Sven Nyhus

Sven Kristoffer Nyhus (21. mai 1932–20. mai 2023) var ein norsk folkemusikar (fele, hardingfele og bratsj), komponist og tidlegare professor i folkemusikk ved Norges Musikkhøgskole i Oslo.

Sven Nyhus
Fødd	21. mai 1932
Fødestad	Røros
Død	20. mai 2023 (90 år)
Dødsstad	Oslo
Opphav	Noreg
Instrument	fiolin
Plateselskap	Heilo
Verka som	musikkforskar, musikar
Born	Åshild Breie Nyhus, Ingfrid Breie Nyhus
Prisar	Hilmarprisen, Spellemannprisen i folkemusikk/gammeldans, Spellemannprisen i folkemusikk/gammeldans, Juryens hederspris i Spellemannprisen, Den Kongelege Norske St. Olavs Ordenen, Kommandør av St. Olavs Orden

Liv og virke

Sven Nyhus var fødd på Røros og byrja spele fele som ni-åring, og var fram til 1952 aktiv som spelemann i heimetraktene. Han starta Glåmos Spellemannslag og transkriberte noter for lokal folkemusikk. Deretter flytta han til Oslo og tok i 1956 eksamen som orkestermusikar ved musikkonservatoriet. Han var solobratsjist i orkestret ved Nationaltheatret, Den norske Operas orkester og Kringkastingsorkesteret og spelte som alternerande solobratsjist i Oslo-Filharmonien frå 1961 til 1971.

I 1969 starta han folkemusikkorkesteret Sven Nyhus kvartett (seinare også kvintett og sekstett) saman med trekkspelaren Tore Løvgreen. Dei to er framleis med i orkesteret som ellers har hatt ei rekkje andre medlem innom. Svens dotter, Åshild Breie Nyhus, spelar fele i sekstett-utgåva av orkesteret i dag. Orkesteret har gitt ut 12 album, og vunne to Spelemannpriser. I tillegg gav Sven Nyhus ut et soloalbum i 1977.

Frå 1971 var han medredaktør av sjubandsverket Norsk folkemusikk (saman med Jan Petter Blom og Reidar Sevåg), der han var med å transkribere notar for norske slåttar og folkemusikk. Verket blei avslutta i 1981. Han gav dessutan ut ei rekkje større og mindre slåttesamlingar.

Frå 1978 og ti år framover var Nyhus sjef for Folkemusikkavdelinga i NRK og frå 1990 til 2002 var han professor i folkemusikk ved Norges Musikkhøgskole i Oslo. Han komponerte rundt 75 slåttar.

Sven Nyhus var far til felespelaren Åshild Breie Nyhus og pianisten Ingfrid Breie Nyhus.

Prisar og utmerkingar

• Spellemannprisen 1974 i klassen folkemusikk/gammaldans med Sven Nyhus' kvartett og sekstett
• Spellemannprisen 1978 i klassen folkemusikk/gammaldans for Dovregubben danser
• Statsstipendiat (1989)
• Rff-prisen (1996)
• Hilmar Alexandersens musikkpris 1999
• Juryens heiderspris under Spellemannprisen 1999
• Kommandør av St. Olavs Orden 2002

Diskografi

• Rørosslåtter (PLAY, 1970) Sven Nyhus kvartett
• Gammeldans frå Rørostraktom (Polydo, 1972) Sven Nyhus kvartett
• Med hopp og hiv (Polydo, 1973) Sven Nyhus kvartett
• Sven Nyhus kvartett og kvintett spiller opp til gammeldans (Polydo, 1974) Sven Nyhus kvartett og kvintett
• Trollsteget (Talent, 1976) Sven Nyhus kvartett
• Trollsving og kast (Talent, 1976) Sven Nyhus kvartett
• Felklang frå Rørosvidden (Talent, 1977) Sven Nyhus solo
• Norskt livtag (Sonet, 1977) Sven Nyhus kvartett - berre gitt ut i Sverige
• Dovregubben danser (Talent, 1978) SvenNyhus kvartett
• På dansefot (EMI, 1981) Sven Nyhus kvartett
• Bergrosa (Mariann Records, 1984) Sven Nyhus kvartett og kvintett
• Skuddårslek (Callisto, 1988) Sven Nyhus kvartett og Åshild Breie Nyhus (fele)
• GRIMEN (Heilo, 1997) Sven Nyhus sekstett

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Sven Nyhus» frå Wikipedia på bokmål, den 10. juli 2009.

Bakgrunnsstoff

• Biografi
• Artikkel frå Nationen i høve 70-års dagen Arkivert 2007-09-28 ved Wayback Machine.
• Gitt ut på Musikk-Husets Forlag A/S Arkivert 2008-05-29 ved Wayback Machine.