familie av sporvefuglar From Wikipedia, the free encyclopedia
Jernsporvar, Prunellidae, er einaste fuglefamilien som er heilt endemisk for den palearktiske regionen. Denne vesle gruppa av 13 artar nærståande sporvefuglar er alle i éi slekt Prunella. Alle lever i dei fjellrike regionane i Europa og Asia, men artane jernsporv og japanjernsporv finst òg i låglandet, sameleis sibirjernsporv lengst nord i Sibir. Fuglane i slekta er ikkje typiske trekkfuglar, men dei vil forlate dei kaldaste delane av utbreiingsområdet om vinteren, og dei kan flytte seg til mindre høgd over havet.[1]
| Jernsporvfamilien | |
 Alpejernsporv, Prunella collaris Foto: Florian Schott | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Underklasse: | Neognathae |
| Overorden: | Neoaves |
| Orden: | Sporvefuglar Passeriformes |
| Familie: | Jernsporvfamilien Prunellidae Vieillot, 1816 |
Desse små, nokså grålege artane liknar, men er ikkje nært relatert til familien sporvar, dei er generelt rekna å vere nærast knytt til trastar eller songarar. Dei er 14 til 18 centimeter i lengd, og veg mellom 25 og 35 gram[1]. Jernsporvar har tynne skarpe nebb, som reflekterer dietten deira av bakkelevande insekt om sommaren, supplert med frø og bær om vinteren. Dei kan òg svelgje grus og sand for å hjelpe til med å bryte opp desse frøa.[2]
Dei typiske habitata deira er fjellområde i eit område langt over tregrensa, men under snølinja. Altaijernsporv kan finnast så høgt som 5600 moh. når dei hekkar, men dei fleste jernsporvar hekkar i krattvegetasjon på lågare nivå. Dei fleste artane vandrar nedover for vinteropphald, med berre nokre er hardføre nok til å overleve høgt også om vinteren. Jernsporvar lever mesteparten av tida si i underskog.[2] Dei fleste av artane lever saman i flokkar. Arten jernsporv er eit unntak sidan han føretrekkjer å vere einsam, unntatt når han søkjer føde.
Jernsporvar kan ha to til tre ungekull i året. Spelet består av mykje song frå hannar, og kan innehalde korte flygingar slik som lerker gjer for å tiltrekkje seg ein make. Hos dei fleste artane, vil begge kjønna ta del i reirbygginga, med arten jernsporv igjen som eit unntak - her tar hannfuglane ikkje del i reirbygging eller ruging. Dei byggjer eit ryddig koppforma reir og legg ca. 4 grøne eller blå egg[1]. Egga rugast i rundt 12 dagar. Ungane vert mata av begge foreldra og treng ytterlegare 12 dagar eller meir til dei er flygedyktige.[2]
Jernsporvar i rekkjefølgje etter Clementslista versjon 6.8 frå august 2013[3] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
