail of epididymis) 6. ପିଡିଡାଇମିସ ଡକ୍ଟ (Duct of epididymis) 7. ଭାସ ଡିଫରେନ୍ସ (Deferent duct or ductus deferens or vas deferens) | |
ବିଭାଗ | ମୂତ୍ର ରୋଗ ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ (Urology) |
ଲକ୍ଷଣ | ସାଂଘାତିକ ଟେସ୍ଟିସ ଯନ୍ତ୍ରଣା (testicular pain), ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱଗାମୀ ଟେସ୍ଟିସ (elevated testicle)[1] |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | ହଠାତ୍ [1] |
ବିପଦ କାରକ | ବେଲ କ୍ଲାପର ଡିଫରମିଟି ("Bell clapper deformity"), ଟେସ୍ଟିସ ଅର୍ବୁଦ (testicular tumor), ଥଣ୍ଡା ତ୍ତାପମାନ (cold temperature)[1] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | ଲକ୍ଷଣ ଅନୁଯାୟୀ[1] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | ଏପିଡିଡାଇମାଇଟିସ (Epididymitis), ଇଙ୍ଗୁଇନାଲ ହାର୍ନିଆ (inguinal hernia), ଟର୍ସନ ଅଫ ଦି ଆପେଣ୍ଡିକ୍ସ ଟେସ୍ଟିକ୍ଲ (torsion of the appendix testicle)[2] |
ଚିକିତ୍ସା | ଶାରୀରିକ ବିପରୀତ ଘୁର୍ଣ୍ଣନ, ଅପରେଶନ[1] |
Prognosis | ଶୀଘ୍ରାତିଶୀଘ୍ର ଚିକିତ୍ସାରେ ସୁଫଳ ମିଳେ [1] |
ପୁନଃପୌନିକ | ବାର୍ଷିକ ୧୫,୦୦୦ରେ ଜଣେ (୨୫ ବର୍ଷ ବୟସରୁ କମ୍)[2][3] |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Torsion_teste_aguda_%28cropped%29.jpg/640px-Torsion_teste_aguda_%28cropped%29.jpg)
ଏ ଭଳି ରୋଗୀଙ୍କର ସାଧାରଣତଃ ପୂର୍ବରୁ କୌଣସି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ନଥାଏ ।[1] ବେଳେ ବେଳେ ଅର୍ବୁଦ ଥାଇପାରେ ବା ଆଘାତ ଇତିହାସ ଥାଇପାରେ ।[1][3] ସଙ୍କଟ କାରକ ମଧ୍ୟରେ କନଜେନିଟାଲ ମାଲଫର୍ମେସନ (congenital malformation) ବା ବେଲ କ୍ଲାପର ଡିଫରମିଟି ଥିବା ଲୋକଙ୍କର ଟେସ୍ଟିସ ଭଲରୂପେ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇନଥିବା କାରଣରୁ ଟେସ୍ଟିସ ମୁକ୍ତ ଭାବରେ ଚଳନ ହୋଇଯିବା ଫଳରେ ମୋଡ଼ିହେବା ସମ୍ଭାବନା ବଢ଼ିଯାଏ ।[1] ଥଣ୍ଡା ପାଗ ମଧ୍ୟ ଏହି ସଙ୍କଟ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।[1] ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ (diagnosis) ହୋଇପାରେ ।[1][2] ଅସ୍ପଷ୍ଟ କେଶ୍ରେ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ (ultrasound) ସାହାଯ୍ୟ ନିଅଯାଇପାରେ । [2]
ଟେସ୍ଟିସକୁ ହାତ ସାହାଯ୍ୟରେ ମୋଡ଼ି ସାଧାରଣ ଅବସ୍ଥାକୁ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଏ ଓ ତାହା ସମ୍ଭବ ନହେଲେ ଅପରେଶନ କରାଯାଏ ।[1] ଯନ୍ତ୍ରଣା ନିବାରଣ ନିମନ୍ତେ ଓପିଅଏଡ (opioids) ଦିଆଯାଏ ।[1] ବିତିଥିବା ସମୟ ଅନୁସାରେ ଚିକିତ୍ସାର ଫଳ ମିଳେ ।[1] ଛଅ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଭଲ ଫଳ ମିଳେ, ୧୨ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ ରହିଯାଇଥିଲେ ଟେସ୍ଟିସର ସୁରକ୍ଷା ମିଳିପାରେ ନାହିଁ ।[1] ପ୍ରାୟ ୪୦% ରୋଗୀଙ୍କର ଅର୍କିଡେକ୍ଟୋମି (removal of the testicle) ଅପରେଶନ କରି ଟେସ୍ଟିସକୁ ବାହାର କରିଦିଆଯାଏ ।[2]
ଏହି ରୋଗ ସାଧାରଣତଃ ଜନ୍ମ ପରେ ଓ ଯୌବନାରମ୍ଭ (puberty) ସମୟରେ ଦେଖାଯାଏ ।[2] ପ୍ରାୟ ୪,୦୦୦ରେ ଜଣେରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୨୬,୦୦୦ରେ ଜଣକୁ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।[2][3] ତୁରନ୍ତ ଟେସ୍ଟିସ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଭୋଗୁଥିବା ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୧୦% ରୋଗୀ ଏହି ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।[2] କେଶ୍ ଜଟିଳ ହେଲେ ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ (inability to have children) ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇପାରେ ।[2] ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ସନ ୧୮୪୦ରେ ପ୍ରଥମେ ଲୁଇ ଡେଲାସିଏଭ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।[4]