Clima mediterranèu
From Wikipedia, the free encyclopedia
Lo clima mediterranèu es un clima de transicion entre lo clima temperat e lo clima subtropical e tropical. Aqueles dos airals an una vegetacion netament diferenciada que seguís los parallèls 35° N e S de la Tèrra. L'airal temperat se caracteriza per tenir una pluviositat abondanta e regulara pendent tot l'an (mens de 800 mm), amb de temperaturas doças l'estiu e un periòde mai o mens long de geladas l'ivèrn. Aquò balha una vegetacion abondanta, de caractèr caducifolat, amb d'estatges erbacèus nemoral, d'estatges d'arbrilhons en esclairòl e un estatge d'arbres nauts e ben desvolopats. Los sòls son d'abitud prigonds e rics en nutriments e aiga.
Lo clima mediterranèu se caracteriza especialament per un regim amb un deficit idric pendent lo periòde caud de l'an. Lo clima mediterranèu es un clima amb pluèjas sasonièras, mas son inversadas a respècte del clima tropical. Plòu pas l'estiu. E mai, los meses d'ivèrn (l'estiu austral) pòt arribar que gèle. Las precipitacions annalas son intermediàrias entre aquelas dels climas temperats e tropical e aquela del clima subtropical (varian entre 250 e 800 mm generalament). Atal, lo clima mediterranèu es una mescla de clima temperat amb de caracteristicas tropicalas, causa que lo fa s'enriquir d'elements de la flòra d'ambedoas latituds. A un estatge d'arbrilhons e de lianoïdes fòrça desvolopat, d'eretge tropical, qu'enriquisson lo bòsc e lo rendon compacte e a vegadas fins a impenetrable. Lo fulham dels arbres e arbrilhon demòra tot l'an, estalviant atal una produccion excessiva de material vegetal, fòrça costós de crear e per constituir sas defensas. Aquelas defensas pòdon èsser fisicas (fuèlhas esclerofilas, es a dire, duras e resistentas a la desidratacion, garna, pels...), quimicas (fuèlhas aromaticas, pudentas o verinosas) o biologicas (secretant de substàncias per alimentar los pichons insèctes predators qu'aparan la planta de las plagas). Son d'estrategias desconegudas dins lo monde temperat e que mesclan aquelas del monde tropical umid (fuèlhas persistentas) e sec (fuèlhas xeromòrfas, espinosas, aromaticas, atrasent formigas).