ଏଫିଡ୍ରିନ୍

ଏଫିଡ୍ରିନ୍ ଏକ ପ୍ରକାର ଔଷଧ ଯାହା ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବାକୁ ଓ ମେରୁଦଣ୍ଡ ନିଶ୍ଚେତକ ଦେବା ସମୟରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୧] ଆଜ୍‌ମା, ନିଦ୍ରାରୋଗ ବା ନାର୍କୋଲେପ୍‌ସି () ଓ ମୋଟାପଣ ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହି ରୋଗମାନଙ୍କର ଏଫିଡ୍ରିନ୍ ଏକ ପସନ୍ଦ ଯୋଗ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା ନୁହେଁ । ଏହା ପାଟିରେ, ମାଂପେଶୀ ଇଞ୍ଜେକସନ ଓ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ । ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ ଦେଲେ ତୁରନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ, ମାଂସପେଶୀରେ ଦେଲେ ୨୦ ମିନିଟ ଲାଗେ ଓ ପାଟିରେ ଦେଲେ ଏକ ଘଣ୍ଟା ଲାଗେ । ଇଞ୍ଜେକସନ ପ୍ରଭାବ ଏକ ଘଣ୍ଟା ଓ ପାଟିରେ ଦେଲେ ୪ ଘଣ୍ଟା ରହେ ।^[୧]

ଏଫିଡ୍ରିନ୍

Clinical data
Pronunciation	/[invalid input: 'ɨ']ˈfɛdrɪn/ (listen) or /ˈɛf[invalid input: 'ɨ']driːn/
Trade names	Bronkaid, Primatene
AHFS/Drugs.com	monograph
Pregnancy category	AU: A US: C (Risk not ruled out)
Routes of administration	by mouth, IV, IM, SC
ATC code	C01CA26 (WHO) R01AA03, R01AB05 (combinations), R03CA02, S01FB02, QG04BX90 (WHO)
Legal status
Legal status	AU: S4 (Prescription only) CA: Schedule VI UK: Pharmacy medicines US: List I OTC
Pharmacokinetic data
Bioavailability	85%
Metabolism	minimal liver
Onset of action	IV (seconds), IM (10 to 20min), by mouth (15 to 60min)[୧]
Elimination half-life	3–6 hours
Duration of action	IV/IM (60min), by mouth (2 to 4 hours)
Excretion	22-99% kidney
Identifiers
IUPAC name (R*,S*)-2-(methylamino)-1-phenylpropan-1-ol
CAS Number	299-42-3 Y
PubChem CID	5032
IUPHAR/BPS	556
DrugBank	DB01364 Y
ChemSpider	8935 Y
UNII	7CUC9DDI9F
KEGG	D00124 Y
ChEBI	CHEBI:15407 Y
ChEMBL	CHEMBL211456 Y
ECHA InfoCard	100.005.528
Chemical and physical data
Formula	C10H15NO
Molar mass	165.23
3D model (JSmol)	Interactive image
SMILES O[C@H](c1ccccc1)[C@@H](NC)C
InChI InChI=1S/C10H15NO/c1-8(11-2)10(12)9-6-4-3-5-7-9/h3-8,10-12H,1-2H3/t8-,10-/m0/s1 Y Key:KWGRBVOPPLSCSI-WPRPVWTQSA-N Y
(verify)

ଏଫିଡ୍ରିନ୍ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ନିଦ୍ରା ସମସ୍ୟା, ଉତ୍କଣ୍ଠା, ମୁଣ୍ଡବଥା, ବିଭ୍ରମ/ହାଲ୍ୟୁସିନେସନ, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ହୃତ୍ କ୍ଷିପ୍ରତା, ଅରୁଚି ଓ ପରିସ୍ରା କରିବା ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯାଏ । ସାଂଘାତିକ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ସଂଘାତ/(stroke), ହୃଦ୍‌ଘାତ ଓ ଅପବ୍ୟବ‌ହାର ଦେଖାଯାଏ ।^[୧] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ବ୍ୟବ‌ହାର ସଠିକ ଲାଗୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଅନୁଶୀଳନ ହୋଇନାହିଁ ।^[୨][୩] ସ୍ତନ୍ୟପାନ ସମୟରେ ଏହି ଔଷଧ ଦେବାକୁ ନିଷେଧ କରାଯାଏ ।^[୩] ଆଲଫା ଆଡ୍ରେନର୍ଜିକ ରିସେପ୍ଟର (alpha adrenergic receptor) ଓ ବିଟା ଆଡ୍ରେନର୍ଜିକ ରିସେପ୍ଟର (beta adrenergic receptor) କାମକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରି ଏହି ଔଷଧ କାମ କରେ ।^[୧]

ସନ ୧୮୮୫ରେ ଏଫିଡ୍ରିନ୍ ପ୍ରଥମେ ପୃଥକ କରାଯାଇଥିଲା ।^[୪] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।^[୫] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୁଏ ।^[୧] ପ୍ରତି ଡୋଜର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୦.୬୯ରୁ ୧.୩୫ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।^[୬] ଏହା ଆମେରିକାରେ ମୁଲ୍ୟବାନ ନୁହେଁ ।^[୭] ସାଧାରଣତଃ ଏଫେଡ୍ରା ଗଛରୁ ଏହା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ । ଏଫିଡ୍ରିନ୍ ଖାଦ୍ୟ ପୋଷକ ଆମେରିକାରେ ନିୟମ ବିରୁଦ୍ଧ । ପାରମ୍ପରିକ ଚାଇନା ମେଡିସିନରେ ଏଫିଡ୍ରିନ ଏକ ବ୍ୟତିକ୍ରମ ।^[୧]

ଆଧାର

1. "Ephedrine". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Jan 2016. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
2. Yaffe, Gerald G. Briggs, Roger K. Freeman, Sumner J. (2011). Drugs in pregnancy and lactation : a reference guide to fetal and neonatal risk (9th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. p. 495. ISBN 9781608317080.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
3. "Ephedrine Pregnancy and Breastfeeding Warnings". Retrieved 27 January 2016.
4. Bagchi, edited by Debasis; Preuss, Harry G. (2013). Obesity epidemiology, pathophysiology, and prevention (2nd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 692. ISBN 9781439854266. {{cite book}}: |first1= has generic name (help)
5. "19th WHO Model List of Essential Medicines (April 2015)" (PDF). WHO. April 2015. Retrieved May 10, 2015.
6. "Ephedrine". International Drug Price Indicator Guide. Retrieved January 2016. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)^{[permanent dead link]}
7. Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 162. ISBN 9781284057560.