Lots

Lots (prononciar ['lus]) qu'es un arriu qui's vueita per esquèrra dehens Ador enter Gabàs e Lui, suu departament de las Lanas

Los (Lots)
Pont suu Los, enter Larbei e Caupena (pròishe de "Cam-de-Lous")
Caracteristicas
Longor	86 km
Bacin	286 km2
Bacin collector	Bacin d'Ador
Debit mejan	?
Riu
Font	Tèsa
· Coordenadas	43° 28′ 05″ N, 0° 19′ 39″ O
Confluéncia	Gòs
· Coordenadas	43° 44′ 28″ N, 0° 56′ 03″ O
S'escampa dins	Ador
Geografia
Afluents principals
· Riba drecha	La Guauga
Païses traversats	França
Regions traversadas	Gasconha
Vilas principalas	Arsac Arrasiguet Haget

Etimologia

"Los" que poderé estar ua fòrma alterada e latinizada d’un derivat deu basco lohi « hanga, alluvion »^[1] : arriu hangós.
Lo nom de 'queth arriu qu'es mentavut :

• Lossium, Lossio (...fluvius qui dicitur Lossium [...]. A Lossio vero predicto fluvio, .... ), (1097-1117) ^[2].
• Lotio (de Serris Lotio), (1749)^[3].
• Los (Serra Los), (de cap a 1400) : sagèth de Bertranon de Sèrras^[4].
• Lous (Le Lous), (1651)^[5], (1763)^[6].
• Lons o Loust (le/la Lons ou Loust), (1764)^[7].
• Louts : grafia francesa actuau ; lo « t » que deut estar adventice.

Geografia

Los qu'a la hont a Tèsa (Pirenèus Atlantics). Que traversa la Shalòssa e que's vueita dens Ador a Gòs, a l'Est de Dacs. Que hè 86,2 km^[8].

Comunas traversadas

Tèsa, Arsac Arrasiguet, Lème, Lo Merac, Vinhas, Haget, Sent Cric de Shalòssa, Vergüei, Caupena.

Principaus afluents

• (E) l' Arblech o l'Arriu, 5,9 km, dempuish Arsac Arrasiguet
• (E) l'Arricabet, 3,7 km, dempuish Hilhondé
• (E) lo canau deu Biélongue, 5,5 km, dempuish Arbocava
• (E) l'arriu de Grava, 7,2 km, dempuish Montsegur
  • (D) l'arriu de Casseboèr o deu Gua deu Miei
  • (D) l'Arriu d'Agès o deu Gua deu Miei
• (E) l'arriu de "Dournang"^[9], dempuish La Craba
• (D) l'Arresenon, 6,9 km, qui separa Doasit de Sèrraslós e Arribans e de Sent Cric de Shalòssa
• (D) l'arriu de Gaushart, 4 km, qui separa Doasit de Mailís
• (D) l'arriu de Lauròla, 5,6 km, dempuish Mailís
• (D) la Guauga, 14,9 km, dempuish Doasit
• (D) l'arriu de Chai, 6 km, dempuish Mugron
• (E) l'arriu de Peleta, 4,2 km, dempuish Gamarde

Toponimia

Toponims on pareish lo nom de l’arriu :

• Sèrraslós e Arribans (Serreslous-et-Arribans^[10]), nom de comuna.
• Loson (Lousoun) : petit afluent deu Los, sus la comuna de Sèrraslós e Arribans.
• Los (Lous^[11]) : nom de maison, a Mailís.
• Candelós (Candélous, Cam-de-Lous^[11]) : lòc-dit sus la comuna de Larbei.
• Baish deu Los (Bas du Lous^[11]), comuna de Lórquen.
• Franc-Louts : arrebatiada de la comuna de Sent Jors d'Auribat pendent la Revolucion.