Lengadocian
dialècte central de l'occitan / From Wikipedia, the free encyclopedia
Lo lengadocian es un dialècte occitan parlat sus una granda part del Lengadòc istoric (fòra Velai, lo nòrd de Vivarés e la region de Nimes), una part de Guiana (Roergue, Carcin e qualques parçans d'Agenés e de Peiregòrd) e tanben dins lo sud-oèst d'Auvèrnha. Lo nimesenc, generalament considerat coma una varietat del provençal rodanenc, es en realitat una varietat ibrida, lengadociana a l'origina de transicion amb l'ensems provençal.
Lengadocian | |
Parlat en | França |
---|---|
Region | Nòva Aquitània Occitània |
Classificacion lingüistica | Lengas indoeuropèas |
Estatut de conservacion | |
EXExtinct (Atudat) CRCritically endangered (En dangièr critic)
SESeverely endangered (En dangièr sevèr)
DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu)
VUVulnerable (Vulnerable)
NENot Endangered (Non en dangièr) Classada coma lenga grèvament menaçada (SE) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond | |
Còdis lingüistics | |
ISO 639-3 | lnc |
Glottolog | lang1309 |
Linguasphere | 51-AAA-gb |
Linguist List | oci-lnc |
UNESCO | 375 |
IETF | oc-lengadoc |
Endangered | 3391 |
Mòstra | |
Article primièr de la Declaracion dels Dreches Umans. Totes los èssers umans naisson liures e egals en dignitat e en dreches. Son dotats de rason e de consciéncia e se devon comportar los unes amb los autres dins un esperit de fraternitat. | |
Mapa | |
Sas caracteristicas màgers son, se se pren pas en compte mantun parlar periferic:
- lo manten de las oclusivas finalas: cantat [kanˈtat] (en provençal: [kãnˈta])
- lo manten de la -s finala: los òmes [luˈzɔmes] (en provençal: [lejˈzɔme])
- la casuda de la -n finala dins los noms (pas sistematica en morfologia verbala): occitan [utsiˈta] (en provençal: [usiˈtãn])
- la non-palatalizacion dels grops CA e GA: cantar, gal (en auvernhat: chantar, jal)
- lo manten de la -l finala non vocalizada: provençal (en provençal: provençau)
Aquelas caracteristicas son pas jamai exclusivas e son partejadas amb un o mantun dialècte, çò que ne fa un dialècte a l'encòp central e conservador. Es per aquò que d'unes vòlon far l'estandardizacion de l'occitan (occitan larg) a partir d'aqueste dialècte. Domergue Sumien, dins sa tèsi de novembre de 2004, prepausa una estandardizacion pluricentrica que concernís pas solament lo lengadocian mas cada grand dialècte de l'occitan, dins lo respècte dels divèrses centres de l'espaci occitan.