Sérres

Sérres (gresk Σέρρες, eldre form Σέρραι, Sérrai; tyrkisk Serez eller Siroz; slavisk Серез, Serez, Сяр, Sjar eller Сер, Ser), tidlegare òg Serrae eller Serrhae, er ein by og ein kommune i Sentral-Makedonía i Hellas. Han ligg på ei frodig slette om lag 25 km nordaust for Strymónas (Struma) og 60 km nordaust for Thessaloníki. Rodopifjella stig opp nord og aust for byen. Byen er hovudsete i periferieininga med same namn. I 2011 hadde byen vel 58 000 innbyggjarar.

Sérres Lokalt namn Σέρρες
Sérres sett frå akropolisen
Geografi
Stad	Makedonía
Koordinatar	41°5′8″N 23°32′59″E
Areal	601,5 km²
Administrasjon
Land	Hellas
Periferi Periferieining	Sentral-Makedonía Sérres
Hovudsete	Sérres (59 260 innb.)
Demografi
Folketal	74 004 (2021[1])
Folketettleik	123,0 /km²

Historie

Av romarane vart byen kalla Serrae eller Serrhae og det vart bygd ei stor festning her under Austromarriket for å vakte den nordlege grensa til riket og det strategiske Rupelpasset inn i Bulgaria. Bulgararne tok byen på 900-talet, før han kom inn under Serbia i 1345 og vart hovudstad for keisaren Stefan Dušan. Dušan var så nøgd med den harde omleiringa av den tredje austromerske byen at han krona seg sjølv «Keisar av serbarane og grekarane». Etter han døydde fall riket hans ut i føydalt anarki og keiserinna Hellen heldt fram å styre Sérres-området frå 1356, men vart alt i 1365 jaga bort av despoten Jovan Uglješa Mrnjavčević, som danna ein liten, men mektig miniputtstat i Sérres. Etter 1371 og slaget ved Maritsa fekk austromarane tilbake kontrollen over Sérres og tvinga serbarane bort. Alt i 1383 erobra derimot osmanarane byen. Tidleg på 1900-talet oppstod det ein anti-osmansk uro i byen, som førte til Ilinden-Preobrazjenije-opprøret i 1903. Den bulgarske hæren erobra Sérres under den andre balkankrigen i 1913, men vart tvunge bort igjen av greske styrkar. Byen vart totalt ombygd etter at bulgarane brende ned heile byen. Han vart okkupert av bulgararane igjen under både den første og den andre verdskrigen, og fekk fleire skadar. Etter krigen har dei greske styresmaktene utført planar som har utvikla økonomien til byen.

Økonomi

Sérres er senter i eit jordbruksdistrikt og er eit viktig handelssenter for tobakk, korn og buskap. Etter subsidiar frå staten vart området og eit senter for produksjon av tekstilar og andre industriprodukt.

Administrativ inndeling

Kart over kommunaleiningane i kommunen Sérres. ██ 1 - Sérres ██ 2 - Kapetán Mitroúsi ██ 3 - Levkónas ██ 4 - Skoutári ██ 5 - Áno Vrondoú ██ 6 - Oriní

Den tidlegare kommunen Sérres, no kommunaleininga Sérres

Frå 2011 omfattar kommunen Sérres òg dei tidlegare kommunane Kapetán Mitroúsi, Levkónas, Skoutári, Áno Vrondoú og Oriní. Dei seks tidlegare kommunane er no kommunaleiningar.^[2]

Ved folketeljinga i 2021 hadde kommunen 74 004 innbyggjarar, medan kommunaleininga Sérres hadde 60 888 og tettstaden med same namn 59 260 innbyggjarar.^[1]

Byar og tettstader

Dei største byane og tettstadene i kommunen er:

Tettstad	Kommunaleining	Folketal 2011[3]	Folketal 2021[1]
Sérres	Sérres	58 287	59 260
Levkónas	Levkónas	2 388	2 221
Skoutári	Skoutári	2 154	1 863
Mitroúsi	Kapetán Mitroúsi	1 479	1 195
Kalá Déndra	Levkónas	1 131	966
Káto Kamíla	Skoutári	1 127	955
Provatás	Kapetán Mitroúsi	1 099	829
Eptámyli	Sérres	712	705
Ájos Ioánnis	Sérres	723	598
Oriní	Oriní	742	575
Áno Kamíla	Kapetán Mitroúsi	682	546
Anajénnisi	Kapetán Mitroúsi	752	523
Inoússa	Sérres	517	497

Referansar

1. Folketeljing 2021
2. Νόμος 3852/2010 - ΦΕΚ 87Α/7-6-2010
   Lov 3852/2010: Kallikratis-reforma, arkivert frå originalen 30. juli 2023, henta 7. september 2023
3. Folketeljing 2011, revidert

Bakgrunnsstoff

• Offisiell nettstad (gresk)
• Informasjon om Sérres

Kjelde

• Denne artikkelen er basert på ei omsetjing av artikkelen Serres frå Engelsk Wikipedia der følgjande kjelder mellom anna vart nytta:

• Sérrai Encyclopædia Britannica, 2006.
• Sérrai, Siris eller Serres The Columbia Encyclopedia, 2004.