Orç e Mons

Orç e Mons (Ours-Mons en francés) z-es una anciana comuna velaiesa, situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe. Dempueis lo 25 de feurèir de 1965, z-es incorporada a la comuna delh Puei de Velai. Lo nom de Mons z-es provisòri.

Orç e Mons Ours-Mons
Geografia politica
Region ist	Lengadòc Velai
Estat	França
Region	Auvèrnhe Ròse Aups
Departament	Naut Léger
Arrondiment	Lo Puei de Velai
Canton	Canton delh Puèi de Velai-4 probablament
Intercom	CA delh Puèi de Velai
Comuna	Lo Puèi de Velai
Autras informacions
Còde postal	43000
Còde INSEE de seccion	43146 (ancian)
Divèrs	anciana comuna

Geografia

Lo vialatge d'Orç tresplomba una còmba e Mons z-es sobe una plana (= planòl) de 750 m, au nòrd d'una autra plana de 810 m.

Toponimia

Orç

Las fòrmas ancianas son : In Olcio en 1089, Ols en 1137, Os en 1292, Villa de Dous en 1295, Ous en 1296, Castrum de Ors vel de Ursso en 1347, Hours près Le Puy en 1449, Ours, par. de S. Agreve du Puy en 1585 ^[1].
Las fòrmas pus ancianas representavan *Olç e las seguentas esitavan (polimorfisme) entre *Os (amudiment de l, vengut imprononciable), *Ouç (vocalizacion de l) e Orç (rotacizacion de l), prononciacion que finiguèt per venir definitiva. Lo nom saguèt explicat alòra coma lo de l'animau. Joan Arçac cita las diferentas explicacions : varianta masculina de olcia, derivat de la basa preindoeuropèa *ol-, d'un sens que seriá oronimic ^[2].

Monç, Mònç o Monts

Las fòrmas ancianas son : In Moncio en 1089, Villa quæ Mons app. en 1148, Castrum prope civitatem Anicii en 1342, Mons, par. de S. Agreve du Puy en 1547, Montz lez Le Puy en 1628 ^[3].
Joan Arçac explica Mons coma « mont, montanha » ^[4], mas la fòrma de 1089 fai dobtar e supausar un nom de proprietat. La grafia depend de l'origina.

Istòria

Orç e Mons èran pas paròchas. Sembla que Mons saguèt quauques annadas racampat amb Lo Puei ^[5], çò qu'explica la montada de populacion entre 1793 e 1800.
Lo 25 de feurèir de 1965, la comuna d'Orç e Mons saguèt racampada amb la delh Puei sos lo regime de la fusion simpla ^[6].
L'INSEE fornís pas mai de donadas (« métadonnées » sobe las ancianas comunas.

Administracion

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): , totala:
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
162	271	254	280	300	300	325	348	331
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
367	364	349	340	339	333	373	342	357
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
330	352	320	323	310	294	300	249	250
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
279				Cercar	Cercar	Cercar	Cercar	Cercar
2009	2010
Cercar	Cercar
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008 Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas amb la comuna

Veire tanben

Ligams extèrnes

Nòtas

1. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, p. 201 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f250.item
2. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 114
3. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, p. 182 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f231.item
4. Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 176
6. Roger Nicolas, Communes dissoutes de l’arrondissement du Puy, in Cahiers de la Haute-Loire 1996, ed. Cahiers de la Haute-Loire, Lo Puei de Velai, 1996, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k32056080/f381.item

Portal de Velai

Portal de Lengadòc