Satyajit Ray
From Wikipedia, the free encyclopedia
Satyajit Ray (bengali: সত্যজিৎ রায় sôttôjit raj, født 2. mai 1921 i Calcutta i Bengal i Britisk India, død 23. april 1992 samme sted) var en indisk filmregissør, manusforfatter, produsent og komponist.
Satyajit Ray | |||
---|---|---|---|
Født | 2. mai 1921[1][2][3][4] Kolkata (Bengal Presidency, Britisk India)[5] | ||
Død | 23. apr. 1992[1][2][3][4] (70 år) Kolkata[6] | ||
Beskjeftigelse | Filmregissør, skribent, komponist, filmprodusent, manusforfatter, filmklipper, sangtekstforfatter, journalist, låtskriver, barnebokforfatter, kunstmaler, filmfotograf, lyriker, filmkritiker, regissør | ||
Utdannet ved | Universitetet i Calcutta Visva-Bharati-universitetet Ballygunge Government High School Precidency University, Kalkutta (–1939) (akademisk grad: bachelorgrad, studieretning: samfunnsøkonomi) | ||
Ektefelle | Bijoya Ray (1949–1992) | ||
Far | Sukumar Ray | ||
Mor | Suprabha Ray | ||
Barn | Sandip Ray | ||
Nasjonalitet | India (1950–) | ||
Utmerkelser | 65 oppføringer
Sangeet Natak Akademi Award (1959)
Kommandør av Æreslegionen (1987) Ramon Magsaysay-prisen (1967) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1955) (for: Sangen om veien) National Film Award for Best Feature Film (1955) (for: Sangen om veien) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1955) (for: Sangen om veien) Gulløven (1957) (for: Aparajito - Den ubeseirede) National Film Award for Second Best Feature Film (1958) (for: Musikkrommet) National Board of Review Award for beste fremmedsproglige film (1958) (for: Sangen om veien) British Academy Film Award for beste film (1958) (for: Sangen om veien) Sutherland Trophy (1959) (for: Apus verden) British Academy Film Award for beste film (1959) (for: Aparajito - Den ubeseirede) National Film Award for Best Feature Film (1959) (for: Apus verden) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1960) (for: Devi) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1961) (for: Teen Kanya) National Film Award for Best Non-Feature Film (1961) (for: Rabindranath Tagore) National Board of Review Award for beste fremmedsproglige film (1960) (for: Apus verden) National Film Award for Second Best Feature Film (1962) (for: Abhijan) Sølvbjørnen for beste regi (1964) (for: The Big City) National Film Award for Best Feature Film (1964) (for: Charulata – en kvinne) Sølvbjørnen for beste regi (1965) (for: Charulata – en kvinne) Padma Bhushan (1965) National Film Award for Best Screenplay (1966) (for: Nayak) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1966) (for: Nayak) Bodilprisen for beste amerikanske film (1967) (for: Aparajito - Den ubeseirede) Bodilprisen for beste amerikanske film (1967) (for: Nayak) National Film Award for Best Direction (1967) (for: Chiriyakhana) National Film Award for Best Feature Film (1968) (for: Goopy Gyne Bagha Byne) National Film Award for Best Direction (1968) (for: Goopy Gyne Bagha Byne) Bodilprisen for beste amerikanske film (1969) (for: Sangen om veien) National Film Award for Second Best Feature Film (1970) (for: Ung mann i byen) National Film Award for Best Screenplay (1970) (for: Ung mann i byen) National Film Award for Best Direction (1970) (for: Ung mann i byen) National Film Award for Best Feature Film (1971) (for: Seemabaddha) National Film Award for Best Non-Feature Film (1972) (for: The Inner Eye) National Film Award for Best Music Direction (1973) (for: Distant Thunder) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1973) (for: Distant Thunder) Gullbjørnen (1973) (for: Distant Thunder) National Film Award for Best Screenplay (1974) (for: Sonar Kella) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1974) (for: Sonar Kella) National Film Award for Best Direction (1974) (for: Sonar Kella) National Film Award for Best Direction (1975) (for: Jana Aranya) National Film Award for Best Feature Film in Hindi (1977) (for: The Chess Players) Filmfare Critics Award for Best Movie (1978) (for: The Chess Players) National Film Award for Best Children's Film (1978) (for: Joi Baba Felunath) Filmfare Award for Best Director (1979) (for: The Chess Players) National Film Award for Best Music Direction (1980) (for: Hirak Rajar Deshe) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1980) (for: Hirak Rajar Deshe) National Film Award – Special Jury Award / Special Mention (1981) (for: Sadgati) Gulløven (1982) Dadasaheb Phalke Award (1984) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1984) (for: Hjemmet og verden) National Film Award for Best Feature Film in Bengali (1989) (for: Ganashatru) National Film Award for Best Feature Film (1991) (for: The Stranger) National Film Award for Best Direction (1991) (for: The Stranger) Æres-Oscar (1991) Bharat Ratna (1992)[7] National Film Award for Best Screenplay (1993) (for: The Broken Journey) Padma Shri in arts (1958) Padma Vibhushan (1976) Fellow of the Sangeet Natak Akademi Ananda Puraskar Kommandør av Ordre des Arts et des Lettres (1987)[8] Honorary doctor of the University of Calcutta Æresdoktor ved Universitetet i Oxford | ||
Ray anses for å ha vært en av 1900-tallets største filmregissører.[9] Han vokste opp i en kultur- og kunstinteressert familie i Calcutta og studerte ved Presidency College og Visva-Bharati University. Karrieren ble innledet som en kommersiell artist, og han ble først dratt inn i filmskapingens verden etter å ha truffet den franske filmskaperen Jean Renoir og sett den italienske filmen Sykkeltyvene under et besøk i London.
Ray regisserte 37 filmer, inklusive langfilmer, dokumentarfilmer og kortfilmer. Hans første film, Sangen om veien, vant 11 internasjonale priser, blant andre "beste menneskedokumentar" ved filmfestivalen i Cannes. Denne filmen var den første i trilogien om Apu, en fattiggutt fra Bengal, Aparajito og Apus verden fulgte etter.
Ray mottok i 1992 en æres-Oscar. Han har dessuten to ganger vunnet Bodilprisen for beste ikke-europeiske film. Han ble hedret med en rekke utmerkelser, blant annet den indiske offisielle sivile utmerkelse Padma Shri, for sin innsats.