ଉଦୟଗିରି

ଉଦୟଗିରି ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ଏକ ବୌଦ୍ଧ ସ୍ତୂପ ଓ ବିହାରସମୂହର ସମାହାର । ଉଦୟଗିରି, ରତ୍ନଗିରି ଓ ଲଳିତଗିରି ପୁରାତନ ପୁଷ୍ପଗିରି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଏକ ଅଂଶ । ପୁରାତନ ଅନୁଶାସନ ଅନୁସାରେ ଏହାର ଐତିହାସିକ ନାମ ମାଧବପୁର ମହାବିହାର ଥିଲା । ^[୧]

ଉଦୟଗିରି
ମୂଳ ସ୍ତୂପ
Religion
ଅନୁବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକ	ବୌଦ୍ଧ ବାଦ
District	ଯାଜପୁର
Status	ସଂରକ୍ଷିତ
Location
ସ୍ଥାନ	ଭାରତ
State	ଓଡ଼ିଶା

ବୌଦ୍ଧବାଦ ମୂଳ ଲକ୍ଷ · ପୋର୍ଟାଲ

ଇତିହାସ ସମୟ · ସଙ୍ଘ ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ଶିଷ୍ୟଗଣ ବୌଦ୍ଧବାଦୀ

ଧର୍ମ ବା ମତବାଦ ଚାରୋଟି ସତ ପାଞ୍ଚଟି ସମୂହ ଅଦୃଶ୍ୟପଣ ଯାତନା · ନିଜେ-ନୁହେଁ ପ୍ରତିତ୍ୟସମୁତ୍ପଦ ମଝି ବାଟ · ଶୂନ୍ୟତା କମ · ପୁନର୍ଜନ୍ମ ସଁସାର · ପୃଥିବୀର ଜନ୍ମ

ଆଚରଣ ତିନୋଟି ରତନ ଉପଦେଶ · ଶୁଦ୍ଧତା ଧ୍ୟାନ · ଜ୍ଞାନ ମହାନ ଆଠ ପରସ୍ତ ଜ୍ଞାନ ବୋଧି ପାଇଁ ସାଧନ ଆୟାତ୍ମ · ଗାର୍ହସ୍ଥ୍ୟ

ନିବାଣ ଚାରୋଟି ସ୍ତର · ଅରହନ୍ତ ବୁଦ୍ଧ · ବୋଧିସତ

ପରମ୍ପରା · ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ଥେରବାଦ · ପାଳି ମହାଜାନ · ଚାଇନିଜ ବଜଜାନ · ତିବବତୀୟ

v t e

୧୯୫୮ରୁ କରାଯାଇଥିବା ଏ.ଏସ.ଆଇ.ର ଅନେକ ଖନନରୁ ^[୨] ନାନାଦି ପ୍ରମାଣ ସବୁ ମିଳିଅଛି । ୧୯୯୭ରୁ ୨୦୦୦ ଭିତରେ ଉଦୟଗିରିର ଏକ ୨ୟ ଭାଗ (ଉଦୟଗିରି-୨)ର ସନ୍ଧାନ ମିଳିଅଛି ଯେଉଁଥିରେ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ସ୍ତୂପ ଓ ବିହାରର ଆକଳନ କରାଯାଇଅଛି ।^[୩]

ଅବସ୍ଥାନ

• ଅକ୍ଷାଂଶ ୨୦° ୩୮' ୪୫" ଉତ୍ତର
• ଦ୍ରାଘିମା ୮୬° ୧୬' ୨୫" ପୂର୍ବ

ଉଦୟଗିରିର ମୂଳ ସ୍ତୂପର ଅବସ୍ଥାନ (20.643738,86.267011)ଠାରେ ଓ ବିହାରର ଅବସ୍ଥାନ (20.64163,86.269189)ଠାରେ ରହିଅହି ।

ଟୀକା

1. ଏ.ଏସ.ଆଇ.
3. Bimal Bandyopadhyay

ଆଧାର

• "Excavations at Udayagiri-2 (1997-2000)", Bandyopadhyay, B., 2007, published as SI. No. 100 of the A.S.I.'s "Memoirs of the Archaeological Survey of India"

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ

• ଉଦୟଗିରିର ଫଟୋ