Corrupcion
From Wikipedia, the free encyclopedia
La corrupcion es la perversion o lo desviament d'un procediment o d'una interaccion amb una o mai personas amb per objectiu, pel corruptor, d'obténer d'avantatges o de prerogativas particularas o, pel corromput, d'obténer una retribucion en canbi de sa complasença. Mena mai sovent a l'enrquiment personal del corromput o a l'enriquiment de l'organizacion corruptritz (grop mafiós, entrepresa, club, etc[2]). S'agís d'una practica que pòt èsser presa per illicita segon lo domèni considerat (comèrci, afars, politica...) mas que la substéncia es justament d'agir de biais a la fa impossible a mostrar o a denonciar.
Pòt tocar tota persona beneficiant d'un poder de decision, que siá una personalitat politica, un foncionari, un quadre d'una entrepresa privada, un mètge, un arbitre o un esportiu, un sindicalista o l'organizacion qu'apartenon.
La nocion de corruption es subjectiva. Que que siá, passa sempre la frontièra del drech e de la morala. En efièch, se pòt destriar la corrupcion activa de la corrupcion passiva; la corrupcion activa consistís a prepausar d'argent o un servici a una persona que ten un poder en cabi d'un avantatge indegut; la corrupcion passiva consistís a accepar aquestes argent.
Un exemple classic es aqueste d'un òme politic que recep d'argent a títol personal o per son partit de la part d'una entrepresa d'òbras publicas e en retorn li attribuís un mercat public. L'òme politic poirà èsser accusat de corrupcion passiva: a recebut d'argent, alara que l'entrepresa pòt, ela, èsser accusada de corrupcion activa. Pasmens, s'aqueste òme politic dirigís una associacion o una fondacion d'entrepresa, lo don d'argent serà considerat o coma de « corrupcion indirècta », o coma una « participacion complementària » pels autres actors.