Sent Lis

Sent Lis^{[1],[2],[3],[4]} (Saint-Lys en francés) es una comuna occitana de Gasconha entre Savés e Tolosan situada dens le departament de Hauta Garona e la region d'Occitània (Pirenèus-Mediterranèa), ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Vila d'Occitània

Sent Lis Saint-Lys
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
De haut en baish e d'esquèrra a drecha : La glèisa, la hala, l'ostau de vila, la mediatèca e lo molin.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 30′ 54″ N, 1° 10′ 42″ E
Superfícia	21,3 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	220 m 210 m 175 m
Geografia politica
País	Gasconha
Parçan	Savés (Comenge )
Estat	França
Region 76	Occitània , ancianament de Miègjorn-Pirenèus
Departament 31	Hauta Garona
Arrondiment 311	Murèth
Canton 3130	de Plasença deu Toish, ancianament de Sent Lis (caplòc)
Intercom 243100690	Le Muretin Agló (SIREN 200068641)
Cònsol	Serge Deuilhé (2016-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	9 488 ab. Evolucion de la populacion 9 670 ab.
Densitat	418,64 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	Saint-Lysiens (en francés) Sentlisian (en occitan)
Còde postal	31470
Còde INSEE	31499
www.ville-saint-lys.fr/

Hala de Sent Lis (1846) au còr de la Bastida.

Geografia

Sent Lis es una vilòta de 9000 abitants de la Gasconha tolosana. Hè partida de la Comunitat d'Aglomeracion deu Muretin, mès es venguda una comuna periurbana de Tolosa. Es a 28km au Sud-Oèst de Tolosa e a 18km a l'Oèst de Murèth.

Las aigas importantas de la comuna son le Toish e l'Aigabèra.

Istòria

Sent Lis es una bastida creada peu senescau deu rei de França Eustache de Beaumarchès en 1281, dins un espaci frontièra enter las possessions reialas, las deu Comenge e las deus Angleses.

Sembla que l'ocupacion umana es plan mès anciana. Existissiá avant la creacion de la bastida quauquas bòrdas (La Gironda, La Granja de l'Aigabèra)

Sent Lis estèc un borg agricòle ambe un mercat fixat le dimars dempèi la debuta. Longtemps la populacion se mantenguèc a l'entorn de 1000 abitants.

Pendent l'Ancian Regime, Sent Lis èra de l'eleccion de Ribèra-Verdun, doncas de la província de Gasconha, de la generalitat d'Aush, de l'archidiocèsi de Tolosa, de la senescaucia de Tolosa.Lo vocable de la glèisa es Sent Julian. Tanlèu 1790, Sent Lis èra caplòc de canton. Lo nom de la comuna èra Eau Belle en l'an II. Lo vocable de la glèisa, annèxa de Sent Tomàs, qu'es Sent Sarnin ^[5].

Pendent la revolucion francesa, la comuna s'apèra Eaubelle (Aigabèra en occitan). Aqueste nom poiriá èster le prumèr nom deu lòc avant la creacion de Sent Lis qu'es una referéncia clara au poder novèl deu rei de França en Tolosan au sègle XIII.

De notar, que le periòde napoleonian estèc mauagit e l'insomission a la conscripcion voluda per Napoleon Ièr estèc importanta coma pertot en Gasconha. La repression hasquèc detzenats de mòrts.

Sent Lis, dejà mercada peu chaple de la siva joenèssa suus camps de batalha de la guèrra 1914-1918, estèc le lòc d'un massacre hèits peus nazis de la division Das Reich, le 12 de junh de 1944 on un dotzenat de sentlisians se morisquèren.

Le desvolopament de la comuna de Sent Lis es ligat a le de Tolosa a partir deu sègle XX. L'implantacion deu centre de ràdio maritime a Sent Lis après la segonda guèrra mondiala, conjugat ambe l'arribada deus rapatriats d'Algeria, hasquèc rapidament créisher la comuna.

Es ara una banlèga deu grand Tolosa ambe quasi 9000 abitants en 2013.

Le parlar originau de Sent Lis es l'occitan gascon tolosan. A notar que Sent Lis a una seccion bilingua francés - occitan a las escòlas ambe mès de 150 escolans en 2013.

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
setembre 2016	2020	Serge Deuilhé	dissident PS
març 2008	setembre 2016	Jacques Tène	PS
2001	2008	Patrick Lasseube	centrista
març 1989	2001	Jacques Troyes	divèrs esquèrra
1963	1989	Pierre Verdier	MRG
1929	1963	René Bastide
	1929
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna qu'èra deu canton de Sent Lis (caplòc); qu'es ara deu canton de Plasença deu Toish.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 8917, totala: 9075
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
916	998	1 047	1 209	1 223	1 223	1 293	1 416	1 445
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 471	1 533	1 569	1 451	1 443	1 491	1 483	1 343	1 245
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 283	1 188	1 116	998	1 053	1 024	1 040	1 007	1 238
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
1 426	1 794	2 820	3 503	4 565	5 455	7 741	8 118	8 256 8 409
2009	2010
8 397 8 556	8 537 8 697
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

• Lo mercat cobèrt (hala) au centre vila, concebuda endeu mercat per l'arquitècte Edmond Chambert. Estèc bastida en 1846 e avèc la particularitat d'aver pas nat pilar interior çò qu'èra novator per l'epòca.

• La glèisa de Sent Julian de 1881, restaurada en 2010. D'estille neo-gotic ambe pintruras qualitadoses de Henry-Eugène Delacroix.

• Le molin de vent deu sègle XIX, en foncionament dinc a 1947, auèi restaurat ende hèr visitas toristicas

Molin de Vent de Sent Lis

Minjacebas

Catinon e Jacotin damòran dins le vilatge aperat Minjacebas o Minjocèbos. Minjacebas, qu'es un quartièr de la comuna, es la patria de Catinon e Jacotin pr'amor que le nom agradèc a Carles Molin. Una associacion aperada Païs de Catinou e Jacouti, creada per Patrick Lasseube en 1995, celèbra cada an a la prumèra dimenjada d'octòbre Catinon e Jacotin.

Abadia de Planselva

Abadia de Planselva (fr)

Personalitats qu'an ligams ambe la comuna

• Carles Molin
• Henry-Eugène Delacroix
• Patrick Lasseube
• Nicolau Rei Bèthvéder

Nòtas

1. Pojada, Patrici. Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières, 2009. ISBN 978-2-86266-573-3. 
2. «Toponimia occitana».
3. Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
4. Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
5. Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 42 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html

Ligams intèrnes

País de Catinou e Jacouti (engatjada dens Convergéncia Occitana)

Ligams extèrnes

• «Sit officiau».
• «Sit País de Catinou, associacion occitanista de Sent Lis».
• GeoPortail, site de consultacion de cartas ancianas
• Plan cadastral Napoleonian de la vila de Sent Lis

• Portau de Gasconha