Mandarin

Lo mandarin es la lenga chinesa mai importanta de totas las lengas chinesas.

Mandarin

Parlat en	China
Region	China septentrionala e meridionala
Locutors	L1: 940 936 330 milions L2: 199 425 000 milions[1]
Sistèma d'escritura	Caractèrs chineses (Simplificat, Tradicional) Transcripcions: Pinyin (Latin) Zhuyin Xiao'erjing (Arab) Dungan (Cirillic)
Classificacion lingüistica
Lengas siniticas Chinés Mandarin
Còdis lingüistics
ISO 639-3	cmn
Ethnologue	cmn
Glottolog	mand1415
Linguasphere	79-AAA-b
ASCL	7104
IETF	cmn
Mapa
Aira del mandarin en China (1987), incluses los idiòmas sichuanés, yangtze inferior e jin.

Lo mandarin estandard es basat sul dialècte mandarin de Beijing e es la lenga oficiala de la Republica Populara de China, de Taiwan e de Singapor. Los dialèctes mandarins son parlats per mai d'un miliard de personas en 2015.

En 2013 lo siti ethnologue^[1] estimava a 897 000 000 las personas qu'an un dialècte mandarin coma langa mairala e a 194 000 000 los que parlan un dialècte mandarin coma lenga segonda (siá un total de 1 091 000 000).

Lo mandarin es la lenga mai parlada pels Han mas es tanben venguda la lenga mairala de mai d'una minoritat (manchó, hui, she...). Es una lenga en expansion, en China coma dins la diaspora chinesa.

Nom chinés

Lo tèrme chinés mai general que recampa totas las varietats del mandarin, es "běifānghuà" (北方话, parlar del nòrd) o "guānhuà" (官话, parlar dels mandarins).

La varietat oficiala del mandarin, o mandarin estandard, se sona "pǔtōnghuà" (普通话, parlar comun) dins la Republica Populara de China e "guóyǔ" (国语, lenga nacionala) a Taiwan.

Distribucion territoriala

Mandarin e jin dialèctes

Lo mandarin es parlat istoricament dins lo nòrd de China, en particular dins la plana septentrionala de China. S'espandiguèt dins totas las direccions dempuèi l'an 1000. A l'ora d'ara es una lenga en expansion, emai dins las grandas vilas meridionalas (Shenzhen, Shanghai...) que los immigrants del nòrd i son nombroses. Fòra la Republica Populara de China, los dialèctes mandarins son parlats, sensa èsser majoritaris, a Taiwan, Singapor e dins la diaspora chinesa.

Classificacion dels dialèctes

Mandarin de Beijing	北京官话	北京官話
• dialècte de Beijing	北京话	北京話
• Mandarin estandard	普通话 Putonghua (PRC) 国语 Guoyu (ROC) 标准华语 Biaozhun Huayu (Singapor)	普通話 Putonghua (PRC) 國語 Guoyu (ROC) 標準華語 Biaozhun Huayu (Singapor)
• Mandarin de las Filipinas	菲律宾华语	菲律賓華語
• Mandarin de Malàisia	马来西亚华语	馬來西亞華語
• dialècte de Chengde	承德话	承德話
• dialècte de Chifeng	赤峰话	赤峰話
• dialècte de Hailar	海拉尔话	海拉爾話
Ji–Lu	冀鲁官话	冀魯官話
• dialècte de Baoding	保定话	保定話
• dialècte de Jinan	济南话	濟南話
• dialècte de Shijiazhuang	石家庄话	石家莊話
• dialècte de Tianjin	天津话	天津話
Jianghuai	江淮官话	江淮官話
• dialècte de Hefei	合肥话	合肥話
• dialècte de Hainan Junjia	军家话	軍家話
• dialècte de Nanjing	南京话	南京話
• dialècte de Nantong	南通话	南通話
• dialècte de Xiaogan	孝感话	孝感話
• dialècte de Yangzhou	扬州话	揚州話
Jiao–Liao	胶辽官话	膠遼官話
• dialècte de Dalian	大连话	大連話
• dialècte de Qingdao	青岛话	青島話
• dialècte de Weihai	威海话	威海話
• dialècte de Yantai	烟台话	煙台話
Lan–Yin	兰银官话	蘭銀官話
• dialècte de Lanzhou	兰州话	蘭州話
• dialècte de Xining	西宁话	西寧話
• dialècte de Yinchuan	银川话	銀川話
Mandarin del Nòrd-Èst	东北官话	東北官話
• dialècte de Changchun	长春话	長春話
• dialècte de Harbin	哈尔浜话	哈爾濱話
• dialècte de Qiqihar	斉斉哈尔话	齊齊哈爾話
• dialècte de Shenyang	沈阳话	瀋陽話
Mandarin del Sud-Oèst	西南官话	西南官話
• dialècte de Changde	常德话	常德話
• dialècte de Chengdu	成都话	成都話
• dialècte de Chongqing	重庆话	重慶話
• dialècte de Dali	大理话	大理話
• dialècte de Guiyang	贵阳话	貴陽話
• dialècte de Kunming	昆明话	昆明話
• dialècte de Liuzhou	柳州话	柳州話
• dialècte de Wuhan	武汉话	武漢話
• dialècte de Xichang	西昌话	西昌話
• dialècte de Yichang	宜昌话	宜昌話
• dialècte de Hanzhong	汉中话	漢中話
Zhongyuan	中原官话	中原官話
• Dungan	东干语	東干語
• dialècte de Gangou	甘沟话	甘溝語
• dialècte de Kaifeng	开封话	開封話
• dialècte de Luoyang	洛阳话	洛陽話
• dialècte de Nanyang	南阳话	南陽話
• dialècte de Qufu	曲埠话	曲埠話
• dialècte de Tianshui	天水话	天水話
• dialècte de Xi'an	西安话	西安話
• dialècte de Xuzhou	徐州话	徐州話
• dialècte de Yan'an	延安话	延安話
• dialècte de Zhengzhou	郑州话	鄭州話
non classificat
• Gyami